09 augustus 2014

controle en loslaten

Vanuit mijn werk ben ik gewend touwtjes in handen te houden en te bewaken of iedereen doet wat hij zou moeten doen. Aan het begin van een project breng ik in kaart waar onzekerheden of risico's liggen en bedenk ik maatregelen om te voorkomen dat deze zich voor gaan doen. Loopt een proces niet zoals het zou moeten, dan weet ik meestal aan welke touwtjes ik moet trekken om de boel los te rammelen zodat het weer door kan gaan. Dat is de belangrijkste opdracht van een projectmanager en stiekem ben ik blij dat ik dit ietwat obstinate trekje heb kunnen omzetten in iets waar ik mijn boterham mee verdien.

Ik vind mezelf niet echt een controlfreak (alhoewel sommigen in mijn omgeving daar redelijkerwijs anders over zullen denken), maar loslaten in mijn privéleven blijkt, voorzichtig uitgedrukt, niet mijn sterkste kant. En laat nou het zoeken naar de balans tussen controle en loslaten de rode draad zijn in deze periode, waarin (onder andere) onze oudste zonder ons op vakantie gaat en we gaan verhuizen.

Heeft het in mijn werk nog enig nut om controle te houden en vooraf risico's te reduceren, in het echte leven werkt dat toch anders. Proberen controle te houden in het echte leven betekent dat je steeds rekening houdt met wat er allemaal mis kan gaan. En dat vervolgens probeert voor te zijn. Zo mis je spontane momenten, nieuwe ervaringen en contacten. In de praktijk betekent het eigenlijk: leven vanuit angst in plaats van vanuit vertrouwen en jezelf daarmee dingen ontzeggen in de - ijdele - hoop dat er nooit iets mis zal gaan. Geen to-do lijstje, plan of planning die alle verrassingen die het leven biedt kan beïnvloeden. Controle geeft dus een gevoel van schijnzekerheid.

Het bewustwordingsproces waar ik nu midden in zit is verhelderend en op momenten licht pijnlijk. Ik mag mezelf graag zien als redelijk onthecht, maar eigenlijk is controle ook een vorm van hechten: het hechten aan een bepaalde uitkomst. Maar wie besluit welke uitkomst de beste is? Wie ben ik om dat te bepalen?

Het leven is geen project. Ik probeer er dus niet langer als een projectmanager mee om te gaan, maar in plaats daarvan meer mee te deinen met het leven. Er op te vertrouwen dat dingen gebeuren, in plaats van een bepaalde weg af te dwingen. En dat is best even oefenen. Drie dingen die mij daarbij helpen:

- Bewust zijn van het feit dat dat er geen echte controle bestaat; ik ben als individu niet in staat alle omstandigheden buiten mijzelf te beïnvloeden
- Handelen vanuit vertrouwen in plaats van angst. Het universum is van nature vriendelijk en de kans dat dingen ook zonder mijn interventie goed aflopen is aanzienlijk :-)
- Uit de denk-modus stappen en in de voel-modus. Piekeren, over-analyseren en scenario's uitwerken kosten veel energie en werken verkrampend. In plaats daarvan voelen, loslaten en toestaan dat dingen zich ontvouwen geven meteen zuurstof, ruimte en vrijheid

Herkennen jullie die innerlijke projectmanager? En hoe gaan jullie daarmee om?
Monet's Etang aux nymphéas in Giverny, ofwel: waar je terecht kunt komen als je de planning durft los te laten