Het beschikken over veel keuzemogelijkheden, op welk gebied dan ook, wordt nogal eens gepresenteerd als een voordeel. Terwijl het voor de twijfelaar vooral extra stress oplevert. Of het nou gaat om het kiezen van een ziektekostenverzekering, een internetprovider, een hypotheek of een ingewikkeld kopje koffie bij een hippe koffietent: kiezen kost tijd en maakt onzeker. Want is de knoop eindelijk doorgehakt, dan blijft toch nog het knagende gevoel dat een andere keuze misschien wel beter, goedkoper, efficiënter of lekkerder was uitgepakt.
Volgens mij heb je grofweg twee soorten kiezers: de rationele kiezers en de onderbuikkiezers. De rationele kiezers graven zich in in beschikbare informatie en proberen uit een overvloed aan data een bijna wetenschappelijke afweging te maken. De onderbuikkiezers kijken daarentegen naar "wat het best voelt". De kunst is om de strategie te kiezen die je het beste ligt, zonder volledig blind te zijn voor de andere benadering.
Een waardevolle tip die ik - eeuwige twijfelaar - ooit kreeg was: stel jezelf de "waarom"-vraag vijf keer om tot de basis van je beslissing te komen. Waarom wil ik die platte plasma-tv en niet de veel goedkopere beeldbuis? Omdat iedereen in mijn omgeving een plasma heeft. Waarom vind ik het zo belangrijk dat ik er ook één heb? Omdat ik wil dat anderen hem bewonderen. Waarom wil ik dat mijn keuze bewonderd wordt? Omdat ik denk dat ik daardoor gerespecteerd word door mensen uit mijn omgeving. Waarom denk ik dat respect samenhangt met de aanschaf van een platte tv? Omdat in mijn omgeving status erg wordt afgemeten aan materiële zaken. Waarom ben ik als het om tv's gaat opeens gevoelig voor status terwijl ik altijd roep dat ik daar niks om geef?
Tja, waarom eigenlijk? We kiezen voor de goedkope beeldbuis. Een volstrekt fictief voorbeeld, beste mensen!
DE combinatie van onderbuik en rationeel kiezen is denk ik het beste. Bij ons stond hun keus centraal. Onze kinderen hebben de school eerst gekozen op gevoel. Iedere school heeft iets leuks, goeds of bijzonders tegenwoordig. Zij moeten er weer een aantal jaar doorbrengen. Natuurlijk stuur je als ouder op rationele gronden. Succes! (bij ons is het helemaal goed gekomen en hebben/hadden ze het goed naar hun zin)
BeantwoordenVerwijderengroetjes Jolanda
Wat heb je toch een mooie weblog en wat schrijf je toch goed. Elke keer lees ik met veel plezier. Niet alleen omdat veel herkenbaar is, maar ook gewoon omdat je ziet dat je echt je best doet om er wat van te maken. Mooi hoor. Dat wilde ik toch even kwijt. :-)
BeantwoordenVerwijderenHet tv voorbeeld is voor jou fictief, voor mij was het werkelijkheid. Als rationele kiezer heb ik geen waarom-vragen gesteld, maar uren zitten vergelijken tussen kwaliteit en energieverbruik. En nu staat er een beeldbuisbakbeest op de kast waar ik dik tevreden mee ben, voor de prijs van nog geen kwart platte tv.
Patrick
Even op de blog van je dochter gekeken (heet zoiemand dan een blochter? :p) Ze schrijft goed, wel grappig dat je door kleine woordjes en zinsopbouwen toch merkt dat het hier om een 11/12 jarig meisje gaat. Maar ze komt er wel!
BeantwoordenVerwijderen@Jolanda: ik ga er ook wel van uit dat we er met elkaar uit komen, maar ik merk aan mijn dochter dat ze vooral bang is om in de veelheid aan keuze te verdwalen. Maar ze is best verstandig, dus ze komt er wel uit.
BeantwoordenVerwijderen@Patrick: dank je wel, ik vind het prachtig om te zien dat hersenspinsels zoveel reactie opleveren. Op die manier is het ook hartstikke leuk om te doen.
Grappig om te zien dat we met een totaal verschillende benadering van keuze toch op hetzelfde zijn uitgekomen. De laatsten der Mohikanen zonder plasma of LCD?
@minkeltje: ik legde haar de term blochter voor, maar daar was ze het toch niet helemaal mee eens ;-).
Ik vind het wel heel goed gevonden, die waarom-vraag. Zo had ik het nog niet bekeken. Moet je wel heel eerlijk willen/kunnen zijn met jezelf.
BeantwoordenVerwijderenKeuzes... ik vind het ook soms wel moeilijk. Het brengt ook zoveel verantwoordelijkheid met zich mee.
Hoi Mieb,
BeantwoordenVerwijderenvorige week je weblog ontdekt, en ben bezig met 'teruglezen' omdat het een boeiend blog is. Complimenten :-)
Laatst las ik over de 10-10-10 regel en dat is ook een hele handige manier om iets meer duidelijkheid te krijgen over de eventuele consequenties van een beslissing.
Voor een mooie uitleg met voorbeelden: http://www.oprah.com/spirit/Suzy-Welchs-Rule-of-10-10-10-Decision-Making-Guide
@Irene: Dank, leuk dat je meeleest! De 10-10-10 kende ik nog niet (ook al is Oprah zo'n beetje mijn goeroe ;-)). Maar het stuk van Suzy Welch is inderdaad heel duidelijk. Een mooi steuntje in de rug! Ik zie hem nog niet helemaal in het perspectief van welk merk chocoladevlokken ik moet kiezen, maar voor elk thema dat iets groter is dan dat kan ik er wel iets mee. Dank voor de tip!
BeantwoordenVerwijderen