sapvasten - hoe "break" je een "fast"?

Vandaag is een transitiedag na drie dagen sapvasten. Voor ik begon met vasten heb ik behoorlijk wat over het onderwerp gelezen om zeker te weten dat ik niet onverantwoord met mijn gezondheid om sprong. Ik raad iedereen aan die van plan is een paar dagen te vasten dit ook te doen. Ik heb het vasten zelf als prettig en positief ervaren, maar ik had dan ook, afgezien van wat moeite met concentreren en een licht hoofd in het begin, geen enorme afkick-verschijnselen. Afhankelijk van je normale eetpatroon kun je deze wel in meer of mindere mate gaan ervaren.

Nog even iets wat ik misschien niet duidelijk heb gemeld in mijn vorige posts over dit thema: gedurende een dag vasten drink je tamelijk grote hoeveelheden! Ik heb per dag ongeveer 3 tot 4 liter sap gedronken en daarnaast nog water en (detox) kruidenthee. Op die manier krijg je, afgezien van vitamine B12, in principe alles binnen wat je lichaam nodig heeft, aangezien groenten
wel degelijk proteïnen bevatten. Voor gezond vet, wat niet in groenten voorkomt, kun je af en toe een handje gebroken lijnzaad of wat kokos toevoegen aan je cocktail.

Wat deskundigen steeds benadrukken is dat het erg belangrijk is om na het vasten weer heel langzaam op te bouwen tot je normale menu, anders raakt je spijsvertering nogal van slag. Sommigen beweren zelfs dat dit belangrijker is voor je gezondheid dan het vasten zelf. Een stelregel is om ongeveer de helft van je vasttijd te gebruiken om weer op te bouwen; in mijn geval dus anderhalve dag.

In mijn geval ziet mijn transitiedag er als volgt uit:

Ontbijt:
smoothie van bananen, appel, dadel en spinazie met kaneel

Tussendoor:
wortel-gember-selderijsap

Lunch:
lichte soep met wat linzen, zoete aardappel, wortel en masala

Tussendoor:
bakje sojayoghurt met frambozen

Diner:
Kopje kruidenbouillon met een lichte maaltijdsalade

Als ik terugkijk op de afgelopen dagen dan heeft het vasten voor mij toch behoorlijk wat inzichten opgeleverd.

• Ik heb gemerkt dat ik niet meteen toe hoef te geven aan elke prikkel om te eten. Het is oké om even trek te hebben of een lege maag te voelen. Niet iedere behoefte hoeft accuut bevredigd te worden.
• Ik heb geleerd dat ik heel goed zonder koffie kan. Koffie drink ik om twee redenen: 1. gezelligheid en 2. als energie-boost. Voor de gezelligheid kan ik net zo goed thee drinken en als energie-boost helpt het ook om even een frisse neus te halen of een favoriet saprecept te maken (de cocktail met gember, knoflook, wortel, selderij en citroen met cayennepeper bleek een geweldig alternatief!).
• Ook andere minder goede eetgewoontes blijken prima los te laten, als je het doet vanuit een concrete motivatie. Mijn motivatie was om mijn me energieker voelen en mijn weerstand opkrikken. Als je het met aandacht doet is het niet lastig om 'nee' te zeggen tegen muffins, friet of een glas wijn.
• Er is onderscheid tussen voedend eten en vullend eten. Iedere cocktail zit zo bomvol met vitaminen, mineralen en sporenelementen dat je na het drinken ervan verzadigd bent, zonder "zwaar" te voelen. Dat is een heel ander gevoel dan na het nuttigen van een copieus maal met veel zetmeel, suikers of vetten.
• Vasten is een prima ondersteuning van een paar dagen bezinning. Door te vasten raak je in een verstilde, serene toestand (iets wat veel religieuzen al lang hebben ondervonden) waardoor je dichterbij je gevoel komt. Ik heb me een aantal belangrijke dingen gerealiseerd deze dagen die ik vast wil houden na mijn vastenperiode.
• Ook na deze periode wil ik sappen regelmatig op het menu houden. Het is een smakelijke en snelle manier om heel veel extra micronutritiënten binnen te krijgen.

Daarnaast ben ik twee kilo afgevallen, wat absoluut niet de insteek was, maar toch leuk meegenomen is met de feestdagen in het vooruitzicht. Dit is de afronding van mijn vierdaagse serie over sapvasten, maar niet het einde van een goede gewoonte. Ik zal aan het begin van het nieuwe jaar zeker weer een paar dagen vasten inlassen.

één van mijn laatste sapjes voor deze ronde

mijn eerste hapje warme soep!

sapvasten dag 3

Mijn derde dag verloopt heerlijk. Ik ben energiek, voel me schoon van binnen en licht. Heb zonder enige moeite de restjes wortel uit mijn juicer verwerkt tot gezonde muffins voor de kinderen en had niet eens de verleiding te snoepen. Vanmiddag betrapte ik mezelf erop dat ik zomaar aan een opzet voor mijn scriptie ben begonnen en dat de woorden gewoon uit mijn handen vloeiden. Ik heb, kortom, een aangename flow.

Wat verder opvalt:

• ik moet veel (véél!) plassen
• mijn behoefte aan zoet, die ik normaal na iedere maaltijd heel sterk heb, is momenteel helemaal afwezig
• ik mis voor het eerst in mijn volwassen leven mijn koffie absoluut niet
• de smaken van de groentencocktails (zoals ik ze maar ben gaan noemen om het aantrekkelijk te houden) zijn heel intens; die ervaring heb ik veel minder als ik groenten kook of als ik salade eet
• ik val 's avonds ongelofelijk makkelijk in slaap. Op het moment dat ik mijn kussen raak ben ik weg
• ik heb het gevoel dat ik heel helder kan denken op dit moment

Nadelen van het vasten tot nu toe:

• je gaat er echt een beetje raar van ruiken (ik ruik het zelf niet, maar ik neem het aan van mijn lief en mijn kinderen; het is overigens voor iemand die je niet direct knuffelt niet te ruiken heb ik me laten verzekeren)
• je mist iets om je tanden in te zetten; ik heb inmiddels wel weer zin in iets met een "bite"
• je kunt de sappen niet lang bewaren; dat vereist dus iedere keer opnieuw het apparaat schoonmaken en thuis zijn om je nieuwe voorraad te bereiden
• als je wat langer achter elkaar weg bent loop je het risico licht te worden in je hoofd; dat maakt dat tripjes met een auto of iets dergelijks niet veilig zijn. Ik zal dan ook niemand aanraden te vasten en gewoon alles te blijven doen wat hij/zij al deed, dat lukt eigenlijk alleen als je een juicer en een flinke voorraad groenten bij je hebt

Wat heb ik "gegeten" op dag 3?

ontbijt:
een smoothie van bananen, appel, dadels en spinazie (die houd ik er zeker in!)

lunch:
sap van 2 handen boerenkool, 1 hand spinazie, een paar takjes peterselie, 3 wortels en een halve citroen

vijf uur:
sap van 1 venkelknol, 3 wortelen en 2 appels (heeeeeeerlijk!)

diner:
sap van 1 cm gember, 1 teentje knoflook, 1 gepelde citroen, 1 volle hand spinazie, 3 stengels bleekselderij, 3 flinke wortelen en een snufje cayennepeper

sapvasten dag 2

In de ochtend zonder problemen opgestaan na een heerlijke nacht slaap. Volgens mijn lief ruik ik anders, een beeje naar bladgroenten. Ik vrees dat dat geen compliment is, maar het is wel begrijpelijk als ik bedenk welke hoeveelheden spinazie en boerenkool ik sinds zondag heb verorberd. Ik had mijn voorraadje van de biologische winkel al gisterenochtend helemaal opgebruikt en heb nu zowel de gezinszak boerenkool als de gezinszak spinazie (toevallig beide in de aanbieding) voor meer dan de helft op.

Maar het kan er ook op wijzen dat mijn lichaam de ketogene toestand in is gegaan. Ons lichaam kent drie vormen energie:
- koolhydraten
- vetten
- proteïnen
De koolhydraten vormen de dagelijkse brandstof, de vetten en proteïnen de reserves. Op het moment dat je gaat vasten, komt van alle energievormen een stuk minder binnen en schiet het lichaam op de spaarstand. Dat betekent simpel gezegd dat de voorraad vetten en proteïnen wordt aangesproken. In dit proces komen zogenaamde "ketonlichamen" vrij in de bloedbaan en die zorgen voor een typische geur van de adem en de urine. Dat gebeurt volgens deskundigen meestal na 24 tot 48 uur vasten.

Ik merk dat ik nog steeds weinig behoefte heb aan gezelschap. Ik ben benieuwd of dat te maken heeft met vasten of met het feit dat ik me vooraf al had voorgenomen me deze week te onttrekken aan alle sociale en professionele verplichtingen. Heeft iemand daar ervaring mee? Ik voel me rustig van binnen, ik zou van alles kunnen ondernemen, maar ik heb vrede met thuis zijn, lezen, de kat op schoot. Als je niet beter wist zou je me bijna sereen noemen.

Verder komt er niet veel uit mijn handen. Dat was op zich ook niet de bedoeling van mijn vrije dagen, maar ik merk dat behalve het voorbereiden van de sapjes, een boodschap doen en een paar kleine huishoudelijke klusjes alles snel te veel is. Ik ben een beetje zweverig, maar niet op een onprettige manier. Als dit de ergste dag is qua detox dan plak ik er zo nog een paar aan vast! (geen zorgen hoor, donderdag begin ik gewoon weer voorzichtig aan met "normaal" eten).

Hoe zag het menu er uit op dag 2?

Ontbijt:
smoothie van 1 groene appel, 2 bananen, 2 dadels en 2 handen vol spinazie met wat kaneel

Lunch:
sap van 1 cm gember, 1 teentje knoflook, 1 gepelde citroen, 1 volle hand spinazie, 3 stengels bleekselderij, 3 flinke wortelen en een snufje cayennepeper (aanrader als je, net als ik op dit moment, een koukleum bent!)

Tussendoor:
klein kopje bouillon

Half vier:
sap van 1 handje spinazie, 1 teentje knoflook, 1/2 rode biet, 3 stengels bleekselderij en 3 flinke wortelen.

Diner:
sap van 7 tomaten, 3 stengels bleekselderij, 2 tenen knoflook, 1 hele komkommer, flink wat koriander

sapvasten dag 1

Ik had deze dag weinig verplichtingen; de ochtend heb ik heerlijk lezend doorgebracht in het zonnetje in de eetkamer. Wat boodschapjes gedaan (er gaan enorme hoeveelheden groenten doorheen!) en een middagdutje gedaan. Ik heb geen noemenswaardige honger, wel merk ik dat ik veel behoefte heb om op mezelf te zijn, om stilte te ervaren. Gezelschap of televisie trekken me vandaag helemaal niet; ik wil vooral rust.

Vroeg in de avond werd ik in het kader van mijn fotografiecursus in Scheveningen verwacht. We zouden met de groep op pad gaan om te fotograferen bij avondlicht en vervolgens met statief. Ik zag er aanvankelijk wat tegenop, want ik had niet zoveel zin om sociaal te doen. Het viel echter alles mee; na de eerste uitleg kreeg ieder gelegenheid om op zichzelf op pad te gaan en dat was precies wat ik nodig had: frisse zeewind en een wandeling in mijn eentje langs de vloedlijn. Om half 7 was de zon echt onder en verzamelden we met de groep bij de Burger King, zodat daar gegeten kon worden en we uitleg zouden krijgen over nachtfotografie. Dat was een lastig momentje. Ik kan niet zeggen dat ik echt honger had - ik had zelf twee schoolbekers sap meegenomen - maar iedereen te zien knagen op friet en verwarmen aan hete koffie maakte wel dat ik even afleiding nodig had.

Het laatste uur was ik, ondanks meerdere lagen kleding, zo door en door koud geworden dat ik de knoppen van mijn camera niet meer kon bedienen. Om kwart over acht was ik diep verkleumd en erg moe dus ik besloot de tram terug te nemen. Het heeft tot diep in de nacht geduurd voor ik weer op temperatuur was, terwijl mijn innerlijke thermostaat normaal erg effectief werkt. Verder geen fysieke ongemakken; geen honger, geen hoofdpijn, geen schommelingen in mijn bloedsuiker, dus ik ga vol goede moed dag twee in.

Wat heb ik "gegeten" op dag 1?



Ontbijt:
Smoothie van twee bananen, twee appels, twee dadels en een forse hoeveelheid spinazie, besprenkeld met kaneel.

Lunch:
Sap van 2 appels, een stengel bleekselderij, drie flinke wortelen en een paar grote stronken boerenkool met wat vers citroensap erdoor tegen het bittere van de boerenkool.

Tussendoor:
1 klein kopje bouillon

Half vier:
Sap van 1 granny, drie stengels bleekselderij, drie wortelen, een handje spinazie en 10 takjes peterselie

Diner:
Sap van 7 tomaten, 1 komkommer, een flinke bos koriander en twee teentjes knoflook (lekker!!)

En tot slot een impressie van mijn strandwandeling...

vasten

Deze week heb ik mezelf getrakteerd op een een paar dagen verlof. Ik hoef niet te werken, de kinderen zijn naar school en ik heb alle tijd om na te denken, te schrijven en gewoon te zijn. Al een tijdje was ik van plan een keer een sapvastenkuur te houden, maar na het bekijken van Fat, Sick and Nearly Dead besloot ik dat het tijd was om het eindelijk maar eens echt te gaan doen. Zodra de blaadjes gaan vallen voel ik me vermoeider en neerslachtiger dan in de lichtere maanden en ik wil weleens ervaren wat een paar dagen vasten doet met mijn energiepeil.

De afgelopen dagen heb ik mijn vastenperiode voorbereid door koffie af te bouwen naar nul en zwaar vast voedsel te laten staan. Met een soepje en wat rijst heb ik mijn pre-dieetfase afgesloten en nu ben ik klaar voor de komende drie dagen. Gisteren heb ik bij de bio-supermarkt grote hoeveelheden spinazie, wortelen, boerenkool en appels ingeslagen, zodat ik een vliegende start kan maken. Morgen wordt mijn eerste volledige sapvastendag, ik ben er fysiek en emotioneel klaar voor en vooral heel nieuwsgierig naar wat het met mij gaat doen.

Er zijn voor- en tegenstanders van vasten. Ik sta er neutraal in en wil vooral weten hoe het voelt om daarna vanuit ervaring te kunnen spreken. Volgens de adepten helpt vasten bij het reinigen van het lichaam en de geest. Door alleen vitaminerijke sappen te drinken worden niet alleen suiker en vet maar na enige tijd ook afvalstoffen in het lichaam verbrand. Dit kan gepaard gaan met vermoeidheid, hoofdpijn, honger en wisselende emoties. Door daarnaast veel water te drinken versnel je het reinigingsproces en zal de energie zo rond de derde dag gaan pieken; dat schijnt een verslavend goed gevoel te zijn. De energie vanaf de derde dag is de reden waarom veel ervaren vasters zich toch iedere keer weer door die eerste twee dagen heen worstelen.

Zoals gezegd, ik stap er zonder verwachting in en zal vooral voelen wat een paar vastendagen met me doen. Ik houd jullie op de hoogte!

NS perikelen

Afgelopen zondag moest ik onmenselijk vroeg de trein hebben naar Amsterdam. Dat viel niet mee na een erg gezellige avond en een buitengewoon kort nachtje. Omdat ik wat moeilijk op gang kwam besloot ik thuis alvast een e-ticket voor de trein uit te printen, zodat ik - eenmaal op Holland Spoor - in één rechte streep de trein in zou kunnen rennen. Dat zou tijd en stress schelen. Nu heb ik een redelijke top-of-the-bill printer, maar de enorme omvang van het e-ticket van de NS, daar bleek toch wel wat tijd in te gaan zitten. Na een kwartier stond mijn printer het ticket nog te digesteren en begon de tijd te dringen. Gelukkig was mijn lief bereid me naar het station te brengen (het was inmiddels te laat om op de fiets te springen) en had ik nét genoeg tijd om alsnog een kaartje uit de automaat op het station te halen. Daarmee had ik voor 8 uur 's ochtends al twee keer 18 euro 20 afgerekend met de NS. Geen geringe bedragen, als je het mij vraagt.

Thuis aangekomen heeft mijn lief meteen een e-mail aan de NS klantenservice geschreven om, ook gezien het tijdstip, aan te kunnen tonen dat we door een technisch mankement tweemaal hetzelfde kaartje hadden moeten kopen; eenmaal via internet en eenmaal via de automaat. Het automatische antwoord kwam terug dat er binnen vijf werkdagen een reactie zou volgen. En inderdaad, gister ontving ik de reactie: een e-mail met een onpersoonlijk en tweeregelig antwoord dat een ongebruikt e-ticket niet vergoed wordt omdat hij meerdere keren uitgeprint kan worden, met een linkje naar de leveringsvoorwaarden.

Ik moet eerlijk zeggen dat ik inmiddels toch een aardige NS-kater begin te krijgen. Ik ben een enthousiaste treinreiziger en vind het een comfortabel en milieuvriendelijk alternatief voor de fiets. Omdat ik tegenwoordig redelijk vlakbij mijn huisadres werk is het voor mijn werk zelden meer nodig, maar voor uitstapjes als een dagje Amsterdam denk ik doorgaans eerst aan de trein. Niet alleen is de reisfrequentie vanuit Den Haag prima, maar het scheelt me ook parkeerkosten ter plaatse. Ik stond zelfs op het punt om weer een kortingskaart aan te schaffen (die ik trouw jarenlang heb gehad), maar was al verbaasd over het feit dat deze voor dezelfde abonnementskosten inmiddels opeens geen korting meer geeft in de middagspits. Vervolgens wordt een voor mij wezenlijke vraag aan de klantenservice afgedaan met een droge en onpersoonlijke verwijzing naar de leveringsvoorwaarden. En gisterenavond hoor ik als klap op de vuurpijl op het nieuws dat de prijzen nog weer verder gaan stijgen.

Voor de 36 euro 40 die ik nu in totaal kwijt was aan mijn retourtje Amsterdam had ik een aantal keer met mijn auto (op gas) heen en weer kunnen rijden én kunnen parkeren. Een e-ticket kopen zou ik iedereen afraden, want het risico dat er iets mis gaat in het bestelproces is te groot en de bewijslast ligt helemaal aan de kant van de klant. In welk opzicht wordt het kiezen van de trein boven de auto nu nog gestimuleerd? Kiezen jullie nog weleens voor de trein?

suiker 2

Precies een maand geleden begon ik met het schrappen van suiker uit mijn dieet. Met wisselend succes: af en toe ging het dagen achter elkaar goed en dan opeens zwichtte ik en ging helemaal los op chocola, koekjes, poffertjes of cake. En het effect was dan onmiddellijk duidelijk: aanvankelijk een energiepiek en trek in nog meer zoet, gevolgd door een hevig inzak-moment waarbij ik me lethargisch en zelfs een beetje down voelde. Compenseert die snoepbui voor die kater? Nee. Maar ik ben ook niet altijd sterk genoeg om weerstand aan de suiker te bieden.

Mijn andere zwakke plek is brood. Heerlijke, donkere broodsoorten met een knapperige korst, liefst nog een beetje warm bij de bakker vandaan. Laat me een vers brood kopen en de kans is groot dat hij de weg van de bakker naar huis niet overleeft. Er hoeft niet eens iets op; gewoon de structuur van de knapperige buitenkant en het zachte deeg van de binnenkant is voor mij genoeg. Ik begon een patroon te ontdekken: een bord pasta lepel ik namelijk ook met liefde weg, zelfs zonder saus. Zou ik niet gewoon een hardnekkige koolhydratenverslaving hebben ontwikkeld? Omdat ik toch rigoureus bezig was besloot ik ook brood een tijd van mijn dieet te schrappen om te zien of ik me door het beperken van simpele koolhydraten beter in mijn lijf zou gaan voelen.

Inmiddels zijn we een maand verder en is het tijd om de balans op te maken. Om mijn gevoel te staven met bewijsmateriaal heb ik een paar meedogenloze foto's gemaakt, voor en na. Ik heb lang geaarzeld of ik ze hier op mijn weblog zou plaatsen, maar besloten het toch te doen. Als we kunnen afspreken dat we de foto's onder ons kunnen houden dan illustreert het de fysieke effecten van een maandje met weinig simpele koolhydraten :-).

Eerst wat ervaringen uit mijn koolhydraatarme periode:

• De eerste dagen heb ik suiker en brood het meest gemist. Het was echt een fysiek gemis, inclusief water door de mond bij bepaalde geuren. Ik werd er niet chagrijnig van, maar af en toe wel wat prikkelbaarder dan normaal.
• Mijn behoefte aan slaap is ongewijzigd; ik heb eigenlijk 8 á 9 uur per nacht nodig en daar is geen verandering ingekomen. Wat ik overigens wel gehoopt had, want er gaat erg veel tijd in zitten, in dat slapen.
• Ik ben in een maand tijd iets minder dan een kilo afgevallen. Dat is niet veel, maar het was ook niet mijn doel.
• In plaats van brood heb ik me gestort op de havermout als ontbijt en salades met (o.a.) bonen en rijst voor tussen de middag. Daar wordt vooral in de bedrijfskantine wat verbaasd op gereageerd, maar het bleek een prima vervanger. Ik kon na de lunch om 12.30 uur met gemak tot 17 uur door zonder hongerklop die ik normaal wel heel duidelijk heb en die ik dan bestrijd met een Bounty, Twix of gevulde koek. Wel heb ik af en toe een handje amandelen gegeten, die ik standaard in mijn bureaulade heb liggen.
• Mijn huid is niet noemenswaardig veranderd. Ik had hoop dat ik door mijn nieuwe eetgewoontes enorm zou gaan stralen en er wonderbaarlijk veel jonger uit zou gaan zien, maar dat is helaas niet het geval. Ik zie er ook niet ouder uit, overigens.
• Mijn kleding zit iets anders dan voorheen. Mijn buik was tot een maand geleden behoorlijk opgeblazen. Nu is mijn buik aanzienlijk platter geworden; het lijkt alsof de spanning er uit is. Ook mijn heupen lijken op het eerste gezicht wat minder rond dan een maand geleden, maar dat heb ik niet gemeten.

En dan nu, met enige schroom, de voor- en na foto's (excuses voor de slechte kwaliteit, want de na-foto's zijn genomen met mijn gsm op een slecht verlichte plek).

Voor:

Na:

herfst

hartje!

Een regenachtige zondagmiddag, een bos dat geurt en kleurt naar vochtig blad, een heerlijke wandeling met beukenootjes en tamme kastanjes als toetje. De zomer is voorbij en ik ben klaar voor de belofte van de herfst.

wonen

Vorige week ben ik met een vriendin naar de Woonbeurs in Amsterdam geweest. Ik vind het ieder jaar opnieuw heerlijk om te zwijmelen bij mooie interieurs en me te verbazen over technische snufjes voor in huis. Het gaat me niet zozeer om een verlanglijstje op te doen voor mijn eigen huis, maar meer om de inspiratie over het creëren van sfeer met eenvoudige middelen.

Wat me elk jaar verbaast is hoe woontrends radicaal veranderen en het ene jaar wit-landelijk helemaal en vogue is, terwijl het volgende jaar alles donker en strak is. Vrijwel zonder uitzondering zijn de showrooms luxe, ruimtelijk en uitgebalanceerd. Mijn innerlijke minimalist staat te juichen, maar tegelijkertijd weet ik dat een echt huis, waarin mensen leven er anders uit ziet. Daarom ben ik net eens met een camera door mijn eigen woon- en eetkamer gelopen om er als buitenstaander naar te kijken. En weet je wat raar is? Dat lukt me gewoon niet.

Mijn huis is een huis waar de mensen die ik het meest lief heb in leven, met spullen die in de loop der jaren bij elkaar gegrut zijn van Marktplaats en rommelmarkten. Met knutselprojecten van mij en mijn lief en huiswerk van de kinderen. Met de geur van ons gezin, vertrouwd en herkenbaar. Als ik 's avonds thuis kom is mijn huis een warm bad en een veilige haven waar ik tot rust kan komen. Het is de plek waar ik mezelf kan zijn. Het is trendy noch minimalistisch, maar het geeft helemaal weer wie wij zijn en waar we voor staan. En daar kan geen strak, luxe, minimalistisch interieur tegenop.

arm en rijk

De laatste paar dagen verdiep ik me in sparen en beleggen. Niet bepaald de materie die me van nature het meest boeit, maar ergens knaagt er iets. Het gevoel bekruipt me dat ik mijn geld op dit moment niet optimaal voor me laat werken. Ik laat het verpieteren op een spaarrekening tegen een historisch lage rente. Het levert niet eens genoeg op om tegenwicht te geven aan de inflatie (2,61% in augustus 2011). Tijd voor gerichte actie dus en door me een paar dagen goed in te graven in de materie word ik al een hoop wijzer.

Hoe banaal het ook klinkt: je moet je geld eigenlijk zien als een levend organisme. Ook voor je huisdier of een kamerplant probeer je de optimale condities te creëren om ze te laten floreren. Weinig dingen zo verdrietig als een verwaarloosd huisdier of een wegkwijnende kamerplant. Je geld in een oude sok bewaren of op een niet voldoende renderende spaarrekening parkeren is eigenlijk ook een vorm van verwaarlozing. In de praktijk is het effect dat je saldo heel langzaam verschrompelt omdat het niet voldoende tegenwicht biedt aan de huidige inflatie. Door verwaarlozing krimpt je vermogen; hoe groot of klein ook.

In de boeken en artikelen die ik er op dit moment over lees herken ik een aantal kenmerken terugkerende kenmerken van mensen die slim met geld om gaan. In het kort komt het er op neer: rijke mensen houden hun geld vast en arme mensen geven het uit. In één van de artikelen die ik las werd de volgende stelling geponeerd: als je rijke mensen opeens arm zou maken en arme mensen rijk en de tijd een jaar of tien, vijftien vooruit spoelt, dan zijn de mensen die oorspronkelijk arm waren vaak weer arm en de mensen die oorspronkelijk rijk waren meestal weer rijk. Ik denk dat daar een kern van waarheid in zit.

Wat doen die (relatief) rijke mensen om hun (relatieve) rijkdom te laten groeien en te beheren? Ik heb een aantal gemeenschappelijke kenmerken op een rijtje gezet:

• de juiste "mindset" is essentieel: de wannabe-rijkaard heeft besloten dat hij rijk gaat worden en baseert zijn keuzes daar op. Dat betekent dat hij niet gaat voor de acute behoeftebevrediging, maar kiest voor uitgestelde voldoening.
• de meeste miljonairs zijn dat niet geworden door de Staatsloterij te winnen. Geld vergaren is geen resultante van goed gokken, maar van werken. Vooruit kijken (zeg maar gerust: ver vooruit kijken), sparen, geld op een bewuste manier uitgeven, dingen zelf doen in plaats van uitbesteden. Gokken is vooral voor mensen die slecht zijn in kansberekening.
• rijke mensen laten zich niet uit het veld slaan door een tegenslag. De markt heeft ups en downs; je hebt niet alles onder controle. Zowel een opgaande als een neergaande economie schept echter kansen dus er is geen excuus om niets te doen. Je kunt in elk economisch tij zelf het heft in handen nemen, ongeacht je startpositie. Ook als je diep in de schulden zit, kun je op elk willekeurig moment beslissen om actie te ondernemen. Minder uitgeven dan er binnen komt, schulden aflossen of geld op een slimme manier laten groeien zijn tactieken die werken ongeacht je (negatieve) startkapitaal.
• rijke mensen houden zelf de controle. Advies van anderen is prima, maar het uit handen geven van de verantwoordelijkheid over je geld niet. Je bent zelf verantwoordelijk voor transacties en financiële beslissingen. Er is eenvoudigweg niemand die zonder enig belang net zo betrokken is bij jouw financiële welzijn als jij zelf.
• wat je doet met je inkomen is belangrijker dan het bedrag je loonstrookje. Als je niet je geld verdient met je passie, doe dan in ieder geval iets waar je enige voldoening aan beleeft. Je leven begint niet pas zodra je een bepaald bedrag op de bank hebt staan; het leven is wat er op dit moment gebeurt. Heb dus vooral plezier in de reis richting financiële onafhankelijkheid, want die is minstens zo interessant als de bestemming.