etiketten

Sinds een jaar of tien eet ik hoofdzakelijk vegetarisch. Dat doe ik niet uit een opvatting over dierenrechten, maar vooral uit milieuoverwegingen. Daarnaast voel ik me fysiek beter als ik geen vlees eet: ik heb meer energie en heb minder vaak last van mijn darmen. Ook vind ik het geen prettig idee om iets te eten wat een hartslag en een bloedsomloop heeft gehad, maar dat is niet de hoofdzaak. Geen vlees eten voelt voor mij niet als een offer.

Ik gebruik maar heel beperkt andere dierlijke producten zoals zuivel en eieren. Ik heb een mening over dierenwelzijn in de intensieve veehouderij, maar dat is ook hier niet de voornaamste reden. Indien ik geen koe meer eet maar wel melk drink dan voelt dat een beetje schijnheilig. Melk verergert bovendien mijn allergieën en ik heb wat moeite met de indoctrinatie uit mijn jeugd waarin benadrukt werd dat "melk goed is voor elk". Gezien de enorme hoeveelheid lactose-intoleranten in mijn omgeving moet dat "elk" op zijn minst met een korreltje zout worden genomen. Er zitten zeker gezonde bouwstoffen in melk, maar dat zit net zo goed in andere, plantaardige, alternatieven en voor mijn gevoel is melk vooral voor kalfjes. Wij zijn de enige zoogdiersoort die, na de borst, melk van een andere zoogdiersoort drinkt. Best apart als je daar eens over nadenkt.

Goed, dit postje is niet bedoeld om de discussie over het al-dan-niet vlees en zuivel tot je nemen aan te wakkeren. Ik respecteer daarin iedere keuze (en dat meen ik uit de grond van mijn hart!). Waar ik het over wil hebben is over het plakken van etiketten op voedingsgewoontes. Ik heb namelijk grote moeite met beweren dat ik "veganistisch" zou zijn. Voor de buitenwereld hoort bij dat etiket naast de voedingsgewoontes een verzameling normen en waarden waar ik me niet in thuis voel. Ik ben geen actieve dierenactivist, gebruik gewoon honing, draag wol en soms ook leren schoenen. Ik kan erg genieten van een stukje overjarige brokkelkaas op zijn tijd en dat de roze kleur in roze koeken van luizen is gemaakt weerhoudt me er niet van om er af en toe stevig de tanden in te zetten.

Dat ik vegetariër ben, dat durf ik na aanvankelijke schroom best te beweren. Maar ook daarin ben ik niet 100% consequent. Er wil nog weleens een gamba naar binnen gaan bij een barbecue of op een feestje. Als mensen in mijn omgeving horen dat ik vegetarisch eet dan hoor ik vaak: "O, dat heb ik ook geprobeerd, maar ik vond het véél te moeilijk". Alsof er maar twee smaakjes zijn: carnivoor of vegetariër. Mijn kinderen eten voornamelijk vegetarisch, maar hebben af en toe vreselijke trek in uitgebakken spekjes. En die maak ik dan voor ze.

Een tijdje geleden las ik het indrukwekkende boek van Jonathan Safran Foer. Dit kwam tijdens de lunch op mijn werk ter sprake en een collega vertelde me dat ze er in de bieb mee in haar handen had gestaan maar het uiteindelijk niet had meegenomen omdat ze "zo bang was dat ze daarna geen vlees meer zou lusten en vegetariër moest worden".

Wat ik wil zeggen is dat ik hoop dat steeds meer mensen lak krijgen aan etiketten. Als je, om wat voor reden dan ook, minder vlees wilt eten dan hoef je nog niet meteen volledig vegetariër te worden. Als je je inname van zuivel en eieren beperkt betekent dat nog niet dat je ook je leren jasje weg moet doen. Als je normaal gesproken geen vlees eet maar op een goede dag vreselijke trek krijgt in een half doorbakken biefstuk, eet dat dan gewoon. Schuldgevoel is volgens mij namelijk een erg ongezonde eetgewoonte.

klein geluk 13

Waar kun je een feestelijke dag beter afsluiten dan op het strand? Net voor de meivakantie losbarst, dus nog heerlijk rustig, maar met een ambiance alsof het al hoogzomer is.

jubileum

Morgen wordt mijn dochter twaalf. En stiekem vier ik die dag niet alleen haar verjaardag maar ook mijn twaalfjarig jubileum als moeder. Dat is natuurlijk ongepast om te zeggen tegen de jarige (die dat meteen afdoet als "tragisch"), maar ik vind het elk jaar weer een behoorlijke mijlpaal. Als ik kijk wat we in die twaalf jaar allemaal met elkaar hebben meegemaakt, hoe ze zich ontwikkeld heeft van een klein roze murmeltje naar een pittige mini-vrouw, dan ben ik erg trots op hoe we het hebben gedaan, met elkaar.

Toen ik net moeder werd vond ik dat een behoorlijke aardverschuiving. Ik kwam redelijk vers uit een vrij studentenwereldje, werkte bij mijn eerste werkgever, reisde veel, ging vaak uit en opeens was ik moeder. In het begin denk je nog dat je je leven gewoon door kunt zetten "maar dan met eentje extra", maar al snel blijkt dat een kind - hoe ouderwets! - écht behoefte heeft aan reinheid, rust en regelmaat. En heb je je te schikken in je nieuwe rol. We deden dat met liefde, maar als eerste in onze omgeving met een kind was het wel behoorlijk aanpassen. En naast de vele roze wolkverhalen hoor je daar zelden iemand over.

We zijn met elkaar opgegroeid, die eerste jaren. Zij werd groter, er kwam een broertje en we werden met elkaar een echt gezin. Hadden jullie dat ook, dat je je tussen al die échte ouders op het schoolplein een beetje een amateur voelde? Ik kan met enige trots melden, dat dat gevoel eindelijk verdwenen is en dat ik soms de neiging heb om tegen "verse" schoolpleinmoeders te vertellen dat ze zich misschien onzeker voelen, maar dat achteraf zal blijken dat zij dé expert zijn als het gaat om hun eigen kind. Het is alleen zo jammer dat dat pas achteraf doordringt.

Nu wordt ze twaalf en is ze behoorlijk zelfstandig. Maar ze heeft ons nog steeds nodig, zij het op een andere manier. Het worden spannende jaren die vast niet vlekkeloos zullen verlopen, maar ik heb er zin in.

Morgen gaan we lekker haar verjaardag vieren en vanavond vier ik mijn eigen mijlpaal: met twee grotere kinderen gaat eindelijk mijn wens in vervulling om weer te gaan studeren. Straks begint mijn eerste studie-avond; wat een mooie manier om mijn jubileum te vieren!

luisteren

When you know how to listen, everybody is the guru
Ram Dass

Misschien is deze quote voor anderen een open deur, maar bij mij zette het een actueel dilemma in een ander perspectief. Soms hoef je dingen niet al piekerend uit te puzzelen, maar kom je er veel beter uit als je denken vervangt door luisteren. Luisteren naar de visie van mijn lief, naar het commentaar op mijn blog, naar een vriendin en - niet in de laatste plaats - naar mezelf. En dan bedoel ik niet zozeer het luisteren met mijn oren, maar meer het luisteren met mijn onderbuik.

Ik besef nu pas dat keuzes maken niet altijd een rationele exercitie met plussen en minnen hoeft te zijn. Hoe is het mogelijk dat ik deze leeftijd heb moeten bereiken om dat te beseffen? De hersenen uit, de oren aan en het hart open. En dan blijkt kiezen opeens helemaal niet zo moeilijk meer.

kinderen

Als je écht iets voor goeds voor de aarde wilt doen, dan moet je geen kinderen op de wereld zetten. Dat is een opmerking die ik af en toe hoor en die me altijd een beetje kriegel maakt. Natuurlijk is iedere nieuwe vervuiler er eentje en dat vervuilen begint al voor de kersverse consument goed en wel geboren is. Er bestaan voor zover ik weet nog geen klimaat-neutrale kinderen, alhoewel een kleine, maar volhardende groep ouders daar wel vreselijk zijn best voor doet.

Het tegenargument dat de kinderen van nu straks ons pensioen bij elkaar moeten werken hoor ik ook wel vaker, maar die vind ik persoonlijk een beetje flauw. Het feit dat ik twee kinderen heb heeft niets te maken met mijn oudedagsvoorziening, maar puur met mijn diepgewortelde wens om kinderen op te voeden. Egoïstisch? Absoluut. Maar toch denk ik dat kinderen ook weleens de sleutel kunnen vormen tot een mooiere wereld. En dat hebben wij, ouders en volwassenen in het algemeen, voor een groot deel zelf in de hand. Voeden we een generatie überconsumenten op of leren we ze bewust om te gaan met de aarde? Leren we ze dat het leven draait om pakken wat je pakken kan of om een positief verschil maken? Brengen we ze kortzichtigheid of tolerantie bij?

Ja, ik heb twee consumentjes op de wereld gezet. Maar wel twee die spelenderwijs nadenken over hoe ze iets terug kunnen doen voor de natuur. Die iedere week een deel van hun zakgeld apart leggen voor een goed doel naar keuze. Die er een sport van maken om coole tweedehandskleren te scoren en die helpen te recyclen wat er maar mogelijk is.

Als we nu allemaal proberen om van onze kinderen de versie twee-punt-nul van onszelf te maken; niet op het gebied van macht of status maar op het gebied van verantwoord omspringen met natuur en mensen, dan doen we toch juist iets goeds door kinderen te krijgen? Of is dat te simpel gedacht?



En als we het toch hebben over de jeugd van tegenwoordig: aanstaande dinsdag vindt hier in Den Haag het Martin Luther King Jr scholierendebat plaats over idealen van jongeren en de vraag of zij inderdaad een zelfgenoegzame grenzeloze generatie zijn.

deurtjes

Vanochtend lekker met tuinpartner Carolien naar de moestuin geweest. Het hout van het hekwerk was nogal rot, dus hebben we nieuwe palen gekocht waarmee Carolien het hek verving, terwijl ik wat onkruid wiedde, puin wegbracht en de verse aanplant water gaf. Het is fijn om een moestuin te delen. We zijn meestal niet eens gelijktijdig in de tuin, maar we kunnen de taken goed verdelen aangezien we nogal verschillende talenten hebben. En als de één het druk heeft, is de ander meestal wel in staat om te zorgen voor irrigatie, wieden en oogsten. Naast een paar gezamenlijke bedden hebben we allebei ons eigen stukje, waardoor we ook onze eigen voorkeuren in kwijt kunnen.

Eigenlijk is het raar dat delen en samenwerken in de volkstuin tot de cultuur behoort terwijl we ons daarna weer verschansen in onze eigen woningen waar "ieder voor zich" geldt. Als ik uit mijn raam kijk zie ik bij alle huizen één of meer auto's staan. Ik bedenk me dat ieder gezin een eigen wasmachine, droogtrommel, en magnetron heeft. En achter vrijwel elke deur staan ook dingen die hooguit een paar keer per jaar gebruikt worden zoals een ladder, een cirkelzaag of een bladblazer. In de schaarse vrije uurtjes zie ik de auto's uit onze wijk vaak in een rijtje achter elkaar aan rijden naar de supermarkt, waar buren elkaar tegenkomen maar amper herkennen, omdat het leven zich voornamelijk achter die deurtjes afspreekt.

Hoe is het zo ontstaan dat iedereen zo'n behoefte lijkt te hebben aan zijn eigen spullen en eigen leven achter zijn eigen deurtje; dat we liever een hondenuitlaatservice bellen dan een buurvrouw die 's avonds werkt om even een rondje met Victor te lopen? Dat we niet gewend zijn aan collectief en aan delen, wat welbeschouwd toch een stuk voordeliger is (en minder ruimte inneemt) dan ieder zijn eigen hogedrukspuit? Zou het een welvaartsverschijnsel zijn, of is het iets van de grote stad?

Dat zijn zo van die gedachten die tijdens het wroeten in me op komen. Hoe zou de wereld er uit zien als het één grote volkstuin was?

maandelijkse lasten

Misschien een wat precair onderwerp, maar aangezien we hier toch onder elkaar zijn gooi ik hem maar in de groep.

Iedere maand is de hoeveelheid verbandmiddelen dat ik verbruik en het geld wat ik daar aan uit geef een bron van frustratie. Ik heb nog niet precies durven uitrekenen wat de noodzakelijke voorraad maandverband en tampons me maandelijks kost, maar dat tikt volgens mij nog aardig aan. Het is heus niet zo dat ik overdreven dure merken koop; ik ben doorgaans tevreden met de aanbieding-du-jour - alhoewel de kwaliteit nogal eens wisselt.

Het gaat me niet eens in eerste instantie om de kosten, maar om het idee hoeveel verbandmiddelen er dagelijks over de hele wereld op de vuilnishoop terecht komen. Onvoorstelbaar! Ik heb het nooit uitgebreid bestudeerd, maar het kan toch niet anders dan dat er bij de productie van maandverband behoorlijk wat chemicaliën gebruikt worden om een kraakwit verband (of een kraakwitte tampon) te garanderen? En wat dacht je van de absorberende cellulosekorrels? Daaronder zit bij de meeste merken nog een dun plastic folie om doorlekken te voorkomen én een plakstrip. Klinkt tamelijk milieubelastend, nietwaar? En gemiddeld verbruik je er al snel 6 per dag, dus reken maar uit!

Ik heb tot nu toe geen comfortabele alternatieven kunnen vinden. Wasbaar katoenen maandverband bleek nogal log en absorbeert niet voldoende. De Softcup of Keeper bleek een enorm geknoei. Kortom: ik ben zo benieuwd hoe jullie hier mee omgaan? Zijn er gouden tips die mij helpen om geld en milieu te besparen in Die Tijd van de Maand?

zelf maken: sapjes

Twee ons groenten en twee stuks fruit. Ik weet niet hoe het bij jullie zit, maar ik zal er maar eerlijk voor uit komen: ik heb best moeite om aan mijn dagelijkse aanbevolen hoeveelheid te komen. Niet dat ik ongezond eet (in tegendeel), maar ga je de porties écht wegen dan is twee ons groenten gewoon behoorlijk veel. Nu zijn er natuurlijk verschillende trucjes om je groente- en fruit-inname op te drijven. Wat frambozen in je havermout bij het ontbijt, een fruitschaal op het werk, wat worteltjes en selderijstengels als tussendoortje meenemen, salade bij het eten, een eenvoudige guacamole van rijpe avocado op een toastje, tomaatjes roosteren als hartige snack* voor 's avonds op de bank.

Maar een pas ontdekte methode om aan mijn dagelijkse dosis te komen is de juicer. Ik heb voor een paar losse centen een eenvoudige sapmaker (hoe heet zo'n ding eigenlijk?) op Marktplaats gekocht. Begin januari staan er tientallen voor een habbekrats te koop die in kerstpakketten hebben gezeten en ongebruikt worden aangeboden. Sindsdien gaan er grote ladingen groenten doorheen in Huize Bewuste Eenvoud. Komkommers, bleekselderij, wortels, bietjes, spinazie, tomaat, alles weet zijn weg te vinden naar de juicer. Ik ben er helemaal verslingerd aan geraakt want het is niet alleen lekker, maar na een glas vers groentensap in de ochtend stuiter je van de energie.

Recepten voor sappen komen eigenlijk neer op gezond boeren verstand. Lekkere en eenvoudige combinaties zijn tomaat-komkommer-bleekselderijsap en gember-bietjes-wortelsap, maar vrijwel iedere combinatie is mogelijk. Zelfs de wat ingewikkelder smaken als spinazie, paksoy, sla of kool worden lekker met wat druiven of een appel. En, niet onbelangrijk, zelfs de kinderen komen tegenwoordig zonder klagen aan hun dosis vitaminen!

Nog een paar tips:

- je hoeft de meeste ingrediënten niet te schillen (bij dingen als banaan en ananas uiteraard wel aan te raden)
- drink het sap meteen na bereiding op om het meeste profijt te hebben van de enzymen en maak direct de juicer schoon (gaat makkelijker en voorkomt schimmelvorming)
- direct op de nuchtere maag een glas groentensap schijnt het gezondst te zijn. Ik krijg er zelf in ieder geval een enorme stoot energie van.
- iets van de pulp door het sap roeren en opdrinken is goed voor de spijsvertering. Pulp van bietjes, gember of worteltjes gebruik ik ook wel om te verstoppen in muffins. Krijgen ze een leuk kleurtje van en voelt weer een stuk gezonder.
- laat je inspireren door de peperdure sapjes in het koelvak of google eens op "juicing". Ook combinaties die in soepen of sauzen voorkomen kunnen je op ideeën brengen (denk: gazpacho, komkommer/peterselie).
- het verschil tussen vergif en medicijn zit hem in de dosis. Een groot glas vers groentensap is meer dan genoeg; meer kan zelfs leiden tot hoofdpijn en maagklachten.

* simpel en heerlijk: snijd tomaatjes in vieren. Smeer ze in met een mengsel van olijfolie, balsamico-azijn, een snufje bruine suiker en flinterdunne plakjes knoflook. Laat ze een uurtje roosteren op 160 graden. In een plastic bakje een paar dagen houdbaar, maar hier in huis meestal in een uurtje weggesnackt.


appel-spinazie-peterselie-bleekselderijsap op de vroege zondagochtend

voedselkilometers

Tja, daar ga je dan met je goede gedrag... Vandaag las ik een pleidooi van ene Mark Ashurst. Hij betoogt dat je om milieubewust voeding in te kopen niet alleen naar voedselkilometers moet kijken, maar naar de hele cyclus van veld tot bord. De voetafdruk van ons voedsel wordt volgens hem voor 85% bepaald door productie en voor 15% door transport. Volgens Ashurst is een lokale boer ondersteunen alleen correct vanuit milieuperspectief als zijn werkwijze gelijk is aan die van - pak 'm beet - een Keniaanse boer. Met andere woorden: zou ook in Nederland weinig gemechaniseerd en zonder verwarmde kassen worden verbouwd, alleen dán zou de keuze voor een lokale boer beter zijn.

Ashurst geeft aan dat het voor de aarde beter is om groenten van een Afrikaanse boer te kopen dan van lokale boeren. Daar zit ook nog een ethisch kantje aan: door, laten we zeggen, Ethiopische boontjes te kopen help je Afrikaanse landen toegang te krijgen tot de wereldmarkt.

Mooi om weer eens een ander licht op de zaak te krijgen, maar het zet me - zoals vaker bij nieuwe informatie - wel weer voor een dilemma. Hebben "locavoren", zoals hij ze noemt, écht helemaal ongelijk? Zijn ananassen, avocado's en mango's na deze heroverweging weer helemaal "done"? Is er een deskundige in de zaal die me kan helpen bij deze puzzel?

klein geluk 12

Het leven is goed in het Brabantse land. En zeker in de lentezon, zonder vastomlijnde plannen, genietend van wat je onderweg tegenkomt.

carrière

Ik zal er maar gewoon voor uit komen: ik ben stiekem een afgestudeerd jurist. Al snel wordt tijdens je rechtenstudie duidelijk dat er ruwweg twee kampen zijn: zij die grof geld willen gaan verdienen als nietsontziende advocaten en zij die willen werken voor een betere wereld en daarom richting overheid of politiek gaan. En dáár grof geld willen verdienen. Het beeld van een carrière was tijdens mijn studie voor beide kampen al helder: een stevige fulltime baan met groeimogelijkheden in termen van salaris en verantwoordelijkheid.

Ik ben dan ook braaf na mijn studie fulltime carrière gaan maken in een politieke omgeving. Werken was tot op zekere hoogte best bevredigend, maar het was vooral ook zwoegen en dat moest gecompenseerd worden met voldoende pecunia. Met een klein parttimebaantje zou ik het gevoel hebben gehad dat ik voor spek en bonen meedeed. Zelfs met een zeer "legitiem excuus" als kleine kinderen.

Toen ik koos voor mijn huidige baan, koos ik bewust voor werk waarin ik verschil kan maken. Daar hoorde minder status en een lager salaris bij, maar ik besefte inmiddels dat daar een hoop bevrediging voor terug kwam. Wel werkte (en werk) ik nog steeds een behoorlijk aantal uren, uit een soort Calvinistisch gevoel dat dat zo hoort.

De afgelopen maanden had ik door omstandigheden ongebruikelijk veel tijd om na te denken. Ik kwam tot de ontdekking dat ik inderdaad erg veel bevrediging uit mijn werk haal. Maar ik haal ook veel genoegen uit schrijven, uit mijn eigen groenten verbouwen, uit mijn yoga-opleiding, uit vrijwilligerswerk, uit de klussen die ik doe vanuit mijn eigen bedrijfje. Maar daar blijft naast mijn baan vrij weinig tijd voor over.

Dat brengt me op de vraag: wat is eigenlijk een carrière? Is dat een reeks posities op de arbeidsmarkt? Is dat wat ik maatschappelijk bereikt heb door middel van werk? Of zijn dat de activiteiten die mij hebben gemaakt tot wie ik nu ben?

Ik merk dat mijn definitie van een carrière aan het veranderen is. Ik dacht altijd over een carrière als een betaalde baan die mij een bepaalde maatschappelijke status geeft. Maar het verschuift langzamerhand naar meerdere losse activiteiten die mij vormen tot wie ik ben en die ondersteunend zijn aan mijn levensstijl. Het besef begint te komen dat een carrière ook een lappendeken van betaalde en onbetaalde werkzaamheden kan zijn waarmee ik me nuttig maak en die mijn levenswijze mogelijk maken. Of het nu gaat om dit weblog, om de paar uur yogales die ik wekelijks wil gaan geven, om het boek wat ik nog wil gaan schrijven, om het verbouwen van mijn eigen groenten zodat ik minder geld nodig heb voor boodschappen, om het vrijwilligerswerk waarmee ik iets teruggeef aan de maatschappij; het voelt allemaal als een onderdeel van mijn carrière. Maar dan zonder het oude Calvinistische keurslijf, waarbij het alleen meetelt als werk moeite kost en ik er moe van word.

Met een promotie in het vooruitzicht moet ik nu de afweging maken of ik vasthoud aan de traditionele carrière of dat ik vol ga voor de nieuwe definitie. Een t-splitsing dus. Ben ik er klaar voor om de oude definitie helemaal los te laten? Om niet de promotie te accepteren maar om juist minder te gaan werken in loondienst om mijn andere carrière vol tot bloei te laten komen? Ik ben dus voorlopig nog even niet uitgedacht.

vooruitgang

De economie lijkt langzaam uit het dal op te krabbelen. De werkloosheid stagneert, er worden meer huizen verkocht en de consument begint eindelijk weer te doen waar hij voor gemaakt is: hij consumeert. Het klinkt raar, maar ik word er een beetje melancholisch van. Natuurlijk gun ik niemand armoede of tegenslag. Maar ik kreeg net het idee dat met de economische crisis de Westerse wereld wat langzamer begon te draaien. Dat mensen wat meer aandacht kregen voor elkaar. Dat er meer ruimte ontstond voor een écht gesprek. Dat geld verdienen niet meer het enige was waar het om gaat in het leven. En stiekem beviel dat me wel.

Dat brengt me op de vraag: is economische groei persé vooruitgang? Ieder jaar komt er een plattere tv uit, een hippere gsm, een snellere laptop. Is dat vooruitgang? Is het vooruitgang als we elkaar weer gek gaan maken op de woningmarkt, drie intercontinentale vakanties boeken per jaar, met een helikoptervlucht mee mogen als we bij een hip bedrijf solliciteren? Als iedere vrouw op haar achttiende verjaardag nieuwe borsten en op haar vijftigste een facelift kado krijgt? Leg me dan alsjeblieft eens uit wat de definitie van vooruitgang is?

Wat zou er gebeuren als we vooruitgang en welvaart niet meer baseren op besteding, inkomen of productie? Ik ben namelijk geen econoom, maar een simpele levensgenieter. Ik heb geen beeld bij het bruto binnenlands product. Ik meet vooruitgang liever in saamhorigheidsgevoel, frisse lucht, schoon water, voedselkwaliteit, veiligheid, mens- en dierenwelzijn, omgangsvormen, solidariteit, integriteit, betrouwbaarheid, liefdadigheid, verbondenheid en humor. Maar dat komt waarschijnlijk omdat ik een afvallige consument ben en niet zoveel bijdraag aan de échte grote menseneconomie.

druk

Het is niet dat ik niets te melden heb (in tegendeel, zou ik bijna willen zeggen!) maar de komende paar dagen is het een beetje hectisch in huize Bewuste Eenvoud. Ondanks alle goede voornemens en theoretische wijsheid, plan ik dingen nog weleens te strak op elkaar. Met als gevolg dat ik nu een paar dagen als een kip zonder kop rond ren om alle bordjes draaiend te houden. Dus voor zover iemand mocht denken dat ik permanent in een soort Zen-achtige serene sferen verkeer: ik heb je hierbij uit de droom geholpen.

Na woensdag hoop ik dat de rust wederkeert en dat ik me weer lekker op het bloggen kan storten. Tot die tijd: duim alsjeblieft voor mij en mijn vele bordjes....

mini boerin

Lang ben ik gefrustreerd geweest door het kleine formaat van mijn tuin. Het liefst zou ik als een stoere boerin een ronde over mijn erf lopen om een maaltijd bij elkaar te plukken. Met bemodderde handen en een strootje nonchalant tussen de lippen geklemd zou ik een fotogenieke mand vol weelderige groenten en kruiden mee naar mijn keuken torsen.

Mijn tuin is echter een piepkleine voortuin aan een doodgewoon rijtjeshuis. Eén ferme bloemkool zou al een groot deel van de beschikbare grond in beslag nemen. Desondanks eten we vrijwel het hele jaar door van ons eigen postzegeltje.

In een speciekuip voor de voordeur groeien rozevalaardappeltjes. Twee andere oude kuipen dienen als habitat voor een kleine appelboom en een kers. In potten op de vensterbank staan tomatenplantjes. In de keuken staan altijd kakelverse spruitgroenten klaar om geknipt te worden. In grote plastic bakken voor de schuifdeur staan kruiden en pluksla voor het grijpen. Tussen de tulpen en hosta's staan bietjes, pastinaak, meiraapjes en venkel. Tegen de gevel groeit een druif en in een bak bij de garage staat een bosbes.

Sinds ik begonnen ben om ook mijn vensterbanken, het aanrecht, de ruimte naast de voordeur en de oprit als tuin aan te merken voel ik me al een stuk meer stadsboerin. Weliswaar is het rondje over het erf nog steeds vrij kort, de bevrediging van eigen oogst is er zeker niet minder om.

kraamkamer op de vensterbank

quote

[...] normal is getting dressed in clothes that you buy for work, driving through traffic in a car that you are still paying for, in order to get to the job that you need so you can pay for the clothes, car and the house that you leave empty all day in order to afford to live in it[...]

Quote uit Affluenza

bekeringsdrang

Vandaag werd ik geïnterviewd over mijn weblog. Ik vond het een erg spannende ervaring. Vandaag ontmoette ik voor het eerst een vaste lezer, zomaar in het wild! Bovendien trad ik uit de anonimiteit: het is toch anders om te praten over inhoud - wat ik op mijn werk vaak doe - dan om te praten over mijn leven. Spannend, maar erg leuk.

In ons nagesprekje hoorde ik mezelf zeggen dat ik geen bekeringsdrang heb. Ik meende dat oprecht, maar toch moest ik er op de terugweg in de tram nog even over nadenken. Kan ik zonder blikken of blozen beweren dat ik niet probeer mensen op het pad van de bewuste eenvoud te zetten?

In mijn omgeving zijn veel tweeverdienders, met of zonder kinderen, die volop in de ratrace van werken, geld verdienen, consumeren en nog meer werken zitten. Nog niet zo lang geleden liep ik zelf mee in dat hamstermolentje en kwam het niet eens in me op om daar uit te stappen. Het was ook niet "nodig" omdat ik mezelf volop aan het ontplooien was, regelmatig promotie kon maken waardoor ik weer meer geld ging verdienen of meer prestigieuze klussen kreeg. Mijn ego werd voortdurend gekieteld en dat blijkt behoorlijk verslavend.

Toch ben ik op een dag uit die molen gestapt en leid nu een leven dat een stuk minder groots en meeslepend is. En ondanks mijn soms sputterende ego voel ik me er een stuk beter onder. De levenskeuzes die we in de afgelopen anderhalf jaar hebben gemaakt zijn natuurlijk niet onopgemerkt gebleven in onze omgeving. De eeuwige verhuisplannen zijn van de baan, we gaan een stuk minder vaak uit dan voorheen en organiseren liever dingen bij ons thuis. Winkelen beschouw ik niet meer als het dagje uit dat het ooit was met mijn vriendinnen.

Natuurlijk vertel ik daarover. En ik zal best weleens hebben laten vallen dat het elimineren van overbodige ballast (of het nu gaat om spullen of agenda vullende activiteiten) ontzettend veel ruimte heeft gegeven voor nieuwe ideeën en ontdekkingen. Dat mijn perspectief hierdoor geswitcht is van "later" naar "nu". Maar vertel ik dat uit bekeringsdrang?

Als ik heel (héél) eerlijk ben, vertel ik het vooral om de keuzes die we hebben gemaakt te verdedigen. Om te verklaren waarom ik mezelf in de ogen van mijn omgeving "dingen ontzeg". Dan probeer ik het uit te leggen en te vertellen wat het me heeft opgeleverd. En soms (heel soms) valt het zaadje in vruchtbare aarde en ontstaat er een inspirerend gesprek. Vaker wordt het wat vreemd gevonden dat we er met een fatsoenlijk inkomen voor kiezen om sober te leven. En ik zou liegen als ik zou beweren dat dat me helemaal koud laat. Natuurlijk wil je niet voor zonderlinge krent worden aangezien.

Ik herinner me een bezoekje dat we een jaar of drie geleden brachten aan een neef die uit het snelle leven was gestapt en in de provincie Groningen was gaan wonen. Hij woonde met vriendin en kat in een piepklein, oud huisje met een grote, rommelige tuin met veel groenten, kruiden, bramen en frambozen. Hij werkte maar een beperkt aantal uren per week, had geen tv en verder eigenlijk ook vrij weinig spullen. En daar kwamen wij aan, met een gloednieuwe leasebak die we dat weekend toevallig hadden opgehaald (niet door de week, want dan moest er minimaal 50 uur gewerkt worden!).

De neef vertelde over hoe ze daar leefden, zelden in winkels kwamen en precies genoeg werkten om onder de mensen te zijn en om hun sobere levensstijl te bekostigen. Hij vertelde vol passie hoe ze 's avonds nooit tv keken, maar bij een kampvuur achterin de tuin over de weilanden uitkeken en genoten. Ik hoorde het wel, maar begreep het niet echt. Het waren beide jonge mensen met een afgeronde universitaire studie en het leven nog voor zich! Hoe konden ze daar zo laconiek mee omspringen?

Inmiddels zijn we drie jaar verder en ik denk regelmatig terug aan dat bezoekje. Zoals zij leven, dat is nu ons ideaal. Probeerden zij ons te bekeren? Waarschijnlijk niet; hooguit deden ze een poging om ons, hardwerkende tweeverdieners, uit te leggen waarom ze voor deze - in onze ogen zonderlinge - levensstijl hadden gekozen. De boodschap kwam niet aan.

Soms heeft een zaadje wat meer tijd nodig om te kiemen, of het nou een bekeringszaadje of een verdedigingszaadje is. En het komt pas tot bloei als de tijd en de omstandigheden daar rijp voor zijn.

over happy meals

Wegens hevig tijdgebrek vandaag een erg kort postje, maar deze link kreeg ik vandaag doorgestuurd en ik moet het gewoon even delen. Wat gebeurt er als je een Happy Meal een jaar op de plank in je kantoor laat staan?

klein geluk 11

Soms blijkt klein geluk te zitten in het vinden van schoonheid achter de lelijkheid der dingen. Een grauwe tweede paasdag in de grauwe Europoort.

zelf maken

Regelmatig krijg ik de vraag of het niet een hoop gedoe is om dingen zelf te maken of te kweken. Tijd is toch eigenlijk ook geld? En wat kost een brood of zeep of een pondje tomaten nou helemaal in de winkel? Waarom zou je dan gaan staan tobben met een hoop wieden en wateren of met losse ingrediënten en een boel opruimen achteraf? En inderdaad: zelf maken of opkweken kost tijd en is soms een hoop gedoe terwijl de eindproducten in de winkel best betaalbaar zijn. Toch doe ik het liefst zoveel mogelijk dingen zelf. Niet omdat ik graag moeilijk doe als het ook makkelijk kan, maar omdat ik er een goed gevoel van krijg om meerdere redenen.

Al decennia lang wordt het gezin of het huishouden vooral gezien als een economische consumptie-eenheid. Een unit waar je producten en diensten aan kwijt kunt zodat zij hun werkzame leven ononderbroken kunnen voortzetten. Snelle maaltijden uit pakjes en zakjes, boodschappen bezorgservice, strijkservice, kinderopvang, allerlei gemaksverschijnselen die er op geënt zijn ons leven zo gladjes mogelijk te laten verlopen. Als ik een sceptisch mens zou zijn, zou ik zeggen: puur zodat wij ongestoord geld kunnen blijven verdienen en dus óók weer uitgeven. Zo houdt het systeem zichzelf mooi in stand. Gelukkig ben ik geen sceptisch mens.

Maar wat gebeurt er als je het gezin niet ziet als een consumptie-eenheid maar als een productie-eenheid die grotendeels in staat is zijn eigen broek op te houden? Mijn lief is een kei in repareren. Het gebeurt zelden dat wij de hulp van deskundigen moeten inhuren als de ketel, de auto of de computer gebreken vertoont. Mij geeft het vanaf de bodem maken van dingen als brood, yoghurt, zeep of het zelf opkweken van groenten een zelfstandig en erg bevredigend gevoel. We zijn in relatief korte tijd zo ver van dit soort processen af komen te staan, terwijl het voor onze oma's en soms moeders nog vanzelfsprekend was om dingen "from scratch" te koken, te maken of te conserveren.

Door veel van deze vaardigheden te leren en te oefenen steek je de cyclus van werken-consumeren-werken een stok tussen de spaken: het geld dat je verdient is niet persé nodig om gemaksdiensten en -producten in te kopen zodat de consumptie-eenheid maar efficiënt blijft draaien. Je kunt het inzetten voor dingen die je écht belangrijk vindt. Bovendien kun je, als dat je wens is, met deze vaardigheden onder de knie zoeken naar een nieuwe balans tussen werken binnen- en buitenshuis.

Het geeft mij een heel puur en onafhankelijk gevoel om dit soort dingen te leren en te oefenen. Uiteraard met "luxe" zaken als een wasmachine, een magnetron of een broodbakmachine als welkome ondersteuning, maar toch. Je weet precies welke ingrediënten je voor je producten gebruikt (en dus ook dat er zeker niets schadelijks in zit!). Het scheelt verpakking en transport en is daarmee beter voor het milieu. Voor de meeste activiteiten geldt dat de benodigde materialen vaak al in huis zijn en dat de ingrediënten meestal weinig kosten.

Zelf maken is een concrete bezigheid die snel resultaat laat zien. Dat geeft me een erg bevredigend gevoel dat niet te vergelijken is met even snel naar de Albert Heijn fietsen voor een boodschap. Het zorgt voor aangename afwisseling met andere repeterende huishoudelijke klussen en, dit klinkt misschien wat pathetisch, het geeft me een gevoel van verbondenheid met alle andere mensen - of dit nu mijn oma's zijn of mensen uit minder gefortuneerde streken - die niet het gemak hebben van (of het geld hebben voor) de supermarkt om de hoek.

interview

Voor iedereen die in de buurt woont en het interessant vindt: aanstaande woensdag 7 april word ik "live" geïnterviewd in spiritueel centrum De Boskant in het centrum van Den Haag. Het begint om 12.30, de toegang is gratis en met een mooi klassiek concert als toetje!

hooikoorts

Ieder jaar, net als ik de aandrang krijg om euforisch door de wei te huppelen tussen de lammetjes en het frisse lentegroen, word ik overvallen door de eerste niesbui van het seizoen. En dan herinner ik het me weer: de benauwdheid, het onophoudelijke genies, de rode ogen, de snotterigheid, de jeuk in mond, gehemelte en oren, kortom: hooikoorts.

Zo ironisch dat mijn enthousiasme voor het mooiste seizoen van het jaar direct keihard de kop in wordt gedrukt door die irritante pollen. Helaas blijft het niet bij mijn overgevoeligheid voor pollen, maar ook appels, peren, perziken, meloenen, tomaten en verschillende soorten noten zijn de komende maanden taboe. En laten dat nou net allemaal dingen zijn die ik bijzonder lekker vind.

Alle denkbare antihistaminen en homeopatische middelen heb ik al eens gebruikt en tot nu toe heb ik moeten concluderen dat
a. het niet werkt of
b. het middel (nog) erger blijkt dan de kwaal (bijwerkingen als neerslachtigheid, een opgefokt gevoel, extreme slaperigheid of ontzettende vreetkicks heb ik allemaal langs zien komen).

Dit seizoen ga ik eens proberen of een andere aanpak wil lukken. Van verschillende sites heb ik tips bij elkaar geplukt in de hoop dat een nieuwe insteek het leed de komende maanden iets wil verzachten:

- handen en gezicht (nog) regelmatiger wassen
- een netipot gebruiken in de ochtend en de avond (nu nog op zoek waar ik zo'n ding kan vinden)
- een klein likje vaseline aan de binnenkant van mijn neus smeren om de pollen "op te vangen"
- kleding binnen laten drogen zodat er geen pollen in blijven zitten
- vermijden van alle voedingsmiddelen waar sporen van noten, ei en melk in zitten, want dit verergert de jeukerigheid in mijn mond en de benauwdheid
- acupressuur toepassen bij acute benauwdheid (hier staan wat voorbeelden van oefeningen)
- veel water drinken om de boel lekker door te spoelen
- het schijnt dat het eten van lokale honing je helpt resistenter te worden tegen lokale pollen, maar ik weet nog niet of ik dat aan durf

Hebben jullie nog tips of beproefde huismiddeltjes die helpen tegen hooikoorts? Dit snotterende proefkonijn houdt zich van harte aanbevolen!

foodwatch

Eerder deze week schreef ik al iets over voedsel en de - ontbrekende - objectiviteit van gezondheidsclaims. Vanochtend lees ik in Genoeg (over een bron van inspiratie gesproken!) dat er zoiets bestaat als foodwatch. Soms worden je wensen wel héél snel verhoord!

Foodwatch is een nog jonge stichting die zich inzet voor eerlijk eten en eerlijke informatie over eten. Ze worden gefinancierd door donateurs en dat zijn wij: consumenten. Er zitten dus geen belangen van de overheid of enige belanghebbende industrie achter. Ze doen kritisch onderzoek naar etiketten en gezondheidsclaims en ze bestoken Brussel voor betere voedselwetgeving. Het roept bij mij het beeld op van een soort Keuringsdienst van Waarde maar dan met een extra toefje lobby. Via de website kan de consument zelf misleidende producten aanmelden voor nadere inspectie en een georganiseerde reactie naar de fabrikant.

Het uitpluizen van etiketten en claims heeft sinds hun start in januari al een paar aardige bevindingen opgeleverd. Zo bevat Appelsientje Multivitamientje Hollandsfruit geen Hollands fruit maar gezoet water en wat buitenlands vruchtenconcentraat. Per dag moet je zo'n 107 droge Cracottes van Lu wegwerken (2782 calorieën!) om aan je dagelijkse hoeveelheid vezels te komen. De ingrediënten van Hero Fruitontbijt aardbei-sinaasappel en Hero sinaasappel-banaan zijn nagenoeg identiek en guess what? De smaakjes komen niet uit fruit maar gewoon uit de fabriek.

In Duitsland bestaat foodwatch al 8 jaar en hebben ze inmiddels de nodige successen op hun naam staan. Mooi dat het initiatief nu ook in Nederland start! Wat mij betreft zeker een beweging om in de gaten te houden.