kernenergie for Dummies

Al het nieuws over Fukushima maakt me onrustig. Ik weet er gewoonweg niet voldoende van om te kunnen inschatten wat de gevolgen en de risico's zijn. Of om een gefundeerde mening te hebben over kernenergie in het algemeen. Het is erg makkelijk om mensen na te praten, maar het leek me toch goed om mijn eigen oordeel te vormen. Ik heb me dus vastgebeten in alle informatie die ik er over kon vinden. Ik struinde sites af van energiebedrijven, milieu-organisaties, diverse politieke partijen en wetenschappelijke instituten. En omdat ik de beroerdste niet ben zal ik het hier proberen samen te vatten als een soort kernenergie for Dummies.

We hebben allemaal geleerd dat kernenergie wordt opgewekt uit uranium. Maar wat gebeurt er nou precies?

Kort gezegd is het kernenergie de energie die vrijkomt bij het splitsen van atomen van uranium. Uranium is een grondstof die volop aanwezig is in de bodem van onder andere Canada, de VS, Zuid-Afrika en Australië.

In een kernreactor liggen tienduizenden splijtstofstaven van uranium in een bad met water. In die staven vinden de splitsingen plaats, waarbij heel veel warmte vrijkomt. Het water neemt die warmte op en verandert in stoom, die turbines aandrijft. En die turbines, die wekken weer energie op. Eén kilo uranium wekt genoeg energie op om 7000 huishoudens een jaar lang van stroom te voorzien. En er is nog genoeg uranium om met het huidig verbruik nog honderden jaren door te kunnen. Maarrrrrr....ook hier geldt: op is op.

So far so good. Maar wat zijn nu de voor- en nadelen van kernenergie?

Je zou het door alle berichtgeving er omheen bijna vergeten, maar kernenergie heeft wel degelijk voordelen:

• De uitstoot van CO2 is minimaal
• Uranium is een goedkope grondstof
• Kernenergie is zuinig. Ter vergelijking: 1 kilo hout levert 1 kilowatt per uur op, 1 kilo steenkool levert 3 kw*uur en 1 kilo uranium 40.000 kw*uur
• Voor uranium zijn we niet afhankelijk van "politiek instabiele landen".

En hoe zit dat met de nadelen?

• Er is geen goede, definitieve opslag voor het afval uit kerncentrales. Op dit moment wordt het afval ofwel in beton gegoten ofwel na opwerking (een soort recycling) in containers opgeslagen en bewaard in een ruimte in Vissingen. Zogenaamd hoogactief radioactief afval blijft nog tienduizenden jaren straling afgeven. Radioactief afval uit bijvoorbeeld ziekenhuizen of laboratoria wordt bovengronds opgeslagen en verliest na 100 jaar zijn straling. En straling, om maar eens een open deur in te trappen, kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken
• Er is een reëel risico op misbruik voor terroristische of oorlogsdoeleinden.
• Uraniumwinning in mijnen is vervuilend en gevaarlijk voor de betrokken arbeiders
• Kerncentrales zijn groot en kunnen niet inspelen op schommelingen in de energiebehoefte
• Kerncentrales zijn niet 100% veilig, zoals nu in Fukushima weer blijkt. Er zijn geen garanties dat er nooit iets zal gebeuren, ook al is bij de bouw van de zogenaamde 3e generatie rekening gehouden met aardbevingen en binnenvliegende vliegtuigen. Het ergste scenario daarbij is een zogenaamde melt-down, waarbij alle controlemechanismen uitvallen, de reactor langzaam wegsmelt en radioactieve straling in de atmosfeer komt met alle gevolgen van dien.

Dit is  uiteraard maar het topje van de ijsberg, dus ik nodig je vooral uit om je eigen bronnen te raadplegen. Mijn conclusie is dat het verhaal een stuk genuanceerder ligt dan ik aanvankelijk dacht. Maar de weegschaal slaat toch duidelijk door naar "nee". Onder goed rentmeesterschap van deze aarde versta ik ook: haar op zo'n manier behandelen dat je haar netjes achterlaat voor generaties na ons. En dan wegen voor mij de opbrengsten van kernenergie niet op tegen de risico's en het afval dat nog duizenden jaren gevaarlijk blijft. Laten we alle energie (excusez het flauwe woordgebruik) richten op het stimuleren van nieuwe vormen van groene energie.

Ik ben benieuwd hoe jullie er over denken!

p.s. op 16 april is er een landelijke manifestatie in Amsterdam tegen kernenergie.

existentiële vragen

Ik las vandaag een inspirerend stukje over financieel advies. Ik voel behoefte dat hier te melden, omdat dat nogal opzienbarend nieuws is. Het woord financieel en inspirerend zal ik niet snel in één zin gebruiken. Ik heb de neiging om af te haken als gesprekken gaan over geld, belastingen, rente, hypotheken, pensioenen, spaarplannen, noem maar op. Niet slim, omdat ik wel de ambitie heb om mijn financiën zo goed geregeld te hebben dat ik over een paar jaar financieel onafhankelijk ben. Waarmee ik overigens niet zeg dat ik niet meer wil werken (ik ben dol op mijn werk!), maar ik hoop dat geld voor mij niet meer een bepalende factor is bij de keuzes die ik maak. Daar heb ik geen verheven strategie voor; we doen momenteel niets anders dan zuinig leven en zo veel mogelijk sparen op een degelijke spaarrekening en in een veilig depositootje hier en daar. Op het oog een concreet doel, maar in de praktijk is het niet meer dan een stip aan de horizon die regelmatig verspringt, omdat mijn wensen verder nog weinig concreet zijn.

Het artikel begon met de stelling dat 95% van de bevolking niet het leven leid waar zij eigenlijk van dromen. Vanuit je eerste baantje rol je doorgaans zo door in je carrière en raak je vaak verstrikt in een web van geld, werk en zorg. Een andere weg in slaan lijkt steeds lastiger, want hoe moet dat nou met de hypotheek en de vakantie en de afbetaling van de auto?

Het verhaal koppelde financiële planning (ho, niet afhaken nu!) aan het vervullen van je diepste passies, verlangens en dromen. Door te starten met het onderzoeken wat je nu écht wilt van je leven heb je een prima vertrekpunt om te bepalen hoe je financiële verre en nabije toekomst eruit moeten zien. Bij het inventariseren van die wensen blijkt dat het meestal gaat om zeer haalbare zaken, zoals meer tijd voor je gezin of je hobby's, meer ruimte voor contemplatie, het oppakken van een studie of op regelmatige basis vrijwilligerswerk doen: "het verenigen van passie en pecunia".

Om daar achter te komen kun je jezelf drie behoorlijk existentiële vragen stellen.

Wat zou je veranderen als geld geen enkele rol speelt?
Een lastige voor mij, want ik ben eigenlijk vrij tevreden met hoe het nu gaat. Stoppen met werken komt eigenlijk niet eens in me op. Ik zou graag een opleiding willen volgen, maar geld is daarbij niet de grootste belemmering. De belemmering is tijd. Kortom: ik zou minder tijd aan werken willen besteden om te kunnen studeren. En ik zou in een kleiner huis willen wonen, maar met meer ruimte er omheen, zodat ik mijn groenten in mijn eigen achtertuin zou kunnen kweken. Maar wel hier in de buurt, want hier ben ik geworteld. En dan wil ik eindelijk kippen!

Welke verlangens wil je vervullen als je nog maar tien jaar in goede gezondheid te leven hebt?
In dat geval wordt werken opeens een stuk minder belangrijk en zou ik graag een wereldreis met het gezin willen maken. Amerika, Azië en Australië, verhalen, avonturen en beelden verzamelen met z'n vieren. Dan blijken die wortels bij de eerste vraag weer een stuk minder diep te zitten. Vrijwel alles is vervangbaar, behalve liefde en gedeelde herinneringen. Daar zou ik die tien jaar mee bezig willen zijn.

Als je nog maar 24 uur te leven hebt en achterom kijkt, welke dromen zullen dan onvervuld blijven? Wie ben je niet geworden die je wel had willen zijn?
Deze vraag raakt de kern, als je vanuit je hart kunt antwoorden wordt het plaatje opeens heel helder: ik had meer avonturen willen beleven met mijn gezin. Ik had de wereld een stukje mooier willen achterlaten dan ik hem aantrof en ik had meer willen schrijven. Maar daar ontbrak de tijd voor.

Als ik op deze manier mijn financiële wensen fileer komt er een ander plaatje uit dan mijn aanvankelijke wens. Ik heb vooral behoefte aan het ondernemen van avontuurlijke dingen met mijn gezin en aan vrij besteedbare tijd. Tijd waarin ik kan schrijven en tijd waarin ik me in kan zetten voor dingen waar ik in geloof. Het milieu, gezond eten, een leefbare wereld voor iedereen. Boeiend om met dat beeld mijn financiële keuzes nog eens tegen het licht te houden!

Als jij jezelf deze drie vragen stelt, ben je dan op de goede weg? Of komt er ook een ander plaatje uit?

thuis

Dit weekend hebben we een Poolse couchsurfer te gast. Een jonge hovenier die door Europa trekt om iets van de wereld te zien en om te bepalen waar hij het best zijn eigen bedrijfje kan starten.

Mijn ambitie is om iedere couchsurfer het gevoel te geven dat hij een oude vriend is die zich thuis voelt in ons huis. Iedere keer is het weer een avontuur om een wildvreemde, waar je hooguit wat mails mee hebt gewisseld, te ontvangen en te ontdekken wie hij is en hoe hij in het leven staat. Tot nu toe zijn het altijd bijzondere en fijne ervaringen geweest waar we allemaal (en ik hoop de surfers in kwestie ook) erg veel voldoening uit halen.

Altijd als we logés hebben zie ik opeens haarscherp mijn huis door de ogen van een ander. De onvolkomenheden, maar vooral ook de warmte en de knusheid van ons nest. Zo snijdt het mes aan twee kanten: als Damian straks vertrekt hebben we niet alleen het gevoel dat we zelf op reis zijn geweest, maar hebben we ook hernieuwde waardering voor ons huis als de vertrouwde basis waar we graag naar terugkeren.

moestuin

Vrijdagmiddag, gietende regen, een prachtig omgespit stukje tuin. Op het oog is alles nog grijs, maar onder de grond gebeurt al van alles.

De knoflooktenen die ik vorig jaar bij het oogsten over het hoofd heb gezien beginnen al mooie jongvolwassenen te worden. De pruimenboom heeft malse knoppen. Mijn overvolle compostvat heeft haar werk gedaan: dat wat voorheen tuinafval was is getransformeerd tot kruimige voeding. Ik mijmer over uien, raapjes, snijbiet en worteltjes terwijl ik de eerste bedden zaai.

Na een werkweek vol drukte, hectiek en gedoe is niets zo heerlijk als nat en vies worden. Zwarte handen, gespitte aarde en een leeg hoofd. Ik verklaar het moestuinseizoen voor geopend.

triomf

project 333 en eerste lentedag

Geïnspireerd door Project 333 ben ik vandaag eens grondig door mijn kledingkast gegaan. De stapels kleding balanceerden als een soort gammele toren van Pisa in de kast en bij het openschuiven van de deuren liep je het gevaar een kledinglawine over je heen te krijgen. Het jurkje dat ik aan had naar mijn ouders 25-jarige bruiloft van 3 maten geleden hing er nog in (afgelopen september waren ze 40 jaar getrouwd), een stapel hemdjes en shirts was door het vele wassen vervormd en heel breed en kort geworden en ik was verrast nog een paar truien te treffen die er verdacht jaren-80 uit zagen. Ik ben normaal vrij rigoreus met spullen elimineren, maar kleding is (klaarblijkelijk) een ander verhaal.

Wat is het idee van Project 333? Je stelt je garderobe zo samen dat je 33 items hebt waarmee je je gedurende 3 maanden kunt kleden. Dat is inclusief schoenen, accessoires en jassen, maar exclusief sportkleding, loungekleren voor in huis, juwelen die je nooit af doet, slaapspullen en ondergoed. Ik heb geprobeerd of ik mijn kledingkast zo kon organiseren dat ik op deze 33 items uit kon komen, en het is me na grondig ruimen op een haar na gelukt.

Wat ik nu nog in mijn kast heb:
3 nette (werk)broeken
2 spijkerbroeken (1 skinny en 1 wijd)
5 casual shirts (lange en korte mouw)
4 nette shirts
2 truien
1 vest-voor-netjes
1 casual vest
2 jurkjes
2 rokken
1 bolero
3 colberts
2 paar laarzen (bruin en zwart)
2 jassen (lang en kort)
1 paar pumps
2 sjaaltjes
1 ketting

De rest is in de zak voor de spullenhulp verdwenen, de echte seizoenskleding ligt nog op zolder (het leek me wat optimistisch om nu al de zomerwissel te doen) en een kleine voorraad twijfelgevallen zit in de zogenaamde "misschien-doos". En mijn garderobe beperkt zich nu toe een paar hangertjes en een luttele twee planken in mijn wandvullende kast. Heeeeeeerlijk.

schrik niet: dit is de voor-foto

de na-foto, inclusief de "misschien-doos"

Verder was het vandaag zulk heerlijk weer dat we eens even op het strand zijn gaan kijken of de strandtenten alweer staan. Er wordt al volop gewerkt en met een beetje geluk kan ik al volgende week mijn eerste kopje thee op het terras drinken! Maar de zee is natuurlijk ook zonder strandtenten de moeite waard...

in een waterig zonnetje zeilt het schip de haven in

zomaar een plaatje van een meisje met een muts die bij haar fietstas past. Kan ik erg vrolijk van worden.

rommelkont

Ik ben de laatste om te ontkennen dat ik een luie huisvrouw ben. Ik werk vier dagen per week en volg een opleiding en in de tijd die ik overhoud doe ik graag leuke dingen. En voor alle duidelijkheid: daaronder versta ik niet soppen, ramen zemen, boodschappen doen of stofzuigen. We hebben als gezin een tamelijk hoge troeptolerantie; op de schaal van "puinhoop" tot "keurig netjes" hangt ons huis altijd rond "tikje rommelig". Altijd liggen er wel wat schoolspullen en tijdschriften op tafel, de stofzuiger en Swiffer worden zelden netjes uit beeld weggezet en in de hal is duidelijk te zien dat er schoolgaande kinderen in dit huis leven. Dat is niet erg.

Maar soms, als ik op visite ben in erg georganiseerde huizen, dan voel ik lichte afgunst. Ik zou willen dat het mij (of beter: ons, want it takes four to tango) wat natuurlijker af ging om troepjes uit het zicht op te bergen en schone was direct te strijken, op te vouwen en op te ruimen. In mijn dromen is dit huis een serene oase met rustige muziek en een enkel strategisch geplaatst kunstwerk of groenstuk dat de lichtheid en ruimte onderstreept. In werkelijkheid is het een huis waarin vier drukke personen en een kat leven, waar altijd muziek klinkt (niet van de serene soort, maar meer radio 538) en waar gymtassen, schoenen en knutselwerken nooit helemaal uit het zicht zijn. Het huis is zoals wij zijn. En de minimalistische Zen-tempel is er één voor georganiseerde mensen die bovendien genoeg tijd en discipline hebben om het huis zo te houden.

Dit bekend hebbende, ga ik een paar van mijn geheime troeven prijsgeven, waarmee ik de schijn dat hier nette en georganiseerde mensen wonen (met wisselend succes) weet op te houden.

- Kies voor kasten en dressoirs met dichte deurtjes. Hoe dol ik ook ben op (mat)glazen deurtjes; ik val meteen door de mand. Afsluitbare meubels zijn er om ongeorganiseerde mensen te helpen chaos aan het zicht te onttrekken.

- Wees meedogenloos als het gaat om weggeven of -gooien. Hoe gezellig de paasstukjes, gratis voetbalplaatjes, wuppies of andere hebbedingen soms ook zijn, ze voegen meestal niets toe aan je levensgeluk of woonruimte. Als het gaat om dingen met emotionele waarde (zoals knutselwerkjes van de kinderen): stel ze een tijdje tentoon op een vaste plek, maak er dan een digitale foto van en gooi alsnog weg. Ik streef er naar om per schooljaar per kind maar een stuk of twee, drie dingen te bewaren. Nu ik ben begonen met digi-scrapboeken gaat dat waarschijnlijk nog minder worden, omdat herinneringen op die manier worden vastgelegd.

- Leg spullen waarover je aarzelt of je het weg wilt (of kunt) gooien apart. Ik doe ze in een doos, voorzie ze van een datum en als ik ze een jaar later niet gemist heb dan gaat de hele voorraad naar de Kringloopwinkel of de zak van Max. Ook hier weer: meedogenloos.

- Geef tijdschriften door. Scan eventueel interessante artikelen en bewaar ze digitaal. Bewaar niet teveel losse knipsels, tenzij je een extreem goed systeem hebt om het netjes op te bergen en weer terug te vinden. In dat geval: laat me weten hoe je systeem werkt, want mij is het nog niet gelukt om iets te vinden dat werkt.

- Benut ook onwaarschijnlijke bergruimte. Heb je een ongebruikte ruimte onder de bank? Bewaar daar de kussens van de tuinstoelen. Leg in de la onder het bed van je kind de voorraad koffie die je in de aanbieding hebt gekocht. Bewaar in je lege koffers je zomerkleding, kerstballen, het opblaasbadje en de zwemvliezen of ander seizoensspul. En vergeet vooral niet waar je dingen bewaart; hou er eventueel een lijstje van bij.

- Bij een laminaatvloer (zoals wij hebben): ga regelmatig met een spuitfles met (laminaat)reiniger verdund met water en een doekje vlekken te lijf. Minder werk dan dweilen en het ziet er weer tiptop uit.

- Ga eerst voor optisch schoon: stof en sop oppervlakten die in het zicht zijn, zoals de vloer, tafel, tv, wastafel, en toilet. Ga daarna pas voor het psychologische deel: de plekjes onder de bank, achter de koelkast en op andere plekken die niet in het oog springen.

- Zorg dat je huis lekker ruikt, ook als je even niet zoveel zin of tijd hebt om te soppen. En dan bedoel ik geen chemische geuren uit het stopcontact, maar laat de boel regelmatig even doorluchten, steek eventueel een stokje wierook aan of zorg voor verse bloemen (mijn hele huis ruikt om dit moment naar hyacint!).

- En als het dan toch troeperig is: maak er een paar stillevens van en noem het kunst. Dat scheelt je een hoop frustratie.

Biecht eens op: ben jij netjes of ben je net als ik eigenlijk een notoire rommelkont? En heb je slimme tips hoe je de troep onder controle houdt?

mijn werkplekje aan de eettafel

bergen

kwali-tijd

Als één ding me verbaasd heeft aan het hebben van kinderen, dan is het het rare tijdsbesef dat daar mee gepaard gaat. Als ze er net zijn lijkt te tijd acuut langzamer te gaan. De doorwaakte nachten, de intensieve zorg, het levensritme dat opeens door een kind bepaald wordt, ieder grassprietje dat onderweg door je peutertje uitgebreid onderzocht wordt terwijl jij "even snel" een boodschap wilt doen.

Kijk je er op terug dan ben je verbijsterd: wat is er met de tijd gebeurd? Hoe kan het dat ze opeens zo groot zijn geworden en zoveel zelf kunnen? Het liefst zou je af en toe de tijd stil willen zetten om een bepaalde fase wat langer vast te houden. Maar vanaf het moment dat ze voor de eerste keer op je buik liggen, zijn ze subtiel begonnen zich los te maken en zelfstandig te worden.

Mijn 'baby' is inmiddels tien (en-een-half, zou hij er zelf in één adem achteraan zeggen). Ik heb twee keer met mijn ogen geknipperd en nu ben ik moeder van twee tieners. En iedere keer vind ik DIT de meest bijzondere leeftijd en zou ik de tijd even stil willen zetten. Maar dan blijkt de volgende fase weer minstens zo speciaal te zijn. Ik kan de tijd niet stil zetten, maar ik kan me wel bewust zijn van dit moment en daar optimaal van genieten.

Het is hier in Den Haag voorjaarsvakantie en dit weekend gaan mijn zoon en ik er met zijn tweeën op uit. Een heerlijk lang weekend samen naar buiten, in de frisse winterkou, met alle tijd en aandacht van de wereld.