31 mei 2010

tijdslek

Nu grote hoeveelheden spullen, meubels en kleding mijn huishouden hebben verlaten is het tijd voor andere manieren om mijn leven te vereenvoudigen. Want zelfs nu ik op veel gebieden de bezem flink door mijn leven heb gehaald, merk ik toch nog dat ik regelmatig het overzicht kwijt ben. Of dat ik niet uit kom met mijn tijd. Of zelfs last heb van stress.

Ik heb voor mezelf eens bijgehouden waar het lek precies zit en ik kwam tot de ontluisterende conclusie dat de meeste tijd weglekt op internet. Ik volg zo'n vijfentwintig weblogs, ik houd zelf blogs bij, ben geabonneerd op talloze nieuwsbrieven, forums en newsgroups. Ik kan elke dag opnieuw helemaal verdwalen als ik aan het surfen ben.

Een paar maanden geleden zat er een duidelijk lek bij het overmatig tv kijken en nadat ik daar scherper op ben gaan letten, blijk ik dat meer dan gecompenseerd te hebben met laptoptijd. Ongemerkt breng ik, buiten mijn werktijd, zo'n vier uur per dag achter de pc door. En vraag ik me verwonderd af waarom ik zelden meer tijd heb om te sporten, voor het lezen van een boek en waarom ik grote moeite heb om mijn huiswerk op tijd af te krijgen. Tijd voor actie!

Ik heb kritisch al mijn feeds doorgesnuffeld om te kijken wat ik lees uit oprechte interesse en wat ik alleen maar lees omdat ik me er nu eenmaal ooit op geabonneerd had. Ook alle nieuwsbrieven en newsgroups zijn grondig tegen het licht gehouden. Daarnaast geef ik mezelf maar twee keer per dag permissie om mijn mail te checken: 's ochtends voor ik de deur uit ga en 's avonds na het eten.

Ik ben nog niet helemaal klaar, maar er begint zich een heerlijk overzichtelijk patroon af te tekenen. Wat overblijft heeft te maken met wat mij het meest inspireert in mijn dagelijks leven: eenvoudig leven, minimalisme, gezonde (vegetarische) voeding, tuinieren, consuminderen, mindfulness. Wat verdwijnt is Hyves, alles wat te maken heeft met wat je moet kopen, aantrekken of bezoeken om er bij te horen, nieuwspagina's die me eigenlijk alleen maar onrustig maken en recensies van hippe uitgaansgelegenheden.

Grappig hoe je leeslijst opeens een metafoor blijkt voor de overgang van je oude naar je nieuwe leven. Ik kan geen garanties geven dat mijn project gaat slagen, maar het voelt nu al weldadig eenvoudig.

29 mei 2010

aardappel knoflooksoep

Vanavond hebben we eters en dat hadden we eigenlijk niet zo handig gepland. De hele dag hadden we een vol programma, waardoor er niet veel tijd over bleef om uitgebreid te koken. De kunst is dan om een makkelijk, maar aantrekkelijk menu samen te stellen dat niet over komt alsof je je er gemakkelijk van af maakt. Daarvoor zijn niet altijd flitsende gerechten nodig; de tafel een beetje mooi dekken presentatie maakt al een wereld van verschil. En mijn vaste truc is om zoveel mogelijk te koken met groenten uit eigen tuin; daar win je alle harten mee.

Een paar maanden geleden heb ik het recept hier onder voor het eerst gemaakt, toen we voor een groot gezelschap een voorgerecht moesten bereiden. Ik ben een grote fan van soep bij de maaltijd en dit recept bleek een groot succes. Het is makkelijk, smakelijk en, niet onbelangrijk, goedkoop. Bovendien heb ik zelfs overtuigde carnivoren met dit recept kunnen verleiden. Als je het een beetje hip opdient kun je er prima mee voor de dag komen. Nu had ik nog knoflook uit eigen tuin, maar de aardappelen zijn nog niet helemaal klaar, dus ik heb een beetje vals gespeeld met piepers van de Lidl. Maar dat mag de pret niet drukken.

Nodig:

1 middelgrote ui of 2 sjalotten, gesnipperd
750 gram aardappelen (+/-), in dobbelsteentjes
3 stengels bleekselderij, in stukjes
1 liter bouillon
1 bol knoflook
olijfolie
peper en zout naar smaak

Bereidingswijze:

- Snij de top van de bol knoflook af, zodanig dat alle teentjes onthoofd zijn
- rooster deze een uurtje in de oven op 175 graden

- fruit in de olijfolie de uitjes tot ze glazig zijn
- voeg de bleekselderij, aardappelen, peper en zout toe
- giet de bouillon over het geheel en laat ongeveer drie kwartier sudderen

- als de knoflook is afgekoeld kun je heel gemakkelijk de inhoud van de teentjes eruit "scheppen"
- doe deze inhoud in een kommetje en prak het door elkaar
- voeg aan het eind van de kooktijd de knoflook aan de soep toe
- maak met de blender of foodprocessor een romig geheel van de soep.

En de rest van het menu?

Tomatensalade met balsamicodressing en verse basilicum, verse tagliatelle met spinazie/blauwe kaassaus en pijnboompitten en ijs toe.

En nu moet ik rennen, anders is het niet op tijd af. Eet smakelijk allemaal!

28 mei 2010

vrouwendingetje

Gisteren had ik een gesprek met een vrouwelijke collega. Ik merkte al een tijdje dat ze me vermeed en dat de constructieve samenwerking die we ooit gehad hebben, ver te zoeken was. In ons gesprek gaf ze aan dat ze door een voorval begin dit jaar - wat ik al bijna vergeten was - zodanig teleurgesteld was in mij, dat ze moeite had om normaal met mij om te gaan. Dat kwam behoorlijk aan. En het vervelende is: ze had absoluut een punt. Een onhandige manoeuvre aan mijn kant had haar later in een vrij lastige positie gebracht. Ik had duidelijk een fout gemaakt en dat was niet goed te praten of terug te draaien.

Eerst had ik de neiging boos te worden: waarom confronteerde ze me hier niet eerder mee? Waarom liet ze het maandenlang sudderen in een soort passief-agressieve houding? Het voelde niet eerlijk om pas zoveel maanden na het gebeuren aangesproken te worden en dan ook nog op mijn initiatief. Maar ik besefte gelukkig op tijd dat ook deze reactie niet helemaal eerlijk was en dat het onze toch al gespannen relatie niet zou verbeteren.

Ik besloot mijn fout ronduit te erkennen, mijn excuses aan te bieden en haar te vragen wat er voor nodig was om de relatie te herstellen. Ons gesprek is op een goede manier afgerond en al zal er tijd nodig zijn om de boel weer op orde te krijgen tussen ons, het voelde best volwassen.

En toch merk ik dat dit gesprek zich in mijn systeem heeft vastgezet. Ik had direct na afloop een enorme hoofdpijn en pijn in mijn schouders. Vannacht voelde ik nog voor ik bewust wakker was een paar pesterige adrenalinestootjes die me weer confronteerden met wat er gebeurd was.

Rationeel besef ik dat ik de fout niet kan terugdraaien, dat fouten maken menselijk is, enzovoort. En toch knaagt het. Volgens een vriend ben ik gewoon niet gewend aan wat tegenslag en is dit een goede oefening. Voor een deel heeft hij gelijk, maar nu ik er wat langer over nadenk is zowel mijn collega als ik slachtoffer van een typisch 'vrouwendingetje'. Zij laat haar humeur en gedrag vergiftigen door iets negatiefs wat niet uitgesproken is. En ik vergeet acuut alle grote dingen die in de afgelopen tijd goed zijn gegaan, maar sleep kleine dingetjes die fout gingen nog lange tijd als ballast met me mee.

25 mei 2010

onderhoud

Het was een rare gewaarwording om vanuit de rust van het klooster weer met beide benen in mijn bomvolle leven te landen. Ik besef eigenlijk zelden hoe druk ik het heb, totdat even alle verplichtingen wegvallen. Voor mijn opleiding mocht ik twee dagen op een heerlijke bosrijke plek doorbrengen. Twee dagen vol bezinning, fijne mensen, mooie gesprekken en inspiratie. Even alle dagelijkse beslommeringen loslaten en de pure luxe om naar binnen af te reizen.

In de waan van de dag ben ik geneigd mezelf weleens kwijt te raken. Ik ben zo druk met lijstjes afwerken en bordjes draaiend houden dat ik vergeet om even over mijn eigen schouder mee te kijken hoe ik er bij zit. Hoe voel ik me écht? Waar komt die spanning in mijn rug vandaan? Wat vind ik nu eigenlijk van wat er in mijn leven gebeurt?

Ik gebruik mijn lijf te vaak als een voertuig dat mijn hoofd vervoert naar de plek waar het moet zijn. Door een weekendje mentaal ontslakken lukte het zó goed om de rust terug te vinden dat ik na vijf uur slaap helemaal fit en uitgerust wakker werd.

Gek eigenlijk, dat je wel halfjaarlijks naar de tandarts gaat en af en toe naar de kapper of de schoonheidsspecialist, maar dat je vergeet de binnenboel af en toe een grondige onderhoudsbeurt te geven. Terwijl je daar toch ontzettend van opknapt, van binnen én van buiten.

24 mei 2010

klein geluk 15

Eerste pinksterdag, 's ochtends om half acht. Ik bracht dit weekend door in een klooster (waarover later meer, maar voor u gaat speculeren: ik heb niet de ambitie om in te treden). Het bos helemaal voor mezelf, alleen ik en de vogels, dat is een unieke ervaring voor dit stadsmeisje.

Dit weekend heb ik geleerd dat woorden afleiden van ervaren. Ik heb de neiging om alles in woorden te vangen, waardoor ik vergeet te voelen. Stilte geeft je de kans er gewoon te Zijn. En woorden blijken vaak niet nodig om te beschrijven hoe bijzonder een moment is.











21 mei 2010

bokashi tutorial

Al een paar keer heb ik vragen gekregen over mijn bokashibak, dus laat ik daar maar eens een postje aan wijden.

Ik ben sinds ruim een jaar een tevreden bokashi-gebruiker. In mijn keuken staat een grijze emmer met een oranje deksel waar al mijn organische afval in verdwijnt. Schillen, schalen, pitten, restjes rijst, pasta, snijbloemen, noem maar op. Een verschil tussen een bokashi-emmer en een compostcontainer is uiteraard het formaat, maar belangrijker is nog het verwerkingsproces. Waar compost gebaseerd is op rotting (en de daarmee gepaard gaande geur), geldt bij bokashi het principe van fermenteren.

Door telkens op een laagje groentenafval een handje bokashistarter te strooien begint het fermentatieproces. Hierbij komt een zoet-zurige geur vrij, die je overigens alleen ruikt als je het deksel van de emmer af haalt. Verder is de boel luchtdicht afgesloten, waardoor het zonder nare geurtjes in je keuken kan blijven staan. Na verloop van tijd komt er in het fermentatieproces wat vocht vrij, wat je met het kraantje in de emmer kunt aftappen. Het sap is een soort Pokon, wat je verdund met water bij je planten kunt gieten. Geen andere bemesting meer nodig!

Zodra de emmer vol zit, neem je de andere emmer in gebruik. Laat de volle emmer nog een week of twee met rust, maar tap af en toe het vocht af. Na deze twee weken kun je verschillende dingen doen met de inhoud. Ik gebruik het meestal om de aarde in de tuin (sier- en moestuin) te verbeteren. Als je het in een geultje in de tuin graaft, transformeert het in een paar weken tot diepbruine, rijke grond. Ook gooi ik de bokashi weleens in de moestuin op de composthoop. Daardoor lijkt het composteringsproces te versnellen, maar bewijs heb ik daar niet voor. Ook plant ik kuipplanten vaak in een mengsel van tuinaarde en bokashi.

Belangrijk om te weten: als je de volle bokashibak twee weken hebt laten rusten en dan omkiepert, ziet het er nog steeds uit als groentenafval-smurrie met bokashistarter. De chemische samenstelling van de inhoud is echter zodanig veranderd, dat het een voedingsbestanddeel voor je tuin is geworden.

Een bokashipakket bestaat uit twee emmers, een grote zak (2,5 kg) bokashistarter en een gebruiksaanwijzing. Het pakket kostte mij destijds 59,95 euro en ik heb het gekocht bij de biologische supermarkt. Sommige gemeenten schijnen subsidie te geven op de aanschaf van een bokashiset. Het is de moeite waard dat even uit te zoeken!

Een losse zak starter (een soort geïmpregneerde tarwezemelen) kost bij onze biosuper 5,95 en ik doe hier ongeveer een maand of vier mee (in een huishouden met vier personen waar ont-zet-tend veel groente en fruit wordt gegeten, dus veel groenafval is). Ik heb inmiddels een paar filmpjes op Youtube gevonden waarop staat uitgelegd hoe je zelf starter kunt maken. Nu nog op zoek naar een goedkope leverancier van tarwezemelen.

Wat kan er allemaal in de emmer?
- schillen (ook dingen als sinaasappelschillen, eierschalen en walnootdoppen)
- gekookte etensresten
- restjes vlees of botjes
- snijbloemen of afgevallen blad van kamerplanten
Eigenlijk alles wat organisch is, mits het in behapbare stukken gesneden is (van ongeveer 6 cm).

Voordelen van bokashi:
- organisch afval wordt op een eenvoudige manier omgevormd tot een waardevolle bouwstof voor de tuin (want vol voedingsstoffen van je organische afval, aangevuld met micro-organismen). Zo wordt afval weer voedsel.
- het is, in tegenstelling tot compost, ook een prima systeem om in een appartement of huis zonder buitenruimte gft te scheiden.
- het afgetapte sap blijkt mijn kamerplanten erg blij te maken, maar kan ook als vloeibare mest bij tuinplanten gegoten worden. Bovendien blijkt het als natuurlijke ontstopper van je gootsteen te werken, maar dat heb ik nog niet geprobeerd.
- bokashi is goede voeding voor planten en het is milieuvriendelijker en goedkoper dan een zak compost bij het tuincentrum kopen.

Nadelen van bokashi:
- de grijze emmer met oranje deksel is niet erg esthetisch in je keuken.
- het schoonmaken van de omgekeerde bokashi-emmer is een vies karwei; zeker als je niet goed tegen de zurige lucht van fermentatie kunt
- niet alle bokashi-inhoud fermenteert even snel en efficiënt. Zo ben ik gestopt met koffiepads in de bokashi-emmer doen, omdat bleek dat toen alle andere resten al lang gecomposteerd waren, de pads nog steeds herkenbaar tussen mijn planten lagen. Een kwestie van ervaring.

20 mei 2010

muzikaal sentiment

Vandaag ontving ik een berichtje dat je via Bol.com ook DVD's en cd's kunt verkopen. Kijk, dat komt mooi uit. Ik heb van beide enorme hoeveelheden in huis; de DVD's dankzij broerlief die ze bij me achterliet toen hij naar de VS emigreerde. De cd's stammen vooral uit mijn studententijd toen ik mijn schamele salaris voor een groot deel omzette in muziek. Muziek speelde een grote rol in mijn leven (nog steeds trouwens, zij het minder obsessief) en ik sliep bij wijze van spreke met een discman op (en laat dat bij wijze van spreke maar weg).

Dus verschanste ik me vandaag met mijn laptop tussen een enorme berg DVD's en cd's. De DVD's waren niet zo'n probleem. Het was weliswaar even een klus om alle streepjescodes over te tikken, maar het gaf een bevredigend gevoel om vervolgens de hele lijst te koop te zien staan. In gedachten zag ik al een weldadig lege lade (nu nog vol met stoffige DVD's). Weg met die ballast!

De cd's waren echter een ander verhaal. Ik vond mijn allereerste cd terug die ik op mijn dertiende van mijn zakgeld kocht. De cd die B. en ik altijd op hadden staan als we ons samen optutten om uit te gaan. De cd die ik in de trein op weg naar de universiteit vaak luisterde. De cd die ze in mijn vaste stamkroeg draaiden. De cd die maandenlang op autorepeat in de speler van mijn eerste auto zat. De muziek van een wild oud en nieuwfeest, muziek van een Grote Liefde, van een vriendschap, van een prachtige reis, muziek van liefdesverdriet, het lied voor mijn pasgeboren baby's, zondagochtendmuziek, heimweemuziek. Dat kan ik toch niet zomaar verkopen? Dan zet ik mezelf op Bol-punt-com!

Het duurde even voor het tot me doordrong: het zijn gewoon cd's. Het zijn dingen die stof staan te vergaren omdat ik ze nooit meer draai. Ik moet de doosjes niet aanzien voor gestolde herinneringen; het zijn plastic doosjes die in een rek geparkeerd staan en (erg) veel plek in nemen.

Ze staan op Bol.com. Ik heb het uitgeprobeerd en de muziek grijpt me net zo hard als ik de nummers via mijn mp3-speler luister in plaats van met mijn - al lang geleden ter ziele gegane - discman. Een nieuwe fase breekt aan: ik ben begonnen stuk voor stuk al mijn cd's te digitaliseren en daarna verlaten ze huize Bewuste Eenvoud. Een heerlijk karwei. Terwijl ik dit tik zit ik keihard mee te zingen met een erg foute jaren tachtig cd. Prijs u dus maar gelukkig dat er geen geluid bij mijn blog zit.

19 mei 2010

agenda

Werken. Mijn gezin. De opdrachten voor mijn eigen bedrijfje. Mijn familie. De moestuin. Mijn yoga-opleiding. Mijn vrienden. Mijn Masteropleiding. Het huishouden. Mijn weblog. Vrijwilligerswerk. Logees.

Ik zal er maar voor uit komen: ik lijd aan tijdblindheid. Ik schat mijn beschikbare tijd altijd te ruim in. Het is niet zo dat de paniek uitbreekt als mijn agenda leeg is of dat ik me onbelangrijk voel als ik even niets te doen heb. In tegendeel, ik kan ontzettend genieten van een paar zalige trage, lege dagen. Ze komen alleen zo weinig voor. En dat is nog mijn eigen schuld ook.

Het punt is, dat ik heel veel dingen leuk vind en mijn tijd dan te optimistisch inschat. Nog een opdracht voor het werk erbij? Uitdagend! Met een vriendin op yogaweekend? Gezellig! Het stembureau draaien op 9 juni? Interessant! Eén keer per week naar school en een berg huiswerk voor mijn Master? Boeiend! En zo loopt het emmertje dat agenda heet langzaam vol en blijken mijn weken opeens te kort om alles gedaan te krijgen. Want de sportclubjes van de kinderen, de boodschappen en het huishouden komen daar nog bovenop en die was ik voor het gemak even vergeten.

En zo tref ik mezelf nu aan met een agenda waar alle rek uit is en ervaar ik dat je van teveel leuke dingen wel degelijk stress kunt ervaren.

17 mei 2010

couchsurfing

Onze Russische logees Anna en Tema (uitgesproken als Tjoma) zijn net vertrokken en de rust is wedergekeerd in huize Bewuste Eenvoud. Hoe gezellig het ook was en hoe leeg ons huis nu ook is, de stilte voelt eventjes weldadig.

Het mooie van couchsurfing is dat je zonder je huis te verlaten het gevoel hebt dat je op reis bent geweest. Mensen die je nooit eerder gezien hebt draaien een paar dagen mee in je huis en in je leven. Je laat ze zien hoe je woont en hoe je in het leven staat en zij vertellen jou over hun gewoontes en overtuigingen. Dat levert mooie gesprekken op over cultuur, gebruiken en verwonderpunten. Je ziet je eigen omgeving en cultuur met de blik van een ander en dat zet je soms stevig aan het denken. Niets blijkt vanzelfsprekend. En toch blijken we in zekere zin ook allemaal erg hetzelfde. En dan is het opeens geen probleem om samen Uno te spelen en ook de Wii blijkt alle taalbarrières met gemak te overwinnen.


Het is elke keer een verrijkende ervaring, niet alleen in cultureel opzicht, maar ook culinair. Onze Russen bleken verzot op haring, maar de Surinaamse keuken was te pittig en kon ze niet bekoren. Anna en Tuma trakteerden ons op hun beurt op syrniki (volgens Anna is de meest passende vertaling iets als "cheesy stuff") en de kinderen waren in één klap verkocht.

Het recept bevat ei en kaas, is dus niet geschikt voor veganisten:

nodig:

een verpakking hüttenkäse van 400 gram
2 flinke eetlepels suiker (een zakje vanillesuiker toevoegen maakt het nog lekkerder)
4 eetlepels bloem
1 ei

1. giet het overtollige vocht van de hüttenkäse en doe de rest van de massa in een grote kom
2. voeg 2 eetlepels suiker (evt. de vanillesuiker) en 1 eetlepel bloem toe
3. voeg het ei toe en mix het allemaal goed door elkaar
4. kneed ovaalvormige hompjes van de mix en rol daarna door de rest van de bloem
5. bak in een beetje olie of (ongezouten) margarine
6. serveer met jam, honing of sour cream

en dan ziet het er zo uit:

15 mei 2010

klein geluk 14

Dit weekend hebben we logees uit Moskou over de vloer en is er dus weinig blogtijd. Maar tussen de toeristische uitstapjes door ben ik wel even langs de Haagse markt geweest om een flinke voorraad vers in te slaan.

Je zou door de hoeveelheden bijna denken dat we een olifant moeten onderhouden, maar het is de bedoeling dat al deze vitamines in de buiken van het gezin Bewuste Eenvoud verdwijnen.





dit alles wordt onder andere omgebouwd tot deze salade met tomaat-currydressing


maar uiteraard trakteren we onze Russische gasten ook op echte Scheveningse haring

13 mei 2010

kasje

Vorig jaar heb ik voor een appel en een ei bij de Lidl een kasje aangeschaft; een eenvoudig exemplaar met een buizenframe en een doorschijnende plastic hoes.

Mijn droom was om van het onherbergzame dakterras een tropisch lustoord te maken, waar tijdens het zonnen gesnoept kon worden van een verse tomaat, komkommer of paprika. Wat vroeger in het seizoen zou het in het kasje al goed toeven zijn, en zodra de temperaturen op zouden lopen, zou de ligstoel plaats maken voor allerhande vruchten, een bougainvillea en ander mooi mediterraan spul.

Toen de kas eenmaal stond kon ik mijn geluk niet op. Het was al redelijk ver in het seizoen (vandaar de aanbieding), dus de cherrytomaatjes, aubergines en paprika's deden meteen hun intrede. Maar al snel bleek dat het dakterras, ook met kas, nog steeds onherbergzaam was. Dat was een scenario waar ik simpelweg niet aan gedacht had.

Het seizoen vorderde en regelmatig moest na een harde wind het buizenframe opnieuw in elkaar gezet worden. De plastic hoes vertoonde scheuren en toen mijn lief tijdens een harde storm het dakterras op moest om te voorkomen dat de hele boel de lucht in vloog was de maat vol. Einde tropisch experiment.

De moraal van dit verhaal zou kunnen zijn: denk vooruit als je iets aanschaft. Wees realistisch. Je kunt de natuur niet naar je hand zetten. Et cetera. Maar een paar weken geleden hebben mijn mannen het kasje verhuisd naar een plekje vlak naast de voordeur. Voor de buren ziet het er wellicht wonderlijk uit (al heb ik ook de woorden "geen gezicht" ook al gehoord), maar ik voel me de koning te rijk. Toch nog een mini-paradijsje, maar dan op begane grond niveau. En met de bescheiden temperatuur en het waterige zonnetje van vandaag sta ik in mijn t-shirtje plantjes te verspenen* en basilicum te snoepen. En te dromen van wat ze allemaal zullen worden als ze groot zijn.







en op speciaal verzoek: het kasje ten voeten uit



*hebben jullie dat ook, dat je het uitdunnen van zaailingen zielig vindt? Of is dat neurotisch van me?

12 mei 2010

het woensdagse weekmenu

Met het stellige voornemen om weer een wat gezonder eetregime in te voeren, is ook het woensdagse weekmenu terug van weggeweest. Bij nader inzien wordt dit een beetje een ingewikkelde week om helemaal op de gezonde toer te gaan. Morgen trakteer ik mijn moeder op een uitgebreide (ietwat verlate) moederdagbrunch bij ons thuis. Vanaf vrijdag tot na het weekend hebben we couchsurfers uit Moskou over de vloer, wat voor mij altijd bepaalde gastronomische ambities met zich meebrengt.

Maar ondanks deze bijzonderheden, heb ik toch een menu voor deze week samengesteld. Niet als strak keurslijf, maar als een culinair vangnet dat pizza-momenten moet voorkomen.

Weekmenu

"Moederdagbrunch": verse fruitsalade met framboos, bosbes, banaan en mango, versgebakken brood, croissants, toast met knoflookchampignons en tomaat-komkommersalade
*
Pittige gumbo van zwarte bonen met selderij, ui en paprika op zilvervliesrijst
*
Pita's met Indiaas gekruide kikkererwten, quinoa en tomaat-ui salade
*
Gemengde (maaltijd)salade avocado, tomaat, noten en courgettedressing**
*
Volkorenspaghetti met zelfgemaakte tomatensaus, pijnboompitjes en verse basilicum
*


**mijn nieuwste obsessie is het fabriceren van groentedressings, om het groentegehalte in mijn menu verder op te schroeven. De basis voor dit recept vond ik op internet en met wat persoonlijke toevoegingen is hij - al zeg ik het zelf - om op te vreten!

nodig:
- een courgette in blokjes
- 1/2 kopje citroensap (ik gebruik van die kleine senseokopjes als maatbeker)
- 1/4 kopje gistvlokken (je kan waarschijnlijk ook geraspte kaas gebruiken, maar niet geprobeerd)
- 1 flinke eetlepel mosterd
- 3 eetlepels shoyu of tamari
- een scheutje water
- 1 theelepeltje korianderpoeder

Alles met de blender lekker crèmig maken, et voilá.

11 mei 2010

gewicht

Na een paar heerlijke dagen in Krakau (fotocompilatie volgt), ben ik vanmiddag weer met beide benen in Nederland geland. En het was geen zachte landing, want het Poolse eten heeft zijn werk goed gedaan als ik de weegschaal en de knoop van mijn spijkerbroek mag geloven. Gelukkig is het nog geen bikini-weer en heb ik nog een week of acht voor de volgende vakantie zich aandient (ik heb nooit beweerd dat ik een zwaar leven heb), dus alle tijd om weer een beetje discipline in mijn eetpatroon te blazen.

Het is flauw om alleen die paar vakantiedagen de schuld te geven voor de actuele cijfers op mijn weegschaal. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat ik na mijn twee operaties van het afgelopen jaar weinig fysiek actief ben geweest. En dat ik uit zieligheid meer ben gaan snacken dan goed voor me is. En dat ik in de afgelopen weken ook nog eens mijn woensdagse weekmenu's heb laten versloffen, waardoor de avondmaaltijden niet het toonbeeld van gezond-en-slank waren. Maarrrrrr....(tromgeroffel)...nieuwe tijden breken aan! Of beter gezegd: oude tijden herleven. En wel vanaf vandaag.

Vooropgesteld: ik geloof niet in diëten en ik heb in principe helemaal geen klagen over mijn gewicht. Lange tijd heb ik niet eens een weegschaal gehad en nog steeds zeggen de cijfers me niet zo veel: tot mijn dertigste woog ik altijd onder de zestig kilo, maar als ik dat nu na zou streven zou ik er bijzonder ongezond uitzien.

Meer dan op kilo's let ik tegenwoordig op mijn energieniveau, op mijn huid en op hoe mijn kleren zitten. Zodra het aan één van deze indicatoren schort weet ik dat het verstandig is om weer "authentiek" te gaan eten. Dat moet je vooral niet verwarren met een dieet, maar meer met een aantal bij elkaar gesprokkelde uitgangspunten die normaal de rode draad van mijn eetgewoonten vormen, maar die ik nu tijdelijk heb laten versloffen. Mijn persoonlijke regels voor authentiek eten:

- Voorbereiding is het halve werk. Maak een weekmenu en baseer daar je boodschappenlijstje op. Voorkom impulsaankopen uit gebrek aan inspiratie en voorkom inkopen doen vijf minuten voor sluitingstijd.

- Groenten is het hoofdbestanddeel van maaltijden. Het is voor mijn gestel geen probleem om af en toe een grote schep pasta of rijst extra te nemen, als het maar vergezeld gaat van een extra dosis salade of groenten, zodat in de verhouding groenten-koolhydraten groenten altijd de winnaar blijven.

- Sterk geraffineerde dingen vermijd ik zoveel mogelijk (in mijn geval vooral: chocola, maar het geldt eigenlijk voor alles wat gemaakt is van wit meel, witte suiker en dat soort dingen).

- Langzamer en bewuster eten zodat ik daadwerkelijk voel wanneer ik vol zit. In de praktijk betekent dat regelmatig tussen een paar happen door even mijn bestek neerleggen. En tijdens het ontbijt de verleiding weerstaan om stukken of weblogs te lezen.

- Niet eten op de klok of uit gewoonte, maar op gevoel. In periodes dat mijn energie te wensen overlaat of mijn broek niet meer past, betrap ik mezelf vaak op gedachteloos eten "omdat het etenstijd is". Of een doos soepstengels leegknagen terwijl ik zit te studeren. Gewoon niet doen; ik beleef er geen bewust plezier aan als ik het wél doe, dus waarom zou ik?

- Bij sterke behoefte aan zoetigheid afleiding zoeken. Ik kan de hele dag zoetigheid goed laten staan, maar na het avondeten word ik soms overvallen door enorme trek in suiker. Meestal heb ik niet veel snoep in huis, maar ik heb mezelf weleens aangetroffen met een pak chocoladevlokken aan de mond. Ik weet zeker dat ik op zo'n moment geen trek meer heb, maar de behoefte aan zoet is dan zo groot dat ik verander in een suikerjunk. Afleiding (een boek pakken, even in de tuin rommelen, een blogje schrijven) is voor mij de beste remedie. Een breiwerk blijkt trouwens goud waard, want als je handen bezig zijn kun je niet grijpen naar zoetigheid of chips.

- Meer water en kruidenthee drinken. Ik blijk in de praktijk dorst vaak te verwarren met honger. Dat schijnt vaker voor te komen en is geen handige eigenschap, gewichtstechnisch gesproken. Bij trek dus eerst drinken, dan even tijd nemen om te voelen of het gevoel weg is en zo niet: eten.

- Lief zijn voor mezelf. Ik hoef mezelf in principe niets te ontzeggen, als ik mijn gezonde verstand maar gebruik. Dus heb ik écht zin in een wijntje of een plakje cake dan is dat prima, maar dan moet ik er bewust en zonder schuldgevoel van genieten en vervolgens iets anders laten liggen. En een etentje met vrienden is een feestje waarbij ik me niets wil ontzeggen. Dat kan altijd weer gecompenseerd worden op de good old balans-dag.

Ik weiger eten te degraderen tot een tobberige bezigheid. Het is meer dan punten of calorieën tellen, jezelf dingen ontzeggen of rare tegennatuurlijke voedingsgewoontes opleggen. Eten heeft te maken met zorgen voor jezelf en je gezin, met cultuur, met gezelligheid en verbondenheid, met verwennen. Maar gezond verstand en lekker eten kan prima hand in hand gaan, als ik mijn hoofd maar blijf gebruiken en het evenwicht tussen beide in de gaten houd.

10 mei 2010

barczszt

....terwijl we weg zijn kan ik het toch niet laten alvast een Pools recept te plaatsen. En wel één met een hoofdingrediënt dat in behoorlijke hoeveelheden in mijn tuintje groeit, dus dat is mooi meegenomen. Er zijn honderden variaties op dit recept, maar ik heb geprobeerd het zo dicht mogelijk bij het Poolse recept te houden.

Poolse barszczt

Nodig:
1 liter groentebouillon (vers of van een blokje)
5 rode bietjes, gekookt en in dobbelsteentjes gesneden
2 kleine wortelen, gesneden
1/2 stengel bleekselderij in stukjes
1/2 ui gesnipperd
1 laurierblad
1 teentje knoflook, geperst
wijnazijn naar smaak
zout en peper naar smaak

Bereiding:

Verhit de bouillon tot het kookt

Voeg alle groenten behalve de bietjes toe en laat de bouillon met groenten ongeveer 20 minuten sudderen

Voeg de blokjes rode biet toe, giet ook het eventuele sap erbij, want dat komt de kleur ten goede!

Giet er ongeveer een eetlepel wijnazijn bij om de kleur te fixeren en een zuurtje toe te voegen. Er kan meer bij, maar dat is een kwestie van smaak.

Laat de soep sudderen tot de bietjes zacht zijn. Voeg wat zout en peper naar smaak toe.

De soep kan zo opgediend worden met grove stukken groente, maar sommigen vinden dat barszczt dik moet zijn; gebruik in dat geval even de staafmixer.

Smacznego!

06 mei 2010

even weg

In de supermarkt in onze wijk is steeds vaker Pools te horen. Zeker in dit seizoen is Pools op sommige plekken bijna de voertaal in deze regio, die dichtbij een groot glastuinbouwgebied ligt. De Polen die ik in de supermarkt tref zijn veelal jonge mensen, die thuis weinig vooruitzicht hadden en daarom hun boeltje bij elkaar gepakt hebben om hun geluk elders te beproeven. Avonturiers en harde werkers. En met de mensen komt langzaam ook de Poolse keuken mee richting Den Haag: pierogi, barszcz, golabki en bigos, allemaal gerechten die ik kort geleden nog niet kende en waar ik nu mee aan de slag ben om ze te "vegetariseren".

Dat bracht ons hier thuis op de vraag: wat is er mis met Polen dat al deze jonge mensen hun heil hier komen zoeken? Vandaar dat het de komende paar dagen even stil wordt op Bewuste Eenvoud. Wij gaan met het gezin op onderzoek uit door een lang (laaaaaaaaaang) weekend meivakantie te vieren in Polen.

Tot volgende week!

04 mei 2010

ongeduld

Ongeduld is een vervelende eigenschap die me in de loop der jaren al heel wat geld heeft gekost. Dat bedacht ik me toen ik net in het tuincentrum wat voorgekweekte groenteplantjes stond af te rekenen. Een tomaat, een aubergine, mini-komkommer, wat paksoi, wat sla en dat was maar een deel van de aanwinsten. Toch stond er niets in mijn karretje wat ik vorig jaar niet al in de tuin had staan en waar ik dus zaad van had kunnen winnen. Sterker nog: van sommige plantjes had ik zelfs al zaad in huis, maar kiemde het niet (lees: niet snel genoeg), of het kiemde wel waarna ik het te vroeg heb buiten gezet waar het na de eerste koude nacht verpieterde.

Bleven de kosten van mijn ongeduld beperkt tot de tuin, dan viel het nog mee. Maar dan denk ik aan de keren dat ik niet de tijd nam om op zoek te gaan naar het voordeligst geprijsde product, de keren dat ik dacht dat ik iets zonder de handleiding te lezen wel even kon installeren (met alle desastreuze gevolgen van dien), die keer dat ik de kortste route nam in de parkeergarage en daarbij met mijn autodak klemvast onder een stalen balk kwam te zitten; de kosten van mijn ongeduld zijn in de loop der jaren behoorlijk opgelopen.

Ik probeer me doorlopend bewust te zijn van deze eigenschap en ik pas alle denkbare technieken toe om mijn innerlijke onrust weg te laten vloeien zodra die op komt borrelen. Met wisselend succes.

Als ik dus nog eens triomfantelijk beweer dat ik door niet te roken geen prijzige slechte eigenschappen heb, dan moet ik mezelf voortaan tot de orde roepen. Maar wie weet is de bewustwording van het stevige prijskaartje aan mijn ongeduld wel een keerpunt?

03 mei 2010

slapen

Als ik iets aan mezelf zou mogen veranderen dan zou dat mijn slaapbehoefte zijn. Ik vind het heel erg niet-sexy, maar ik heb veel slaap nodig. Liever was ik een nachtvlinder geweest die tot in de kleine uurtjes energiek doorrommelt en dan na luttele uurtjes slaap verkwikt weer opstaat. Helaas. Er zitten al te weinig uren in een dag voor al mijn plannen en trek daar gerust nog maar eens een dikke 8 uur slaap van af.

Toen ik mijn Snelle Baan nog had, werkte ik vaak tot laat in de avond door aan rapporten, had ik regelmatig avondvergaderingen en zat ik op klussen die precies aan de overkant van het land lagen. Dat betekende niet alleen tot laat doorwerken, maar ook om kwart over vijf weer op om me voor aanvang van de kantooruren ergens ver weg te melden.

Ik vond in die tijd dat ik mijn lichaam kon trainen om met minder slaap toe te kunnen. Ik berekende dat ik me, om alles in een dag gedaan te krijgen, zo'n zes uur slaap kon permitteren. En inderdaad, ik bleef wakker en functioneerde prima, zij het op adrenaline en liters koffie.

Toen ik mijn vorige leven inruilde voor het huidige dacht ik aanvankelijk dat ik eindelijk tijd zou hebben voor alle dingen die steeds had laten liggen. In werkelijkheid betekende een rustiger leven dat ik het eerste half jaar helemaal uitgeput was. Alle vermoeidheid had zich vastgezet in mijn lijf en kwam er op de meest ongepaste momenten uit. Een avondje naar de sauna met mijn lief heb ik grotendeels slapend in de relaxruimte doorgebracht. Tijdens de kerstdagen haakte ik af met een gigantische voorhoofdsholteontsteking. Verschillende leuke uitstapjes heb ik verstek laten gaan omdat ik te moe was. Dat was - op zijn zachtst gezegd - een beetje een domper.

Inmiddels heb ik geleerd dat ik mijn lichaam niet kan opvoeden als het om slapen gaat. Ik heb een natuurlijk ritme en daar moet ik me bij neerleggen, ook al loopt mijn slaappatroon niet bepaald synchroon met dat van mijn gezin. Ik heb kwalitatief de beste slaap voor middernacht, dus rond een uur of tien kruip ik in bed. Rond half zes, zes uur word ik zonder wekker wakker en voel me dan helemaal fris. Soms blijf ik nog even dommelen, maar vaak sta ik op en dan heb ik nog even om iets leuks te doen voor ik naar mijn werk moet.

Door te gehoorzamen aan mijn natuurlijke slaapritme betekent een nachtje doorhalen niet meer dat ik een week nodig heb om de slaapschuld in te lopen. De volgende ochtend word ik weliswaar vroeg wakker, maar dan hoef ik niet aan een koffie-infuus om de dag door te komen. En met een normale nacht er achteraan voel ik me weer helemaal peppie. Mijn weerstand is een stuk beter (minder koortslippen!), mijn huid ziet er beter uit, ik heb meer zin om te sporten en grijp minder naar vettige zoetigheid dan wanneer ik moe ben.

Maargoed, het blijft behoorlijk niet-sexy om zoveel slaap nodig te hebben. Ik troost mezelf maar met de gedachte dat ik door vroeg op te staan toch nog iets van de kleine uurtjes mee maak.

02 mei 2010

over voedsel 2

Het boek van Michael Pollan heb ik alweer even geleden uitgelezen, maar ik ben er nog steeds regelmatig mee bezig. Ik hou van lezen over voeding, zowel kookboeken als artikelen over gezonde voeding, dus ik mag graag denken dat ik er best wel iets van af weet. Maar In Defence of Food heeft me in een aantal opzichten anders naar mijn dieet laten kijken. Pollan's constateringen sluiten voor een deel aan bij de voedingsgewoonten die ik intuïtief al een beetje naleefde, maar zijn onderbouwing sterkt me in de gedachte dat ik best wat kritischer mag zijn. Een paar mooie adviezen uit het boek (wat krakkemikkig vertaald, waarvoor excuses):

- eet niets wat je (over)grootmoeder niet als voedsel zou herkennen (denk: yoghurt uit een knijpverpakking of vla met koeienvlekken en smarties)

- vermijd voeding met ingrediënten:
a) die ongebruikelijk zijn
b) die onuitspreekbaar zijn
c) die meer dan vijf in getal zijn
of
d) producten die glucose-fructosesiroop bevatten

- vermijd voedingsmiddelen met een gezondheidsclaim (Pollan's nuchtere constatering is o.a. dat om een claim te kunnen vermelden er al sprake moet zijn van een verpakking, en dus van bewerkte voeding)

- blijf weg uit de supermarkt en áls je er al komt, beperk je dan tot de buitenste paden, omdat zich daar de schappen met de meeste verse, onbewerkte producten bevinden.

Wat voor mij een eyeopener was, is de constatering dat het plantaardige deel van ons dieet tegenwoordig voornamelijk gebaseerd is op zaden. Met mijn plantaardige levensstijl klopte ik mezelf regelmatig op de borst dat ik zo gezond bezig was. Maar tel ik eerlijk bij elkaar op hoeveel groenten en fruit ik feitelijk binnen krijg, dan valt dat toch nog tegen. Brood, rijst, noten en soja zijn de grootste bestanddelen van mijn dagelijkse dieet.

Pollan benadrukt dat verse groenten en fruit meer zijn dan een optelsom van de losse ingrediënten. Met andere woorden: een tabletje met vezels, een multivitamine en een omega-3 pilletje hebben niet hetzelfde positieve effect als het eten van verse groenten; je mist enzymen en essentiële micro-ingrediënten die elkaar in combinatie versterken en niet na te maken zijn.

Wat betekent dat voor mij? In ieder geval probeer ik door mijn dagelijkse menu veel meer groene groenten, zoals spinazie, snijbiet en diverse soorten sla te verwerken. Met het maken van groentensap in de ochtend heb ik daar in ieder geval al een flinke sprong mee gemaakt, maar ook tijdens lunch en diner mag het aandeel (blad)groenten nog wel wat worden opgeschroefd.

Daarnaast is nu pas écht het besef doorgedrongen dat dingen als Cruesli, energierepen, volkorenontbijtkoek of Sultana Hartig geen gezonde tussendoortjes zijn maar sterk bewerkte voedingsmiddelen waar veel onuitspreekbare troep aan is toegevoegd.

Dus als er ergens een vrijwilliger is die op mijn werk mijn bureaula wil komen leeg eten?

01 mei 2010

zelf maken: mosterd

Met zelfgemaakte mosterd maak je goede sier terwijl het eigenlijk gênant simpel is. In een leuk potje met een mooi etiket is het een prima kadootje, met weinig calorieën. Ik stel voor dat ik mijn recepten deel en dat we vervolgens met zijn allen zwijgen over hoe makkelijk het eigenlijk is.

Nodig:

mosterdzaad
water
wijnazijn
zout
foodprocessor
potje met goed sluitend deksel


- Laat het mosterdzaad een nachtje weken in water en maal het vervolgens tot pasta in een foodprocessor

óf

- maal het mosterdzaad in een foodprocessor fijn tot het een soort meel is geworden en mix het vervolgens met een gelijk deel water tot een pasta

- Voeg een scheutje wijnazijn toe om de juiste textuur te krijgen

- Voeg naar smaak wat zout toe

- Laat het potje een paar dagen op kamertemperatuur "rijpen" tot hij de gewenste smaak heeft. In het begin smaakt het tamelijk sterk, maar dat neemt langzaam af

- Zet het potje, zodra hij de gewenste smaak heeft in de koelkast om deze smaak te "bevriezen".

Lekkere mosterdrecepten:

Dille-honing mosterd
Mix een forse eetlepel dille en twee theelepels honing door ongeveer 5 eetlepels mosterd.

Rozemarijn-sinaasappel mosterd
Mix door de mosterd wat rozemarijnblaadjes, een theelepeltje geraspte sinaasappelschil en een klein scheutje sinaasappelsap.

Bier-thijm mosterd
Week het mosterdzaad in bier en voeg na het vermalen een paar theelepels thijmblaadjes toe.


Nog wat tips:

* gebruik geen aluminium kookgerei, want dat knapt niet op van contact met mosterd
* een potje zelfgemaakte mosterd is in de koelkast ongeveer een maand houdbaar
* de kleur zal minder geel uitpakken dan je gewend bent met een potje uit de winkel. Een snufje kurkuma voegt eventueel wat extra geel toe zonder de smaak te beïnvloeden.