30 maart 2013

goed en kwaad

Goed en kwaad vormen vaak de ruggengraat van sprookjes, romans en films. In het dagelijks leven zijn goed en kwaad gelukkig minder zwart-wit, maar soms doen zich situaties voor waarin je je afvraagt of iemand er moedwillig op uit is om schade aan te richten. Zonder teveel op de details in te gaan: op dit moment ben ik met mijn kersverse bedrijfje helaas verwikkeld in zo'n situatie en zoek ik naar manieren om daarin mijn kalmte en authenticiteit te bewaren. Vandaar op deze zaterdagochtend een bespiegeling over de ietwat bombastische termen Goed en Kwaad (zie dit maar als een waarschuwing).

Mijn voornaamste dilemma is: hoe kun je zelf vanuit integriteit en vertrouwen blijven reageren als je, voor je gevoel, kwaad wordt aangedaan? Met Rousseau geloof ik dat de mens van nature goed is en er niet op uit is om anderen kwaad te doen. Wel zijn er omstandigheden die deze natuurlijke inborst negatief kunnen beïnvloeden en ervoor zorgen dat mensen elkaar desondanks moedwillig schade toebrengen. De gruwelen in de Abu Ghraib gevangenis hebben naar mijn idee op een extreme manier duidelijk gemaakt dat de mens onder druk van een systeem of situatie tot afschuwelijke dingen in staat is. Ik weiger echter te geloven dat dit een voorbeeld is van de natuurlijke staat van de mens. En of je in bepaalde situaties als slechterik of held uit de bus komt is misschien wel meer een dubbeltje op zijn kant dan wij willen geloven. Waarmee ik overigens absoluut niet wil zeggen dat je niet zelf verantwoordelijk bent voor de wijze waarop je reageert. En uiteraard ook niet dat mijn situatie maar in de verste verte lijkt op de extreme uitdrukking van het kwaad die daar aan de orde was. Gelukkig niet.

Goed en kwaad zijn geen absolute termen. Ze zijn voor een deel situationeel en cultureel bepaald. Als ik mijn huidige situatie helemaal "afpel" dan is de meest bepalende factor de vraag naar het motief van het  handelen van de ander. Voelt hij zich bedreigd of aangetast in zijn rechten of positie? Komt het handelen voort uit de wens tot behoud van eigendom of van de sociale orde waar hij deel van uit maakt? Even los van de vraag of ik het eens ben met deze opvatting creëert dat bij mij wel meer begrip voor de situatie. Bovendien ben ik op deze manier beter in staat om de persoon en de actie los te zien van elkaar.

Het heeft dus ook niet veel zin om de term "kwaad" te definiëren. De situatie is zoals hij is, los van het label dat ik er aan hang. De andere partij zal de situatie misschien precies andersom uitleggen en van mening zijn dat ik (of mijn bedrijfje) het kwaad vertegenwoordig. De discussie over wie er in dezen gelijk heeft is weinig zinvol; daar kom je met elkaar niet uit. Belangrijker is de vraag hoe ik er zelf mee om ga.

In ingewikkelde situaties laat ik me graag inspireren door opvattingen uit het Boeddhisme of uit de yogafilosofie. De aanknopingspunten die ik daarin vind voor goed handelen zijn onder andere geweldloosheid (in woord en daad), "soulpower" (Satyagraha) en eerlijkheid. Hoe probeer ik dat te vertalen naar gedrag in deze ingewikkelde en energie vretende situatie? (let op: ik zeg nadrukkelijk "probeer", want ik ben helaas nog niet zover spiritueel ontwikkeld dat dit me eenvoudig afgaat):

  • Ik laat geen boosheid zien
  • Ik spreek niet kwaad over mijn opponenten
  • Ik houd de relatie in stand, los van het conflict
  • Ik heb er openlijk vertrouwen in dat rechtvaardigheid wint; ook al is het niet op korte termijn

En om deze ietwat zware bespiegeling te verlichten plaats ik nog wat fotootjes die ik vanochtend vroeg in mijn tuin heb genomen ;).



pruimenbloesem

de lente wil maar niet komen, maar in het vroege ochtendlicht is het toch genieten

de crocusjes blijven lang in vorm dit jaar


24 maart 2013

tien minuten projecten

Ik zou graag kunnen beweren dat ik van nature opgeruimd en georganiseerd ben, maar niets is minder waar. Ik start vele projecten tegelijk en heb niet de natuurlijke aanleg om de sporen daarvan grondig uit te wissen als ik het project even pauzeer. Als ik een dag gewerkt heb is het laatste waar mijn hoofd naar staat nog even flink opruimen en schoonmaken, maar met twee pubers in huis - die helaas ook genetisch belast zijn met een hoge troeptolerantie - zou dat eigenlijk wel nodig zijn. Na jarenlang lijden aan CHAOS (Can't Have Anyone Over Syndrome) hebben we inmiddels wel een aardige balans met elkaar als het gaat om de boel optisch netjes houden. En de beste tips daarvoor heb ik ooit geleerd van Flylady, mijn virtuele opruimgoeroe. Maar zelfs van de tips van Flylady heb ik hier in huis een light versie gemaakt, waardoor - en ik zeg het met enige schroom - ik hooguit tien minuten per dag besteed aan opruimen.

Enige toelichting (of verdediging) is hier wel op zijn plaats: de tien minuten zijn pas echt toereikend geworden nadat we een tijd lang ons huis hebben ontdaan van onnodige ballast. Weken, nee, maandenlang heb ik rondes door het huis gedaan om te verzamelen wat we aan overbodige spullen in huis hadden en dat naar de Kringloop te brengen. Uiteindelijk leidde dat er toe dat we nu op een soort comfortabel minimum terecht zijn gekomen, waardoor we zelfs een aantal kasten hebben kunnen verkopen bij gebrek aan spullen om er in te leggen. De vuistregel blijft nu: nieuw ding erin, oud ding eruit.
Een ander aspect wat ik hier even moet noemen, is dat we de kinderkamers hebben uitgesloten van deelname aan de tien minutenactiviteiten. De kamers zijn een soort heilige grond van de kinderen waar ze naar hartenlust los mogen gaan, zo lang we de basishygiëne kunnen garanderen. Dat gezegd hebbende moet ik wel bekennen dat dit me de nodige moeite kost. Er zijn tijden dat we vergeten welke kleur hun vloerbedekking heeft door de hoeveelheid kleding die ze er over uitgespreid hebben. Zou ik echter de kinderkamers in de tien minuten ambitie meenemen dat zouden tien minuten niet volstaan. En het dubbele eigenlijk ook niet.
Ten slotte - en dit is echt de laatste disclaimer - is het huis op vrijdag aan het einde van een werk- en schoolweek rommeliger dan op zondagavond, aan het einde van een vrij weekend. De tien minuten volstaan dus niet om het huis helemaal spic and span te houden, maar het is wel altijd netjes genoeg om niet in paniek te raken als er onverwachte visite komt.

Goed. Tien minuten dus. Wat kun je in tien minuten? Meer dan je denkt. Als inspiratie een paar van mijn tien minuten-acties en andere slinkse manieren om het huishouden tussen de bedrijven door op orde te houden.

Een paar van mijn vaste efficiency trucs:

  • Maak de badkamer schoon tijdens het douchen. Toen de kinderen klein waren deed ik ze washandjes om hun voeten om meteen de vloer mee te nemen. Zelf zorg ik dat de wastafel, tegels en kranen regelmatig een opfrisser krijgen tijdens mijn persoonlijke schoonmaakbeurt.
  • Handdoeken en theedoeken die richting wasmachine moeten liggen klaar op de trap om mee naar de zolder te nemen. Tijdens het naar boven verplaatsen neem ik "on the fly" meteen de traptreden mee met deze doeken, zodat die van het stof ontdaan worden.
  • In tien minuten kun je op een hele verdieping losse rommeltjes verzamelen in een grote (was)mand. De volgende dag kun je in de tien minuten de rommeltjes wegzetten op de plek waar ze echt horen. Als je echt de geest hebt kun je dat natuurlijk ook meteen doen.
  • Het afnemen met een vochtige doek van alle horizontale oppervlaktes op één verdieping kost mij precies tien minuten.
  • Als je aanrecht netjes en schoon is voelt de hele keuken schoon. Elke dag een paar minuten investeren in een schone gootsteen, aanrechtblad, tegeltjes en fornuis scheelt een slok op een borrel.
  • Tijdens het koken ruim ik meteen op wat er niet meer nodig is. Kruiden terug in het rek, vieze vaat in de vaatwasser, aanrecht afnemen als het snij- en kruimelwerk achter de rug is. En ondertussen sta ik toch in pannen te roeren, dus kan ik net zo goed mijn tijd efficiënt besteden. Zo hoeft iedereen na het eten alleen nog maar zijn bord en bestek in de vaatwasser te zetten en is de boel weer op orde.
  • Een dooddoener maar: zet spullen die je vaak gebruikt (kruiden, dagelijks kookgereedschap, etc.) op een plek waar je makkelijk bij kan. Dingen die je minder vaak gebruikt (in mijn geval bijvoorbeeld de sojamelkmaker en de broodbakker) kunnen wat verder buiten bereik worden gezet. Zo spaar je tijd met opruimen na het koken of bij het uitruimen van de vaatwasser.
  • Hang was zo netjes op dat je niet hoeft te strijken.
  • Als je bonen weekt en kookt, maak dan meteen genoeg voor een paar keer en vries deze in in porties. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld granen die langer moeten koken. Scheelt uiteindelijk tijd (en geld).
  • Doe een keer per week een kleine tien minuten beurt met een nat doekje om alle lichtknopjes, vlekjes op de vloer (als je zoals wij laminaat hebt), vette vingers op deuren of stoffige oppervlaktes (bijvoorbeeld de tv of computerscherm) bij te werken. Kost bijna geen tijd en het huis ziet er op het eerste gezicht meteen weer pico bello uit.
  • Zorg voor wat lavendel of waspoeder in je stofzuigerzak. Zo ruikt het huis lekker fris als je de stofzuiger gebruikt hebt.
Ik ben de eerste om te erkennen dat het misschien niet allemaal volgens de gebruikelijke schoonmaakregeltjes gaat, maar voor ons huishouden werkt het. En als jullie nog tips hebben waarmee ik de boel nóg efficiënter kan regelen dan houd ik me van harte aanbevolen!

mijn werkplek aan de eettafel

23 maart 2013

simplify your live

 
Marina wees me erop dat mijn blog genoemd staat in de speciale uitgave van Flow Magazine: Simplify Your Life (waarvoor dank, Marina!). Ik was het eerlijk gezegd alweer een beetje vergeten, maar hierbij met enige trots: een sneak preview van het artikel.
 





15 maart 2013

scharrelen

De antibiotica slaat aan en de energie begint een beetje terug te keren. Voorlopig scharrel ik nog wat rond in huis en geniet van de kleine dingen.

Ik verklaar het tuinseizoen voor geopend!

Typisch vega hachee-weer (met seitan!)

Nieuwe portie sojayoghurt in de maak

De merel weet precies wanneer het voedertijd is, weer of geen weer

14 maart 2013

ingrediënten voor geluk

Een eigen bedrijfje opzetten is een beetje als een kind krijgen. Je bereidt je voor, kijkt er maanden naar uit en droomt over hoe het zal zijn. Tegelijkertijd moet er ongelofelijk veel geregeld worden en dat moet tussen de bedrijven door; het "gewone" werk draait immers ook door. In de avonduren, in de weekenden, zelfs in mijn dromen was ik met het bedrijf bezig. En dan is het op een dag zo ver: in januari vierden we bij een vuurkorf, met glühwein en een paar goede collega's van het eerste uur, de officiële geboorte. Met een echt geboortekaartje stelden we iedereen uit onze omgeving trots op de hoogte van het heuglijke feit. En, net als na een echte geboorte, begon het werk toen pas echt. Een paar weken met zeven werkdagen, twaalf uur per dag, zorgen, triomfen maar ook diepe vermoeidheid.

Dit stukje gaat niet over hoe je een bedrijf opzet, maar over een paar inzichten die ik in deze hectische afgelopen maanden heb opgedaan over de ingrediënten van geluk. Het leek me aardig om die hier te delen.

Mensen die al wat langer meelezen herkennen inmiddels mijn eeuwige dilema: de wens om bewust te leven en helemaal terug te gaan naar de bare necesitties versus mijn ambitie om Groots en Meesleepend te leven en zoveel mogelijk dingen mee te maken. Het lijkt een eeuwige slinger van Foucault die maar niet kan kiezen tussen rust en sensatie. En in de afgelopen maanden is de slinger weer een stuk de sensatiekant op gevlogen. Met als resultaat dat ik veel interessante mensen heb ontmoet, ongelofelijk veel heb geleerd, enorme hersenkrakers heb mogen oplossen en in bijzondere situaties terecht ben gekomen die ik op voorhand nooit had kunnen voorspellen. Het was leven tot op mijn tandvlees; geen minuut van de dag onbenut laten en steeds op het scherpst van de snede opereren om alles onder controle te houden. Topsport.

Sinds kerst merk ik dat ik steeds vatbaarder wordt voor allerlei fysieke kwaaltjes. Rond kerst had ik ontstekingen aan mijn beide ogen (de jaarlijkse kerstfoto's zijn daarmee tot verboden materiaal verklaard), een hardnekkige koortslip wandelt langzaam maar gestaag mijn mond rond en ik ben moe. Erg moe. Nadat ik afgelopen weekend terug kwam uit New Orleans kwam de man met de hamer langs: ik ben geveld door een forse bronchitis en slaap al een paar dagen zo'n 18 uur per nacht. Duidelijker dan dat wordt het niet: er moet iets veranderen. En snel. Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan met een eigen bedrijfje dat zich nog in de start-up fase begint en veel aandacht nodig heeft om tot wasdom te komen.

Dit alles heeft me aan het denken gezet over mijn persoonlijke ingrediënten voor geluk. Ik wilde toch graag dat bedrijf starten? Ik geloof er toch heilig in dat we daarmee iets organiseren waar men op zit te wachten? Hoe kan het dan dat ik op dit moment niet de voldoening voel die ik zou moeten voelen? Met andere woorden: als dit het niet is, wat zijn dan wel de ingrediënten voor mijn geluk? Ik ben al een tijdje met dit thema bezig en uiteindelijk begint een mooi en (voor mij persoonlijk) compleet lijstje te ontstaan met lessen over geluk.

Les 1: Het grote geluk zit in het kleine. Aandacht is nodig om het kleine te herkennen.

Geluk is niet iets dat zich met een zwaailamp en een hoop kabaal bij je aandient. Dagelijkse geluksmomenten doen zich voor in een grappig gesprek tijdens het eten, een knuffel voor het slapen gaan, de manier waarop de zon tussen de sneeuwvlokken door schijnt. Als ik in de hoogste versnelling leef dan gaan deze dingen allemaal ongemerkt aan me voorbij. Alleen als ik vertraag en met aandacht leef kan ik dagelijks volop geluksmomenten oogsten.

Les 2: Work like you don't need the money. Love like you've never been hurt. Dance like no-one's watching.
Deze zinnen trof ik vorige week in de VS in een tijdschrift. Behoeft geen toelichting.

Les 3: Flow kan alleen ontstaan als de boog niet steeds gespannen is.

Ik ben dol op flow, die mentale staat waarbij je helemaal geabsorbeerd wordt door waar je mee bezig bent en nergens anders oog voor hebt. Flow kun je niet afdwingen, maar je kunt wel de condities optimaliseren waaronder flow kan ontstaan. Nieuwsgierigheid, volhardendheid en intrinsieke motivatie zijn daarbij essentieel. Maar als je de boog steeds gespannen houdt wordt flow juist verbetenheid en leidt het tot spanning of verveling.

Les 4: Creativiteit is zuurstof voor geluk.

Huppel door het gras op je blote voeten, speel tikkertje, creëer iets nieuws van bestaande dingen. Mensen zijn gemaakt om te spelen en te scheppen. Daardoor land je rechtstreeks vanuit je hoofd in je hart.

Les 5: Oprecht contact is waar het om gaat

Ik maak er een gewoonte van om onderweg mensen vriendelijk aan te kijken. Vaak leidt dat tot een glimlach of een groet of soms zelfs een mooi gesprek. Ik zou zonder deze gewoonte veel minder bijzondere mensen ontmoet hebben in mijn leven. Maar juist ook met mijn naasten is het belangrijk om er écht te zijn en écht te luisteren. Niet met een half oog naar de tv of naar de smartphone kijkend. Relaties verdiepen zich door niet alleen te reageren op wat er gezegd wordt, maar door het hele plaatje te zien.

Les 6: Zonder zingeving mis je een dimensie.

Toegegeven, een groot deel van je leven leid je voor jezelf: je werkt, ontmoet mensen en leert dingen om jezelf te onplooien. Maar pas sinds ik mij bewust ben van mijn rol binnen het grotere geheel en de verantwoordelijkheid die dat met zich mee brengt voor het totaal leef ik vollediger. Het maakt mijn leven in alle opzichten rijker. Overigens is dit één van de eerste dingen die sneuvelt bij drukte, dus daar zit nog een duidelijk aandachtspunt.

Les 7: Wees nieuwsgierig en leer iets nieuws

Ieder jaar neem ik mezelf voor iets nieuws te leren wat niet erg voor de hand ligt. Eerder dit jaar heb ik een cursus logica gedaan, maar - hoe interessant het ook was - ik bleef daarmee teveel in mijn hoofd hangen. En daarom begin ik volgende week aan een cursus diervriendelijk bijenhouden. Niet met de ambitie om zelf te gaan imkeren, maar wel om er meer over te leren.

Les 8: Prestaties geven vooral je ego een geluksgevoel

Het duurde even voor deze les in de volle omvang tot me door drong en het was best een bittere pil om te slikken. Ik ben weleens geneigd om succes en geluk met elkaar te verwarren. Succes lijkt te definiëren als een optelsom van prestaties. Prestatie + prestatie + prestatie = succes. Maar als ik het tot de kern terugbreng heeft succes niks met geluk te maken. Succes is niet veel meer dan een scorelijstje van mijn ego. Bij behaalde prestaties kan mijn ego tevreden constateren dat het succesvol is. Maar dat verandert niets aan mijn basis geluksgevoel. Sterker nog; sommige successen laten me achter met een leeg gevoel van "was dit het nou" en dragen niet in mijn diepste kern bij aan gevoelens van geluk. Kortom: het najagen van successen is voor mij niet de weg naar geluk.

Les 9: Leer van dieren. Zij snappen het.

Zoals bekend heb ik een kat en twee kippen en alledrie beheersen ze de kunst van het geluk tot in de finesses. Sok, de kat, weet feilloos de lekkerste plekjes te vinden om te gaan liggen en kan dan uitbundig knorrend gelukkig liggen zijn. Djente en Nugget, de kippen, zijn de hele dag druk aan het scharrelen en aan het tutten, maken daar kleine geluidjes bij en nemen als hoogtepunt van de dag een lekker bad in de plantenbak. Als de zon onder gaat schuiven de dames zij aan zij op de stok om bij te komen van de drukke dag. Een eenvoudig, productief maar in alle opzichten bevredigend leven. Waarom maken wij mensen het toch zo ingewikkeld voor ons zelf?

Les 10: Laat je inspireren door anderen, maar leer je eigen lessen

Dit zijn alleen mijn ervaringen en mijn lessen. Iedereen heeft zijn persoonlijke handleiding en routekaart naar geluksmomenten. Ik kan het aanraden om er eens de tijd voor te nemen om het voor jezelf in kaart te brengen. En als je daar toch mee bezig bent: laat eens weten wat jouw klokje laat tikken?

12 maart 2013

schoolreisje

Ik heb het onmetelijke geluk dat mijn partner-in-business tevens mijn beste vriendin is die ik al mijn hele leven ken. Wat voor iedere buitenstaander gewoon een zakenreisje is, wordt voor ons een schoolreisje waarin we allerlei geweldige avonturen beleven. Een week lang bezig zijn met een onderwerp waar we allebei hartstochtelijk in geloven en tegelijkertijd genieten van bijzondere ontmoetingen en van alles wat er in de omgeving te doen is. Dat kun je toch met goed fatsoen geen werken noemen? De afgelopen week brachten we door in New Orleans, waar we een congres bezochten, naar inspirerende sprekers mochten luisteren (waarover later meer), verschillende zakelijke afspraken hadden, maar vooral ook: met volle teugen genoten hebben van de natuur en cultuur.

Weer terug op Nederlandse bodem kan ik, ondanks een hevige bronchitis die ik als souvenir heb meegenomen en die me nu aan bed gekluisterd houdt, niet anders dan concluderen dat ik een ongelofelijk zondagskind ben.

Dollar, de baby-alligator


in the Bayou

Lake Salvador

Laura's plantation

Laura's plantation

Chartres street

Oak Alley Plantation