22 april 2011

zelfkritiek

In mij leeft een vervelende zeurpiet die de neiging heeft snel ontevreden te zijn. Niet ontevreden in materiële zin of met de buitenwereld, maar vooral met dingen die ik niet doe (terwijl ik ze volgens hem wel zou moeten doen) of die ik - naar zijn mening - niet goed genoeg doe. De zeurpiet weet me er haarfijn op te wijzen dat mijn goede voornemens vaak al na een paar weken verwateren. Of dat ik in tijden van drukte concessies doe aan kwaliteit. Dat ik een hele reep chocola gedachtenloos heb weggewerkt. Of dat ik, door mijn aandacht over verschillende dingen te verdelen, altijd ergens iets of iemand tekort doe. Hij noemt me soms zwak, saai, vervelend of slordig. Een vermoeiend type dus, die ik met liefde zou laten verhuizen of zou willen ontslaan. Het vervelendste is dat de zeurpiet soms best wel een punt heeft met zijn kritiek, maar me nooit een positief zetje in de rug geeft of uitdaagt om dingen beter te doen. De zeurpiet veroordeelt mij als persoon, hij verwart tekortkomingen in mijn gedrag met wie ik ben.

Sinds ik me daar van bewust ben heb ik een nieuwe huurder uitgenodigd. Deze huurder heet Zelfcompassie. Het is nog even wennen, zo'n nieuwe bewoner, maar hij begint mijn innerlijke zeurpiet aardig in evenwicht te houden. Als de zeurpiet weer de neiging heeft om door te schieten of me te veroordelen, dan komt de nieuwe huurder tevoorschijn. Hij benadrukt consequent dat ik niet mijn tekortkomingen ben. Hij is vriendelijk en steunt me als ik geconfronteerd wordt met één van mijn zwaktes. Hij praat het zeker niet goed, maar moedigt me op een liefdevolle manier aan om dingen anders te doen. Hij stelt de zeurpiet de indringende vraag: straf je je kinderen ook zo als ze even niet perfect zijn? Gebruik je dezelfde woorden naar degenen die je liefhebt als ze een keer hun werk niet af hebben, teveel hebben gesnoept of teveel geld hebben uitgegeven?

De nieuwe huurder veroordeelt niet, maar vraagt met oprechte interesse aan welke behoefte ik wilde voldoen toen ik gedachtenloos die reep chocola wegwerkte: had ik behoefte aan troost, aan aandacht, of was het stress? Hij denkt met me mee over andere, effectievere manieren, om aan die behoefte te voldoen. Hij is geduldig, geeft me geen schop onder mijn kont, maar stelt me de goede vragen. Langzaam maar zeker begint Zelfcompassie mijn vertrouweling te worden en zoek ik hem op als ik mijn zeurpiet aan hoor komen. Ik denk dat ik binnenkort zo ver ben dat ik de zeurpiet naar het piepkleine zolderkamertje verplaats en dat ik de nieuwe huurder naar zijn achtergebleven grote kamer laat verhuizen.

13 opmerkingen:

  1. Mooi! Prachtig verwoord hoe je een interne dialoog kan voeren om tot meer balans met jezelf te komen! Fijne feestdagen!!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Heel mooi en vooral heel herkenbaar onder woorden gebracht.

    Helaas is zeurpiet bij mij erg dominant, en zelfcompassie is nog een zeldzame gast. Duurt nog wel eventjes voor de woonsituatie bij mij echt verandert. Maar ben al lang blij dat ik sinds kort zelfcompassie heb leren kennen....

    Maar het is weer een boeiend blogbericht!

    PS alvast excuses als ik dit bericht meerdere malen plaats. Gaat altijd erg ingewikkeld. Geen idee of dat door Opera komt.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Je raakt me met je woorden. Vooral de vraag of je je kinderen ook zo straft als ze even niet perfect zijn. We proberen onze kinderen zo op te voeden dat we ze ten allen tijde accepteren, ook al maken ze fouten, ook al voldoen ze niet aan verwachtingen, we houden onvoorwaardelijk van ze en benadrukken dat heel vaak. Maar zelf ben ik niet zo opgevoed, maar was er een opvoeding met positiviteit tov prestaties en negativiteit tov niet presteren. Mede daardoor heb ik ook zo'n megagrote zeurpiet in me huizen, met als gevolg totale oververmoeidheid. Nu, na jaren, heb ik compassie ook gevonden, maar ben gewoon hartstikke verdrietig om al die 'verloren' jaren. En om het gemis van onvoorwaardelijke liefde, en kan er echt heel erg om huilen wat ik ook geregeld doe. Natuurlijk probeer ik te bedenken dat ik nu (net 40 jaar) het uiteindelijk toch heb gevonden en dat ik die jaren beter kan vergeten. Maar dat lukt me toch echt nog niet... Je stukje geeft me ook hoop hoor, het komt uiteindelijk vast wel goed. De tranen zullen wel drogen, (naar de buitenkant zijn die er ook niet), maar poeh, wat kan een opvoeding veel doen zeg. Dat bepaalt een groot deel van de huurders die je binnen laat denk ik.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Dat heb je mooi geschreven. Goed om balans te vinden in jezelf. Het geeft je eigenwaarde.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Word maar dikke vrienden met je nieuwe huurder. Dan gaat de zeurpiet vanzelf verhuizen.Heb je ook een complimenteus zonnestraaltje wonen?Groeten Izerina

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Ik sluit mij graag aan bij de andere: 'prachtig verwoord!'. En ja... bij toeval kom ik die zeurpiet ook bij regelmaat tegen, we leggen de lat soms te hoog voor onszelf, hé.
    Goed dat die andere 'huurder' bij je is ingetrokken ;-)

    Groetjes

    BeantwoordenVerwijderen
  7. @Irene: ik heb pas net kennisgemaakt met mijn nieuwe huurder, dus er zullen best weleens tijden aanbreken dat de zeurpiet het weer overneemt. Hij woont er al zo lang dat hij zich echt niet zonder meer laat weg drukken. Ik hoop wel dat ik door oefenen mijn nieuwe huurder steeds weer terug kan vinden.

    @Wendy: ik vind het heel verdrietig om te horen dat liefde soms wel voorwaardelijk is. Knap dat je desondanks ook zelfcompassie hebt kunnen ontwikkelen. Ik wens voor je dat je zeurpiet in een steeds kleiner kamertje komt te wonen.

    @Izerina: nog niet, maar nu je het zo zegt: ik heb vast nog wel ergens een kamertje over!

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Mooie manier om het constante zoeken naar balans te vertellen. Waarom vragen we eigenlijk altijd van onszelf meer dan we van anderen verwachten heh.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Mooi geschreven.Ik denk dat wij allemaal vele huurders hebben die ons wisselend kwellen, dan wel helpen. Als een nare huurder de overhand krijgt moet je sterk in je schoenen staan. Jij hebt in ieder geval geen therapeut nodig op deze manier!

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Dat heb je mooi uitgelegd!
    Heel herkenbaar ook ;)

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Wat goed dat je het zo onder woorden kunt brengen.
    Dank je wel. Ik besef dat ik jou huurder ook wel eens goed zou kunnen gebruiken.
    Zeker nu ik regelmatig mezelf weer op de bank zie liggen. Niet reageer op andere bloggers,het strijkwerk zich opstapeld,en er nog een aantal kaartjes en e-mail nodig de deur uit moeten. Ik wil het zo goed doen. Vanaf vandaag doe ik het maar gewoon,en hoop dat het goed genoeg is. De paastaart staat alvast in de oven. Een makkelijke, maar vast ook lekker.
    Zalig Pasen.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Heeft jouw huurder misschien nog een familielid, die nog geen kamer heeft?? Ik kan die wel gebruiken. Wat herkenbaar is het eerste stuk van je blogje! En daar kan je soms flink last van hebben.... 't Is nu tweede paasdag, en zelfs nu loopt ie te zeuren waarom ik alles niet wat beter heb bijgehouden... Ik doe de deur zo open als mijn nieuwe gast eraan komt, misschien kan die de eerste tot bedaren brengen! Fijne tweede paasdag!

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Tja, heel herkenbaar, ook voor mij. Deze zeurpiet, die volgens mij een broertje van Perfectionist is, is het type dat zich graag op de voorgrond plaatst. Soms is hij zo brutaal dat hij zelfs op productieve dagen schreeuwt dat er nóg wel meer gedaan kan worden.
    Tijd dus om eens te kijken of er niet iets aan het huurcontract gedaan kan worden!

    BeantwoordenVerwijderen