later

Ik betrap mezelf regelmatig op gedachten als: Later wil ik een een grote tuin met groenten en kippen. Of: later wil ik vrijwilligerswerk gaan doen, een boek schrijven en een eigen bedrijfje beginnen. Ik ben nog niet zo oud, maar ik leef al lang genoeg om te constateren dat het nooit écht later wordt. Denken aan welke dromen je later ooit nog zou willen verwezenlijken is als achter zo'n hengel met een wortel aan lopen. Je krijgt die wortel simpelweg nooit te pakken. En welbeschouwd is Nu het Later van Vroeger, dus wat weerhoudt me nog van het systematisch aanpakken van mijn lijstje met wensen?

Bij het concretiseren van dromen loop je uiteraard tegen wat praktische drempels aan. Zo kan die grote tuin met kippen er pas komen als ik bereid ben te verhuizen en voorlopig blijf ik nog wel even in de stad. Wel heeft mijn lief dit weekend een (koud) kasje op de oprit geplaatst, zodat mijn droom om ook vóór het hoogseizoen groenten uit eigen tuin te kunnen halen een stap dichterbij is gekomen. Een compromis voorlopig, maar wel één waar ik nu al erg blij van word!

Het schrijven van een boek combineer ik met het vrijwilligerswerk. Binnenkort maak ik eindelijk kennis met mevrouw S, een hoogbejaarde, echte Haagse dame van stand met beginnende Alzheimer. Omdat mevrouw S nagenoeg blind is, wil zij dat haar levensboek geschreven wordt als een verzameling schilderijtjes. Een hele uitdaging om het levensverhaal van een dementerende vreemde zodanig vast te leggen dat zij hier op terug kan grijpen als ze zowel haar gezichtsvermogen als haar herinneringen verloren heeft. Maar wat een dankbaar onderwerp om een boek over te schrijven...

En mijn wens om een eigen bedrijfje te beginnen is gisteren eindelijk op de rails gezet. Ik heb een prachtige opdracht gekregen om een serie werkconferenties te begeleiden. Dat ligt helemaal in mijn straatje! Zulke klussen heb ik in mijn vorige Snelle Baan regelmatig gedaan. De baan mis ik niet, maar dit soort werk enorm. En met een mooie opdracht op zak heb ik me gisteren in laten schrijven bij de Kamer van Koophandel en is mijn eigen bedrijfje geboren.

Door je dromen concreet te gaan uitwerken kun je bij jezelf checken of het inderdaad diep gekoesterde wensen zijn of alleen maar prettige dagdromerijtjes. Mijn wens om een tijd in Berlijn te wonen begint me te benauwen zodra ik hem begin uit te werken. En dus laat ik het voor wat het is en loop ik jaarlijks een paar dagen dromerig door Berlijn, te bedenken hoe mooi het zou zijn om er een tijd te wonen.

Maar die wensen waarbij de energie begint te borrelen zodra je de randvoorwaarden begint te creëren, daarvan weet je: die zijn écht. Daar moet ik iets mee. En dan blijkt opeens dat Later nu al aangebroken is.

over voedsel 1

Bij het samenstellen van ons weekmenu probeer ik zoveel mogelijk te werken met verse producten en ik gebruik zo min mogelijk dierlijke ingrediënten. In die zin vertelde het boek In Defence of Food me weinig nieuws. De centrale boodschap: Eet voedsel. Niet teveel. Voornamelijk plantaardig. Deze clou wordt al in het voorwoord weggegeven, dus je zou bijna veronderstellen dat het boek verder niet de moeite waard is. Maar het tegendeel is het geval.

Vooropgesteld: ik hou van lezen over voeding. Dat is een eerste voorwaarde om het boek van Michael Pollan maar enigszins interessant te vinden. Maar voldoe je daar aan, dan is het boek wat mij betreft een echte aanrader die behoorlijk aan het denken zet over onze Westerse voedingsgewoonten en de effecten daarvan op onze gezondheid. Ik zal hier geen uitgebreide boekbespreking houden, maar een aantal thema's die Pollan aanroert hebben mij aan het denken gezet over de manier waarop ik tegen eten en gezondheid aan kijk. Ze hebben me zelfs zodanig aan het denken gezet dat ik het waarschijnlijk niet bij één stukje ga houden.

Ondanks de toenemende kennis die we hebben over voeding en gezondheid zijn mensen er in de afgelopen vijftig jaar niet gezonder op geworden. Uiteraard speelt daarbij een grote rol dat we met zijn allen minder zijn gaan bewegen en dat we te veel voeding eten dat zo zwaar bewerkt is dat er weinig voedingswaarde meer over is.

De eyeopener die Pollan me meegeeft is dat voeding tegenwoordig zelden "holistisch" wordt bekeken, maar meer als een verzameling voedingsstoffen. Het beeld is ontstaan dat je bij wijze van spreken net zo goed wat capsules kunt slikken die je helpen aan je aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Of nog beter: kies de producten waar de gezonde voedingsstof aan is toegevoegd (vruchtensap met extra vitaminen en calcium, eieren met omega 3 en 6 vetzuren, gebakken in margarine met plantestorol, een mierzoet "yoghurtdrankje" met probiotica). Door niet te denken in voedsel maar in voedingsmiddelen is een menu samenstellen een chemische exercitie geworden die weinig meer van doen heeft met traditie, cultuur of gezelligheid. Of het bij elkaar verzamelen van de benodigde voedingsstoffen ook in positieve zin bijdraagt aan onze gezondheid valt sterk te betwijfelen. De cijfers over diabetes, obesitas, hart- en vaatziekten lijken het tegendeel te beweren.

Uit een aantal voorbeelden die Pollan geeft, blijkt hoe pervers de rol van de voedingsindustrie soms is bij het promoten of juist tegen houden van bepaalde wetenschappelijke bevindingen over gezonde voeding. Het meest frappante voorbeeld vond ik een onderzoek uit 1977. Een onderzoekscomité onder leiding van een senator had opdracht gekregen om de kwestie van voeding in relatie tot chronische aandoeningen te onderzoeken. Dit zou moeten leiden tot nieuwe voedingsrichtlijnen in de VS.
Eén van de belangrijkste bevindingen uit het onderzoek was, dat er een verband bestond tussen de toenemende consumptie van (vet uit) vlees en zuivel en toename van hart- en vaatziekten in de 20ste eeuw. De hoofdaanbeveling van het onderzoek was dan ook om de consumptie van rood vlees en zuivel te beperken. De Amerikaanse vee- en zuivelindustrie verklaarde het comité en de senator de oorlog. Gevolg: de senator moest zich terugtrekken en het rapport werd herschreven tot een advies om "die soorten vlees, vis en gevogelte te kiezen, die bijdragen aan het reduceren van de verzadigd vet inname".

Dit had twee gevolgen die tot op de dag van vandaag doorwerken: er zal niet meer geadviseerd worden om minder van een bepaalde voedselsoort te eten uit angst dat de boodschapper in kwestie wordt gelyncht door de betreffende industrie. En onderzoekers hebben geleerd dat het veiliger was om over voedingsstoffen te spreken dan over concrete voedselsoorten. En met het uitlichten van bepaalde voedingsstoffen als "goed" (vitamines, omega-3 vetzuren) en "slecht" (verzadigde vetten, slechte koolhydraten) zijn rare diëten ontstaan die zich richten op het volledig uitsluiten van bepaalde stoffen of het vermijden van bepaalde combinaties.

Nu is het boek van een Amerikaanse auteur dat gaat over de Amerikaanse voedselindustrie, maar in hoeverre is het ook relevant voor de Nederlandse situatie? Zijn ook wij niet op weg een dik en ziekelijk volk te worden dat ietwat verknipt naar voeding kijkt?
In hoeverre zijn de adviezen die we krijgen van instanties zoals het Voedingscentrum objectief? Het is immers een door de overheid gesubsidieerde instantie; een overheid die ook de economische belangen van onze landbouw en visserij in portefeuille heeft. Waarom wordt schoolmelk bijvoorbeeld nog altijd fanatiek gesubsidieerd, terwijl bij de slogan "melk is goed voor elk" inmiddels wel wat kanttekeningen kunnen worden geplaatst? En wie controleert de gezondheidskeurmerken? Is het niet pure misleiding om chips of frituurvet als "gezonde keuze" te bestempelen? Horen dat soort logo's niet juist toebedeeld te worden aan dingen die aan bomen groeien?

In Defence of Food heeft bij mij de nodige vragen opgeroepen over hoe het hier bij ons is geregeld. En ieder antwoord dat ik vind roept weer nieuwe vragen op. Kortom, op de thema's uit In Defence of Food kan ik voorlopig nog wel even kauwen. Wordt dus vervolgd.

klein geluk 10

Kom in de Kas is één van mijn favoriete gratis(!) uitstapjes met de kinderen in het jaar. En met het Westland hier om de hoek is er genoeg te zien. Het was dus weer genieten vanochtend.

zelf maken: deodorant

Als één van je armen tegen je lijf gespalkt is, dan ga je vroeg of laat een keer nadenken over de voor- en nadelen van deodorant (geloof me...). Ik heb verschillende soorten in verschillende prijscategorieën in huis maar ze hebben één ding gemeen: mijn huid reageert er behoorlijk gevoelig op. Dus heb ik toch eens bekeken wat er allemaal in een gemiddelde deodorant zit en dat is niet niks. Vooral in anti-transpirantmiddelen zitten behoorlijk wat dubieuze chemicaliën die misschien effectief zijn, maar ook tamelijk agressief.

Nu ben ik ijdel genoeg om te verlangen naar gladde, babyzachte, welriekende oksels (althans, één dan. De ander is voorlopig nog aan het zicht onttrokken), dus ben ik wat gaan zoeken op het internet. Al snel kwam ik talloze verhalen van lotgenoten met (over)gevoelige oksels tegen. En met spookverhalen over de kwalijke effecten van aluminium en parabenen die bestanddeel vormen van veel deo's (vooral Amerikanen blijken daar erg op beducht).

Maarrr....er blijkt ook een aantal veelbelovende en simpele recepten voor zelfgemaakte deo te bestaan. Dus zet de heksenmuts maar op en zet de ketel maar klaar!

basisrecept 1:
nodig:
een afsluitbaar plastic bakje
maizena
baking powder

werkwijze:
Meng 1 deel bakpoeder met 6 delen maizena in het plastic bakje. Sluit het deksel en schudt de substanties goed door elkaar. Breng een kleine hoeveelheid poeder onder de oksels aan met een watje. Misschien niet handig in combinatie met zwarte kleding, maar dat moet in de praktijk blijken. Beide ingrediënten wassen in ieder geval makkelijk uit.

basis recept 2:

Dit recept is meer geschikt voor mensen met een écht gevoelige huid (zoals ik).

nodig:
een afsluitbaar plastic potje
baking soda
kokosolie
optioneel wat druppels essentiële olie in een geur naar keuze (als je daar tegen kunt, want ook deze kunnen vrij heftig zijn)

werkwijze:
Meng 1 deel baking powder met 6 delen kokosolie en eventueel wat druppels essentiële olie. Goed mengen en een klein likje met de hand aanbrengen op de huid.

recept deocrème:

Deze lijkt me persoonlijk erg lekker, maar daar zijn wel wat extra ingrediënten voor nodig die ik niet standaard in huis heb. Ik ga ze vandaag bij elkaar grutten zodat ik er morgen mee aan de slag kan. Ik zal mijn ervaringen als naschrift bijvoegen.

nodig:
3 eetlepels bakingsoda
4 eetlepels cacaoboter
2 eetlepels maizena
1 eetlepel glycerine
optioneel:
een paar druppels essentiële olie voor de geur
2 vitamine E-capsules (lekgeprikt) voor de gezond

werkwijze:
smelt de ingrediënten (behalve de optionele oliën) ongeveer 30 seconden in de magnetron en roer vervolgens, na toevoeging van de eventuele oliën, tot één massa. Laat afkoelen om uit te harden.

Wrijf een hoeveelheid ter grootte van een erwtje tussen je handen glad en breng aan onder je oksels.

Nog 10 (!) ideeën voor recepten vind je hier. Hou er rekening mee dat je voor een aantal van deze recepten lege deosticks nodig hebt. Niet weggooien dus!

10 dingen uitdaging - week 9

Nu het weer (eindelijk!) opwarmt komen we met de 10 dingen-uitdaging aan de garage toe. Dat blijkt hard nodig, want weliswaar is ons huis op weg een ware Zen-tempel te worden (met genoeg fantasie), de garage is een heel ander verhaal.

Ontluisterend hoe lang vergeten spullen die wij als "opgeruimd" beschouwden ons opeens tegemoed grijnzen bij het openen van de garagedeur. Uhm..Ohja..die hadden we ook nog...

Het resultaat van een uurtje bikkelen:

1. twee stepjes - het roestige exemplaar in de vuilcontainer, het goede exemplaar verkocht via Markplaats
2. een paar sterk gedateerde herenschoenen - naar de inzameling
3. bureaublad met 4 poten - gratis weggegeven via Marktplaats
4. kapotte weegschaal - vuilstort
5. 2 onderdelen van een oude kinderkast; rest van de kast is al weg - vuilstort
6. 2 werkende onderdelen van een kapotte tomtom - verkocht via Marktplaats
7. een lek plastic luchtbed - in de plastic bak
8. een roze Barbie-auto - naar de Kringloopwinkel
9. een kinderformaat tuinstoel - naar de Kringloopwinkel
10. een kinderfietshelmpje - naar de Kringloopwinkel

En dit was nog maar het begin...
Het lijkt nu trouwens heel stoer alsof ik mee heb geholpen bij dit proces, maar in werkelijkheid heb ik uitsluitend op het bankje in de zon met een kopje thee aangemoedigd. Maar de voldoening is er niet minder om.

klein geluk 9

Slecht slapen heeft ook zijn mooie kanten. Zo maak je in deze heerlijke tijd van het jaar bewust dat speciale moment mee tussen nacht en dag, het moment waarin de wereld nog soft focus is. En dan die eerste ochtendzon... Zelfs een postzegel van een stadstuin bestaat op dat moment puur uit piepkleine schitterende schilderijtjes.

boeken

De meeste boeken hebben via de tweedehands afdeling van Bol.com mijn huis verlaten, maar ik koester mijn kleine inspiratie bibliotheekje. Het is een kleine verzameling van voornamelijk Engelstalige boeken dat me op het juiste spoor houdt, me telkens opnieuw stof tot nadenken geeft en een afspiegeling vormt van hoe ik gekomen ben op het punt waar ik nu sta.

Zoals ik eerder al vertelde heb ik momenteel een heerlijke stapel boeken die op me ligt te wachten om ge- of herlezen te worden. Met dank aan mijn broer die in de VS woont, heb ik een bescheiden voorraadje boeken rond de thema's eenvoudig leven, consuminderen, mindfulness en voeding verzameld. Niet omdat mijn broer vreselijk in dit soort thema's geïnteresseerd is (in tegendeel; hij neigt eerder naar het yuppige met vrijwel alles wat daarbij hoort), maar omdat er in de VS nu eenmaal meer boeken over deze onderwerpen uitkomen. Hij gunt zijn grote zus haar eigenaardigheden (en vice versa geldt dat trouwens ook), dus stuurt hij mijn vurig gewenste titels liefdevol op.

Enfin, een heerlijke stapel boeken dus, voor een deel al (een paar keer) gelezen maar door voortschrijdende gedachten over het thema staan ze opnieuw op de leeslijst. Voor een deel zijn de boeken overigens inmiddels ook in het Nederlands verschenen.

Wat gaat er de komende tijd in huize Bewuste Eenvoud gelezen worden?

In willekeurige volgorde:

- In defense of food, an eaters manifesto - Michael Pollan
- Eating animals - Jonathan Safran Foer
- Walden - Henry David Thoreau
- Wherever you go there you are - Jon Kabat - Zinn
- Voluntary simplicity - Duane Elgin
- Hooked, Buddhist writings on greed, desire and the urge to consume - Stephanie Kaza

Meestal geven boeken me een hoop stof tot nadenken. Ik zal dan ook proberen om de komende tijd af en toe een stukje te schrijven over ieder gelezen boek. Een soort Oprah's Book Club op microniveau, zeg maar.

thuis

Inmiddels ben ik alweer een paar dagen thuis. De ergste wazigheid van de narcose is weggetrokken en tegen de pijn heb ik effectieve medicijnen meegekregen. En nu begint het Rust Houden Op Doktersvoorschrift.

Hoe houd je rust? Is dat rustig zitten terwijl je bekijkt hoe je wonden langzaam genezen? Mag je wel visite ontvangen? Tot op welke hoogte mag je door je huis scharrelen? Mag ik met mijn ene functionele arm mails en blogs typen of vertraag ik daarmee mijn genezingsproces?

Mijn innerlijke calvinist vindt: ziek is ziek. En dat betekent: gezond eten, veel slapen en alles wat riekt naar vertier in de ijskast tot na volledig herstel. Maar ik heb besloten mijn gewaardeerde calvinist een welverdiende vakantie te gunnen en waar mogelijk te genieten van deze periode. Ondanks onzekerheid, pijn en ongemak is het namelijk toevallig wel net lente geworden in mijn tuin. En ligt er een heerlijke stapel boeken op tafel die ik ook met één arm perfect kan lezen. En er liggen nog een paar niet afgemaakte dagdromen en overpeinzingen te verstoffen in mijn hoofd waar ik eindelijk eens mee aan de slag kan.

Natuurlijk is het belangrijk om mijn lichaam rust te gunnen voor een goed herstel. Maar wat is er eigenlijk op tegen om dat op een bewuste en aangename manier te beleven? Rust houden heb ik steeds beschouwd als een beperking: ik ben voorlopig aan huis gekluisterd terwijl de rest van de wereld gewoon doordraait. Bekijk ik het echter met een andere bril, dan zie ik dat er de komende periode binnen mijn kleine wereldje een hoop te genieten valt. Dus dat wordt mijn voornemen voor de komende weken: genieten op de vierkante millimeter.



Erg bedankt voor al jullie bemoedigende reacties, mailtjes en kaartjes. Het heeft me echt geholpen om positief de operatie in te gaan.

even weg

Na vandaag wordt het een paar dagen rustig op Bewuste Eenvoud. Woensdagochtend ga ik het ziekenhuis in en hoop ik dat de schoudergoeroe iets functioneels weet te maken van mijn gemankeerde arm.

Ik had vandaag graag een stoer logje geschreven. Een zinnig verhaal met allerlei diepe of relativerende woorden over omgaan met angst, over leren van je beperkingen of over hoe je nooit piekert over morgen als je maar volledig in het nu leeft. Het had een wijs stukje tekst moeten worden, waarmee ik en passant mezelf moed zou inspreken. Maar eerlijk is eerlijk: ik zie er gewoonweg als een berg tegenop dus de wijsheid wil vandaag niet komen.

Ik houd het dus bij de boodschap dat ik er even tussenuit ben. Zodra ik weer in staat ben om met één hand een kort logje te tikken, dan ben ik van de partij.

verbeterpunten

Het streven naar een eenvoudige levensstijl is een continu proces. Inmiddels ben ik een dik jaar bezig en een hoop dingen gaan me steeds natuurlijker af. Maar er zijn zeker ook verbeterpunten:

- Mijn tas heeft geen vakken, waardoor alles door elkaar ligt. Het gebeurt dagelijks dat ik opgejaagd moet gaan spitten tussen mijn spullen om een rinkelende gsm te vinden.

- Ik heb nog geen goed systeem gevonden om schoenen op te bergen. Het zijn er niet eens veel, maar door mijn manier van (niet) ordenen lijken het er wel heel veel. Daar moet ik een keer iets op verzinnen. Hetzelfde geldt voor mijn kruidenvoorraad.

- Ik druk iedere ochtend een paar keer de snoozeknop van de wekker in en kan me niet echt meer ontspannen in de reservetijd die ik mezelf gun.

- Ik lees op mijn werk vrijwel direct iedere mail die binnenkomt. De mail leidt me eigenlijk continu af van waar ik op dat moment mee bezig ben. Ik besef dat, maar het lukt me op één of andere manier niet om de mail alleen te lezen op vooraf ingeplande tijdstippen. Dan heb ik het idee dat ik dingen mis.

- Ik wacht tot het allerlaatste moment met benzinetanken, ook al geeft het brandende lampje me lichte stress.

- Ik lever regelmatig mijn biebboeken net één dag te laat in.

- Ik plan regelmatig teveel vergaderingen op één dag waardoor ik steeds in een tijdsklem zit. Ook mijn privé-agenda is niet altijd evenwichtig verdeeld. De afgelopen week had ik vier etentjes, terwijl er ook weken verstrijken waarin ik geen enkele afspraak heb.

- Ik neem te vaak snipperuren op, terwijl ik goed besef dat alleen een hele dag vrij nemen van mijn werk me de rust geeft die ik op dat moment nodig heb. Maar daar heb ik het te druk voor, vind ik dan.

- Ik doe te vaak meerdere dingen tegelijk. Multitasken is de grootste valkuil voor wannabe-minimalisten als ik.

En waar ligt jouw belangrijkste verbeterpunt?

trend

Eerst minister Eurlings, daarna minister Bos, er lijkt een trend door Nederland te waaien waarbij mannelijke politici na een paar tropenjaren bewust kiezen voor hun gezinsleven. Wat mij betreft een positieve ontwikkeling, maar het zet me wel aan het denken: waar komt dit opeens vandaan? Is plotseling het inzicht over de heren neergedaald over wat écht belangrijk is in hun leven? Is het de partner-van die druk uitoefent, zijn het de kinderen? Zou angst voor bepaalde politieke bewegingen in Nederland een rol spelen?

Ik kan me bijna niet voorstellen dat in deze politiek roerige tijd opeens spontaan een vierde emancipatiegolf losbarst. Wat zou ik graag een paar weken een vlieg aan de wand zijn geweest in huize Bos en Eurlings. Of een tijdje ongemerkt hebben meegelift onder hun schedeldak om de échte beweegreden te achterhalen. Het zou zo mooi zijn als dit meer is dan een politiek correcte manier om je handdoek in de ring te gooien.

levensboek

Wat blijft er over van je leven als je er steeds stukjes van verliest? Als je herinneringen je langzaam ontglippen? Verdwijnt daarmee ook je levenswijsheid? Heeft je leven zin gehad als je je er weinig van herinnert? Is er een manier om wat laatjes open te trekken en de versnipperde ervaringen, wijsheid en herinneringen toch nog over te dragen aan de volgende generaties?

Binnenkort ga ik aan de slag om met een dementerende oudere een levensboek te schrijven. Omdat de organisatie waar ik dat voor ga doen me niet zomaar in het diepe wil gooien, heb ik vandaag een cursusmiddag gehad. En dat was behoorlijk intensief. Hoe praat je met een oudere die zichzelf als jongere ziet? Hoe stel je vragen zonder steeds een beroep te doen op kennis en de verteller confronteren met het verdwijnen daarvan? Hoe ga je om met vervormde waarheden, paranoia en waanideeën? Een fascinerende opdracht, maar ook een zware. En ik ben in dit proces niet meer dan de hand die het verhaal van een ander schrijft.

Levensboeken zijn een prachtig instrument om wijsheid en levenservaring vast te leggen. Juist voor mensen die hun herinneringen en wijsheid langzaam kwijt aan het raken zijn. En juist voor dementerende mensen is het een manier om te bevestigen dat ze er mogen zijn, dat ze verschil maken, dat hun leven iets heeft betekend. De kunst voor de schrijver is om met zoveel aandacht en respect vragen te stellen en te luisteren, dat vervolgens uit de vele stukjes verhalen en emoties een prachtige kleurrijke, lappen deken wordt gecreëerd.

onkruid

Koken met verse ingrediënten die niets kosten, kan dat? Ja, dat kan. Voor de ultieme vrekken (en durfals) onder ons is het interessant om te weten dat er zoiets bestaat als koken met onkruid. Met onkruid?

Ja. Met onkruid. Dat klinkt viezer dan het is, want welbeschouwd groeien veldsla en rucola ook niet in een laboratorium of in een plastic zakje in de Albert Heijn en dat vinden we wel normaal om te eten. Waarom eten we dat met smaak en vinden we dingen als zuring, brandnetel en paardenbloem onkruid?

Sommige traktaties uit het wild zijn meer geaccepteerd dan andere. De munt die stevig door de tuin woekert wordt gekookt tot een hippe muntthee. Walnoten en hazelnoten, daar kijkt niemand van op als je die door een maaltijd verwerkt. Hetzelfde geldt voor bramen en rode bessen die je in de zomer langs fiets- en wandelpaden hebt geplukt.

Ik was nog nooit op het idee gekomen om te koken met onkruid - dat irritante spul dat het broodnodige zonlicht en regenwater kaapt van mijn gewenste aanplant. Maar nadat ik van een vriendin voor mijn verjaardag dit boek kreeg was mijn interesse gewekt. Zodra je zelfs je onkruid kunt verwerken in je menu, heb je namelijk dubbel rendement van je moestuin! Eerlijk is eerlijk, niet alle recepten zijn even geslaagd, maar ze zijn zeker inspirerend.

Uiteraard wel het onkruid eerst goed wassen en liever niet direct langs een (snel)weg plukken!

Veldzuring roomsoep met knoflookcroutons

150 gram verse veldzuring
1 gesnipperde ui
1 stengel bleekselderij
1 middelgrote aardappel in blokjes
25 gram boter
55 gram mascarpone
40 gram verse parmezaanse kaas, geraspt
zout en peper naar smaak.

Was de zuringblaadjes, hak de blaadjes grof (eerst de steeltjes verwijderen). Bak ui, selderij en appel in de boter. Voeg genoeg water toe om de groenten onder water te zetten en laat met een beetje zout aan de kook komen. Voeg na 8 minuten de zuring toe en laat nog 6 minuten doorkoken. Pureer de soep met de keukenmachine (deze blijft vrij dik) en roer de mascarpone er door.

Voor de knoflookcroutons:
rooster 2 sneden brood zonder korst tot ze mooi goudbruin zijn. Wrijf beide kanten goed in met een verse teen knoflook. Snijd in blokjes en bak in de boter tot de stukjes lekker krokant zijn.

Serveer de soep met knoflookcroutons en verse geraspte parmezaanse kaas

(Uit: Antonio Carluccio goes Wild)


Appel-paardenbloem stroop

1,5 liter versgeperste appelsap
200 gram paardenbloemen
200 gram rietsuiker

Kook de appelsap met de paardenbloemen (zonder steel!) gedurende een uur. Zeef het door een doek en vang het sap op om opnieuw te koken. Kook het vocht in tot 1/3 van de oorspronkelijke hoeveelheid en voeg dan de rietsuiker toe. Laat dit ongeveer 5 minuten doorkoken, tot de substantie de goede stroperige dikte heeft.


Brandnetelkroketten

300 gram gekookte aardappelen
150 gram brandnetels
2 eetlepels volkorentarwemeel
2 theelepels zout
1/4 theelepel nootmuskaat
4 eetlepels geraspte kaas
paneermeel

Stamp puree van de gekookte aardappelen. Leg de brandnetels korte tijd in heet water zodat de prik er af gaat. Hak ze daarna in kleine stukjes en roer ze met het meel, zout, nootmuskaat en geraspte kaas door de puree. Kneed er kroketjes van, rol ze door de paneermeel en frituur ze in hete olie.

tijdschrift

Gisteren reisde ik een stuk met de trein en voor de gelegenheid schafte ik voor het eerst sinds tijden een tijdschrift aan.

Vroeger (lees: iets meer dan een jaar geleden) gaf ik een klein vermogen uit aan tijdschriften. Artikelen over vrouwen zoals ik, twenty-, thirty- of fortysomething met een gezin, een carrière en een druk sociaal leven; herkenning alom en bovendien prettige erkenning dat we het best zwaar hebben met zijn allen. Ook voedde het me met alle essentiële informatie die ik dacht nodig te hebben om "bij te blijven": grijs is het nieuwe zwart. Smokey eyes zijn helemaal hot. Pofmouwen zijn zó vorig jaar. Dit is (opnieuw) het jaar van de harembroek, maar de jodhpur is inmiddels passé. Welke films moet je zien, welke boeken moet je lezen, in welk restaurant moet je gezien worden? Tijdschriften, en vooral mode- en woonbladen, vormden mijn levenslijn als het ging om hip, hot en happening.

Ik ging er eens lekker voor zitten, me verheugend op verse artikelen die me weer even helemaal bij zouden praten en op frisse ideeën zouden brengen. De eerste twaalf pagina's bestonden uit reclame voor onder meer Chanel, Emporio Armani, Diesel, Ugg, Dior en Gucci. Pas toen belandde ik bij de inhoudsopgave. Er volgden wat interviews met modeontwerpsters (centrale boodschap: koop deze tas, kleding van dat designlabel (nu bij H&M!), sieraden uit die lijn), een overzicht van beautytrends (met een positieve recensie voor een lipstick van 26 Euro) en een artikel over parfum (geur is een belangrijke uitdrukking van je individualiteit, maar daarbij moet je wel onderscheid maken tussen parfums voor overdag en voor 's avonds!). Slechts één artikel in het 100 pagina's tellende magazine was inhoudelijk en ging - zowaar - over consumentisme. De rode draad: denk vooraf na uit welke seizoensstukken je je garderobe samenstelt, zodat je niet met teveel miskopen blijft zitten.

Is de wereld veranderd, zijn tijdschriften veranderd, of ben ik veranderd? Ik vermoed vooral het laatste. Ik ben nog steeds verzot op kleding, maar hoef niet meer zo nodig per seizoen mijn garderobe te vervangen. Het jagen naar (tweedehands) koopjes is minstens zo bevredigend. Mijn onfeilbare geloof in producten (wondercrèmes die eeuwige jeugd beloven, mascara die ervoor zorgt dat je altijd wakker uit je ogen kijkt, shampoo die mijn sluike haardos in een volumineuze massa verandert) is verdampt. En ik besef dat ik 5 Euro heb uitgegeven aan een reclameboekje. Wat zonde! En dat dat me niet eerder is opgevallen!

Gezond boerenverstand maakt dat ik niet langer slaaf ben van wat tijdschriften (en tv-programma's of reclames langs de weg) voorschrijven. Een bevrijding. Maar in zekere zin veroorzaakt het ook een soort leegte, want die ouderwetse verwennerij van een vers tijdschrift voor een lange treinreis is daarmee ook verdwenen.

zelf maken: textiel- en luchtverfrisser

Ik probeer zo lang mogelijk te wachten met het wassen van kleding. Niet alleen scheelt dat een hoop energie, maar ook je kleding blijft op die manier langer mooi. Hoe zorgvuldig je ook wast, textiel knapt nu eenmaal niet op van veelvuldig en langdurig in een trommel ronddraaien. Soms is er echter meer voor nodig dan een paar uurtjes luchten om de boel weer fris te laten ruiken. En dan komt de textielverfrisser om de hoek.

Dat bracht me op het idee om op zoek te gaan naar alternatieve (en groene!) textielverfrissers. Een schone plantenspuit met een fijne nevelstand is een goede manier om zelfgemaakte verfrisser te verspreiden over het textiel.

Een paar recepten:

Textielverfrisser 1:
1 kop wasverzachter
1 kop witte azijn
2 kopjes (gedestilleerd) water

Textielverfrisser 2:
2 kopjes warm water
1/4 kopje wasverzachter
1 flinke eetlepel baking soda (zuiveringszout)

Textielverfrisser 3 (voor geurtjes aan tapijten e.d.)
Dit is een recept voor een droge verfrisser:
Meng twee kopjes baking soda met een theelepeltje essentiële olie naar keuze
Mix het met een vork goed door elkaar
Bewaar in een strooibus en laat een paar dagen staan voor het eerste gebruik
Gebruik: strooi op de plek naar keuze. Verdeel het goed over het textiel, laat een nachtje staan en zuig het daarna op met de stofzuiger.

Als luchtverfrisser kun je de volgende recepten gebruiken:

50 ml. gedistilleerd water
50 ml. alcohol (liefst wodka!)
25 druppels essentiële olie naar keuze (kan altijd iets sterker, afhankelijk van je voorkeur)
Goed schudden en vervolgens met de fijne vernevelaar los in de ruimte spuiten. Vermijd het spuiten op meubilair en kijk uit dat het niet in voedsel neerdaalt.

Andere ideeën:
- Druppel wat essentiële olie in water in een radiatorbakje en hang het aan je verwarming
- Leg wat watjes met geurolie op onopvallende plaatsen in huis
- Lepel een halve sinaasappel uit en sprenkel wat zout in de overgebleven schil. Schijnt wonderen te doen in het toilet (nog niet geprobeerd, dus ik kan dit nog niet bevestigen)

klein geluk 8

Hierbij verklaar ik het strandseizoen voor geopend!

verlangen

Waarom is het toch dat mensen altijd op zoek zijn? We verlangen doorlopend naar plezierige ervaringen, spullen die we willen hebben, status, een mooie reis, een reep chocola. Altijd lijken we onderweg naar iets. En zodra de behoefte bevredigd is, duurt het genoegen maar kort. We wennen er aan, waardoor het bevredigde gevoel al snel het nieuwe vertrekpunt vormt. Het verlangen wil continu gevoed worden met weer nieuwe en betere ervaringen.

Evolutionair gezien zal het vast enig nut hebben dat we altijd rusteloos op zoek zijn naar nieuwe fijne sensaties. Het zorgt ervoor dat we niet passief blijven hangen in prettige ervaringen, maar alert en actief blijven. Er zijn religieuze stromingen die pleiten voor het loslaten van verlangens en hechting. Die vinden dat verlangen uitsluitend voedsel voor het ego is. Ik geloof dat ik het daar niet mee eens ben.

Ik heb er de laatste tijd veel over nagedacht en mijn persoonlijke conclusie is dat verlangen op zichzelf een krachtige drijfveer kan zijn. Een droom, of deze nou realistisch is of niet, is een krachtige motivator en kan als toetssteen dienen voor keuzes die je maakt. Als ik kijk naar mijn eigen voornaamste verlangen, dan is financiële onafhankelijkheid een heldere stip aan de horizon waar ik gestaag naar toe werk. Barst bij het bereiken van die horizon het grote geluk los? Nee. Mijn leven speelt zich hier en nu af en in de tussentijd kom ik ook grote en kleine verlangens tegen waar ik iets mee doe. Of juist niet.

Er gebeuren veel slechte dingen uit verlangen naar geld, macht en status. Zodra verlangen zich uit in koopdrang, eetbuien of ander naar verslaving neigend gedrag, dan wordt het ook tijd om je verlangens eens kritisch onder de loep te nemen en je af te vragen: waar verlang ik écht naar, welke leegte probeer ik te vullen?
Maar aan de andere kant: zou er liefdadigheid bestaan zonder verlangen naar een betere wereld? En hoe zou de mensheid er voor staan als er geen verlangen was naar liefde, innerlijke groei of plezier?

Ik denk dat verlangen één van de dingen is die ons menselijk maakt. En zolang je kritisch blijft kijken naar de aard van je verlangen (is het een positieve drijfveer of word het verlangen je opgedrongen door reclames, goeroes, een gevoel van "keeping up with the Joneses"?) houdt het ons in beweging en kan het ons onderweg veel moois brengen.

bento 2

Vandaag de hele dag druk en op pad geweest en morgen weer zo'n dag. Ik merk dat de week na twee keer met mijn ogen knipperen voorbij lijkt te zijn en ik heb nog niet de helft gedaan van wat ik van plan was. Ik ben opgejaagd, moe en een beetje prikkelbaar. Hoog tijd om pas op de plaats te maken!

Eten is voor mij een subtiele rode draad door mijn dag. Niet omdat ik geobsedeerd ben door eten, maar op de één of andere manier geeft de manier waarop ik eet (of niet eet) een hoop informatie over hoe ik in mijn vel zit. Als ik de tijd neem om iets lekkers voor mezelf klaar te maken, dan geeft dat aan dat ik me lekker voel en in balans ben. Ik verwen mijn lichaam met lekkere en gezonde happen en ga er uitgebreid voor zitten om er bewust van te genieten. Als ik merk dat ik slordig eet dan ben ik druk en gehaast. Ik snaai achter mijn pc gedachteloos een niksige lunch weg (denk: een doos soepstengels en een beker warme choco uit de automaat) of ik prop in de kantine een snelle vette hap naar binnen. Of - en dat is het ergst - ik vergeet gewoonweg te eten.

Ik heb zojuist besloten dat ik het tij wellicht ook kan keren door andersom te beginnen: ik zorg dat ik morgen een evenwichtige, lekkere en aantrekkelijke lunch bij me heb om mijn tikkie verwaarloosde, opgejaagde lijf op het verkeerde been te zetten. Ik blokkeer lunchtijd in mijn agenda om op mijn gemak van mijn met zorg gemaakte lunch te genieten. Door met de verwennerij van mijn lichaam te beginnen, zal het bijbehorende gevoel wel afgedwongen worden. Toch?

Vandaar dat ik mijn bento morgen vul met broccoli met sesamzaadjes, gebakken rijst, krokante worteltjes, een paar frambozen en een lekkere verse notenmix. Als mijn lichaam daar niet in trapt...

stemmen

Ik ga stemmen en ik neem mee:



- mijn stempas
- legitimatie
- een hoofddoekje





Naschrift; een impressie

Een ochtendje als Frau Antje met een hoofddoek leek me een ervaring op zich. Ik had besloten mijn hoofddoek thuis al om te doen om eens te ervaren of en hoe er op me gereageerd zou worden. Maar dat zal je altijd zien: op weg naar de tramhalte kwam ik geen levende ziel tegen en ook in de tram zelf was het niet bepaald druk. Vijf minuten voor de afgesproken tijd was er voor het Gouden Hooft nog vrijwel geen hoofddoekje te zien, maar wel een hoop pers.

Om klokslag 12 uur bleek het winkelend publiek niet zomaar winkelend publiek; uit alle tasjes kwamen hoofddoekjes te voorschijn en binnen een paar minuten vulde de Dagelijkse Groenmarkt zich met in hoofddoek gehulde vrouwen en een enkele man. Het zag er erg feestelijk uit. De sfeer was vriendelijk en een beetje uitgelaten, een enkele allochtone vrouw met hoofddoek sloeg het geamuseerd gade.

Het stemmen zelf gebeurde in alle rust. Het was zeker geen anti-PVV betoging, het was eigenlijk niet eens een politieke actie. Het hele gebeuren was hooguit een uiting van solidariteit met alle vrouwen die een hoofddoek willen dragen en een tegengeluid tegen de plannen om dit in publieke en gesubsidieerde instellingen te verbieden. En hoe bescheiden de actie ook was, het is goed opgepikt door de pers. (op foto 4 tot en met 6 ben ik te zien, met rode jas en lange roze sjaal. En een hoofddoek, maar dat spreekt voor zich).

solidariteit

Woensdag gaan we naar de stembus en hier, in Den Haag, brengen de voorspellingen al weken heel wat onrust teweeg. Ik heb geen politieke weblog, dus een pleidooi om al dan niet op een bepaalde partij te stemmen zal ik dan ook voor me houden. Wat me echter sterk verontrust zijn de geluiden dat de PVV sterk zal inzetten op een verbod van hoofddoekjes bij alle gemeentelijke en gesubsidieerde instellingen in Den Haag als zij de voorspelde overwinning zal halen.

In mijn directe woon- en werkomgeving ken ik veel vrouwen die een hoofddoek dragen. Moderne, werkende geëmancipeerde vrouwen die er bewust (en zelf!) voor kiezen om hun identiteit op deze wijze uit te dragen. Gelukkig ben ik niet de enige die zich zorgen maakt om dit gebrek aan tolerantie, nota bene uit naam van de vrijheid van meningsuiting.

Dit weekend bereikte mij een oproep om als daad van solidariteit woensdagmiddag om 12 uur in het centrum van Den Haag met een hoofddoek om te gaan stemmen. Een particulier initiatief dat ik van harte steun.

Mochten er meer Haagse vrouwen meelezen die zich aan willen sluiten: we verzamelen om 12 uur voor het Gouden Hooft en gaan stemmen bij HOF op de Dagelijkse Groenmarkt.

logboek

Ik ben nogal eens geneigd te tobben over wat ik allemaal verkeerd doe op milieu- en consumindergebied. Zo pak ik bij slecht weer vaak de auto naar mijn werk, gaat er wekelijks nog steeds veel plastic de deur uit en neem ik niet vaak de tijd om uit te puzzelen waar mijn boodschappen het goedkoopst zijn. Dus besloot ik een tijdje bij te houden wat ik allemaal wél goed doe. Een soort milieu- of consuminderlogboek om de moed er in te houden, zeg maar.

- ik sta op en was mijn gezicht met koud water. Voorheen deed ik dat met cleanser, tonic en weet ik wat allemaal voor spul, maar dat heb ik afgezworen. Als dagcrème smeer ik Weleda. Die is 100% natuurlijk, wordt niet op dieren getest en met aandacht voor fairtrade en duurzaamheid.

- ik maak een portie havermout met zelfgemaakte sojamelk. Ik zet meteen een verse portie sojabonen te weken voor een volgende voorraad. Door zelf sojamelk te maken spaar ik verpakking, transport én kosten. De bonen koop ik bij de biologische supermarkt.

- ik maak mijn lunch en die voor de kinderen klaar. We nemen ieder zelf een broodtrommel en (herbruikbaar) flesje drinken mee om afval te beperken (en kosten te sparen!). Ik gebruik regelmatig mijn bento en vul die met kliekjes van de vorige avond. Zo voorkom ik dat er eten wordt weggegooid.

- op het werk let ik er op dat ik geen plastic bekertjes gebruik, maar altijd mijn eigen mok. Als ik een keer toch een plastic bekertje krijg aangeboden omdat het niet anders kan, dan zorg ik dat ik hem kan hergebruiken.

- áls ik print dan doe ik dat altijd dubbelzijdig én met twee bladzijden per pagina. Zo print je op een A4tje in totaal vier pagina's. In elke e-mail die ik verstuur staat een disclaimer met de indringende vraag of het écht nodig is de mail uit te printen (desondanks zie ik tot mijn frustratie nog dagelijks mensen die wel alles afdrukken).

- ik zet de verwarming in mijn kantoor uit als ik er niet ben (de lichten hebben een bewegingssensor, dus daar hoef ik me sowieso geen zorgen om te maken). Thuis gaat de verwarming pas aan als we er 's avonds allemaal zijn. We zetten hem op 19 graden; daar ben ik inmiddels zo aan gewend, dat ik het bij andere mensen vaak erg warm vind. We zetten de verwarming al ver voor bedtijd lager.

- we scheiden al het afval: GFT, papier, plastic, glas. Voor het restafval hebben we nog maar een heel klein prullenbakje nodig, waarvoor we oude plastic zakjes (bijvoorbeeld waar het fruit uit de supermarkt in gewogen wordt) als vuilniszak gebruiken.

- 's avonds thuis koken we volgens ons woensdagse weekmenu, zodat we (meestal) precies afgepast de goede proviand in huis hebben en geen overbodige kilometers hoeven te maken voor extra inkopen. We nemen altijd onze eigen tassen mee om de boodschappen in te vervoeren. Ik kook vrijwel volledig vegetarisch (ook met zo min mogelijk zuivelproducten) om het milieu te sparen. In de loop der jaren heb ik menu's zodanig leren samenstellen dat niemand in huis het vlees echt mist. Alhoewel de mannen in mijn gezin af en toe wel een stukje worst bij de stamppot lusten. En dat maak ik dan ook gewoon voor ze klaar.

- de zeep die we gebruiken maak ik zelf; omdat er gegarandeerd geen chemische troep in zit, was ik er zonder problemen mijn gezicht mee.

- de was doe ik in de goedkope uren en met zelfgemaakt wasmiddel, wasnoten of een Ecoball.

- we zijn vrijwel volledig overgestapt op spaar- en ledlampen. We zetten ze pas aan, wanneer dat echt nodig is.

- we gooien vrijwel niets zomaar weg; alles wordt eerst bezien op Marktplaats-waarde en gaat anders naar de weggeefwinkel, Kringloop of Dress for Succes. Ook kopen we hoogstzelden iets nieuw: als we iets willen aanschaffen stellen we onszelf eerst indringend de vraag of we het écht nodig hebben en gaan dan bij Marktplaats en rommelmarkten kijken of we het tweedehands kunnen vinden. Door een dergelijke vertraging in te bouwen valt regelmatig de initiële behoefte al weg, dus dat is dubbel verdienen!

Het lijstje kan uiteraard nog véél langer en ik ben nog steeds aan het leren hoe het nog beter kan. Maar het overzicht geeft me desondanks het lekkere gevoel dat ik met de opeenstapeling van al die kleine beetjes toch al verschil kan maken.