levensboek

Wat blijft er over van je leven als je er steeds stukjes van verliest? Als je herinneringen je langzaam ontglippen? Verdwijnt daarmee ook je levenswijsheid? Heeft je leven zin gehad als je je er weinig van herinnert? Is er een manier om wat laatjes open te trekken en de versnipperde ervaringen, wijsheid en herinneringen toch nog over te dragen aan de volgende generaties?

Binnenkort ga ik aan de slag om met een dementerende oudere een levensboek te schrijven. Omdat de organisatie waar ik dat voor ga doen me niet zomaar in het diepe wil gooien, heb ik vandaag een cursusmiddag gehad. En dat was behoorlijk intensief. Hoe praat je met een oudere die zichzelf als jongere ziet? Hoe stel je vragen zonder steeds een beroep te doen op kennis en de verteller confronteren met het verdwijnen daarvan? Hoe ga je om met vervormde waarheden, paranoia en waanideeën? Een fascinerende opdracht, maar ook een zware. En ik ben in dit proces niet meer dan de hand die het verhaal van een ander schrijft.

Levensboeken zijn een prachtig instrument om wijsheid en levenservaring vast te leggen. Juist voor mensen die hun herinneringen en wijsheid langzaam kwijt aan het raken zijn. En juist voor dementerende mensen is het een manier om te bevestigen dat ze er mogen zijn, dat ze verschil maken, dat hun leven iets heeft betekend. De kunst voor de schrijver is om met zoveel aandacht en respect vragen te stellen en te luisteren, dat vervolgens uit de vele stukjes verhalen en emoties een prachtige kleurrijke, lappen deken wordt gecreëerd.