20 november 2010

financiële evolutie

Toen wij gingen samenwonen hadden we ieder ons eigen salaris en ieder onze eigen rekening. Om het huishouden op een eerlijke manier te financieren stortten we iedere maand een bedrag op de gezamenlijke huishoudrekening. Ik kan heel stoer zeggen dat dat naar rato van het inkomen ging, maar de werkelijkheid is dat we - ondanks totaal verschillende carrières - toevallig al jaren ongeveer hetzelfde verdienen.

Toen de kinderen kwamen besloten we allebei vier dagen te gaan werken. Er kwamen behoorlijk wat kosten bij aan kinderopvang, verzorging en energieverbruik, dus het was een goed moment om de financiële infrastructuur wat om te gooien. In plaats van de salarissen op de eigen rekening en een gezamenlijke huishoudpot, gingen de salarissen nu op één rekening en kregen we beiden "zakgeld".

Ik vermoed dat ik degene ben geweest die daar het meest aan moest wennen. Ik was gewend dat ik de enige was die mijn financiële gedrag kon inzien en nu voelde het erg "met de billen bloot". Elke onverantwoorde uitgave of miskoop was genadeloos door mijn lief terug te zien. Bovendien was het lastig om verrassingen voor elkaar te regelen; een etentje leek opeens een stuk minder romantisch als je de volgende dag beide kon zien wat het gekost had. Ook had ik moeite met het grijze gebied: als ik iets voor de kinderen kocht wat niet nodig maar wel érg leuk was, moest het dan van de huisrekening of van mijn eigen rekening? Met ons totaal verschillende uitgavenpatroon betekende het dat ik aan het eind van de maand steevast rood stond en niets spaarde, terwijl mijn lief iedere maand een substantieel deel van zijn maandbedrag naar zijn spaarrekening doorsluisde.

We kochten een huis, de kinderen werden groter, we gingen meer verdienen en al met al werd onze financiële huishouding - deels noodgedwongen - steeds volwassener. Vergeleken met onze "peers" gaven we niet overdreven veel geld uit - we hebben nooit veel gegeven om elektronica, luxe auto's of merkkleding. Maar ongemerkt was ons uitgavenpatroon toch één op één meegegroeid met ons salaris. En we hadden geen idee waar het geld bleef.

In de zomer van 2008 besloten we het roer om te gooien. Een belangrijke factor daarin was ons gedeelde enthousiasme over het boek Je geld of je leven van Hanneke van Veen en Rob van Eeden dat we mee hadden genomen op vakantie. Gek genoeg hadden we het boek een paar jaar eerder al eens geleend in de bibliotheek, maar toen waren onze geesten er kennelijk nog niet rijp voor. Nu raakte hun verhaal ons precies waar het pijn deed: de levensenergie die nodig was om de kost te verdienen was voor ons gevoel buitenproportioneel. Want je steekt niet alleen je gewerkte uren in je baan, maar ook je reistijd, aangepaste kleding, lapmiddelen om je huis op orde te houden, bezorgpizza's die je bestelt als je geen energie meer hebt om te koken, en noem maar op.

Ik heb toen gezocht naar een andere baan die een stuk minder betaalde, maar wel dichtbij huis was. Mijn lief heeft in dezelfde periode het aanbod dat hij had gekregen voor een nieuwe, nog drukkere baan, afgewezen. En de aankoop van een huis-in-het-bos waar we mee bezig waren hebben we afgeblazen. Wat zou er gebeuren als we gewoon eens écht gingen wonen in het huis waar we al jaren in sliepen? Wat nou als we het geld dat binnenkwam bewuster en zorgvuldiger uit zouden geven, zodat er gewoon minder van nodig was?

We werken nog steeds beide vier dagen, maar we houden van ons lagere inkomen fundamenteel meer over. We houden via Winbank (een echte aanrader!) zorgvuldig bij wat er in komt en wat er uit gaat, zodat we weten waar ons geld blijft. We gebruiken niet meer dan nodig, maar waken er sinds een paar maanden voor dat we onszelf geen plezier ontzeggen. In het begin was het vinden van een balans lastig: ik voelde me schuldig als ik teveel geld uitgaf aan eten, sociale evenementen of kadootjes. Daardoor ontnam ik mezelf plezier en werd geld uitgeven bijna een besmet iets.

Inmiddels heb ik er een iets betere modus in gevonden, alhoewel het nog steeds aandacht vergt. Veel boodschappen worden bij de Lidl gehaald, maar aan lekker brood en biologische producten geef ik graag meer uit. Waar vroeger elke sociale uitnodiging tot borrelen, eten en bioscoop zonder nadenken werd aangenomen wordt nu de afweging gemaakt: ga ik alleen omdat ik word uitgenodigd, of omdat ik mijn tijd graag op deze manier wil doorbrengen? En niet geven aan goede doelen is voor mij persoonlijk verkeerde zuinigheid.

Het is nog niet echt te zeggen hoe de volgende fases in onze financiële huishouding gaan verlopen. Ik wil over een paar jaar een keer een grote reis maken met onze kinderen. Ik zou over een tijd misschien kleiner en rustiger willen wonen, met meer ruimte om het huis (en kippen! Ik wil zó graag kippen!). Misschien willen we over een jaar of tien wel veel minder gaan werken, alhoewel ik nu nog heel veel voldoening aan mijn werk beleef. Boven alles besef ik dat we als gezin in een luxe situatie verkeren; we kunnen toe met veel minder dan wat we krijgen. En onze motivatie om zo te leven is niet omdat we bewust sparen voor een oude dag. Maar omdat we (eindelijk!) geleerd hebben om niet meer te gebruiken dan we nodig hebben en daar volop van te genieten.

17 opmerkingen:

  1. Een paar details na, zou jouw verhaal mijn verhaal kunnen zijn.
    Het vinden van een balans in consuminderen en plezier is eigenlijk ook een leuke opgave. Ook herken ik het gevoel van 'in een luxe situatie' verkeren. Persoonlijk denk ik dat als je je dit kunt realieseren je al een heeeeeeeel eind onderweg bent.
    En ook denk ik dat ik voor mijn inzichten ook mijn kinderen mag bedanken. Door hen kwam ik ook door inzichten die ik anders misschien nooit had herkend.
    Groetjes,

    BeantwoordenVerwijderen
  2. @Natuurlijk Zuinig: grappig is dat he? Dat andere mensen een vergelijkbaar pad lijken te bewandelen, maar dat je ze op straat nooit lijkt te herkennen.

    Inderdaad geven mijn kinderen me ook vaak inzichten waar ik iets mee kan. Wat bij ons wel nog een puntje van aandacht is, is het bijbrengen van de waarde en rol van geld. Omdat er - zeker in deze tijd - in de omgeving van mijn kinderen gesmeten wordt met geld (een Nintendo in de schoen is geen uitzondering!) bleken zij het idee te hebben dat wij heel arm zijn. Dus weliswaar hebben wij volwassenen rijkdom los leren zien van geld, maar de kinderen hanteren niet dezelfde definitie als wij....

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik herken er veel in. De balans in uitnodigingen wel of niet accepteren is voor mij heel erg lastig.

    De rest van het verhaal, daar kan ik me wel in vinden.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Mooi geschreven en interessant om te lezen. Ik verdiep me sinds een paar maanden in consuminderen en alles wat daarbij komt kijken. Het wordt af en toe pijnlijk duidelijk hoe weinig ik van geld af weet. Maar dat is misschien maar goed om te merken. Ik heb namelijk nu wel het gevoel dat ik financieel steeds een beetje wijzer word.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Wat mooi geanaliseerd.Eenvoudig leven is inderdaad plezierig,vooral als het een keuze is. Ik heb soms last van het omgekeerde. Ons inkomen halveerde,we leefden heel simpel. Nu zitten we weer beter bij kas. Ik betrap me er op,dat ik soms weer gemakkelijk en onnadekend geld uitgeef. Groeten Izerina

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Heel herkenbaar wat je schrijft. Gisteren had ik ook zo'n moment van echt wonen in ons eigen huis: ik lag op de bank met een warme pluchen deken voor de open haard en keek tegen een hele grote plant aan. Op tafel een kop warme melk, in mijn handen had ik een heel mooi boek, een paar gezellige dingen stonden op tafel, en ik voelde me zoooo gelukkig. We kunnen toe met heel weinig geld per week, omdat we het 'genoeg-gevoel' heel snel bereiken, en vinden het geluk vaak in de kleine dingen die dikwijls gratis zijn. 'k Vind het een heerlijk proces. De laatste tijd heb ik wel heel vaak de gedachte dat ik het ook graag aan anderen zou willen laten zien, maar dat is een hele lastige. Ik gun het de ratrace-mensen ook zo graag, maar ik weet niet goed waar ik moet beginnen om het over te brengen. Ik kijk echt vol verbazing naar het rennen en vliegen van de wereld om ons heen.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Interessant stuk weer en goed geschreven, complimenten. Herkenning ook, geen daklozenkrant kopen omdat ik die dag geen geld wilde uitgeven voelde niet goed en is ook te krampachtig en idd ook onze kinderen dachten dat wij arm waren, omdat we geen nintendo, wii e.d. hebben en alle vriendjes wel. De gesprekken daarover zijn dan heel interessant.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Bij mij is het altijd een golfbeweging. Weliswaar zijn we sinds onze ommzewaai minder gaan uitgeven, maar af en toe loopt het weer uit de hand. Gelukkkig gaan dan de alarmbellen af, er blijft immers minder geld over, dus dan pas ik al onze uitgaven weer aan.
    De droom van dat huis met die ruimte voor kippetjes komt hopelijk binnenkort. We zijn er dichtbij, nu maar hopen dat het is zoals je denkt dat het is.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. "Leven onder je stand" geeft veel rust. Wij doen het al jaren en daarom kunnen we nu al een jaar (noodgedwongen) leven van een WW uitkering. Zelfs van die uitkering kunnen we nog sparen.
    Met kinderen is het inderdaad soms wat lastig. Naarmate ze ouder worden kun je uitleggen waar en waarom je wel of geen geld uitgeeft. Mijn kinderen zijn inmiddels volwassen en geven gemakkelijker geld uit dan wij maar ze hebben wel een goede basis en zullen niet snel geld over de balk gooien.

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Hallo alweer.
    Ik denk dat kinderen gewoon jouw voorbeeld gewoon gaan volgen. Ik merk dat ze in hun denken nog wel 'doen' zoals anderen, in hun 'doen' volgen ze echter wel meer ons voorbeeld. Zuinig zijn op dingen, niet weggooien van eten, waarderen van kleine dingen...
    Als je ze gewoon op 'jouw' manier opvoedt en een (redelijk) consequent lijn volgt, gaan ze uiteindelijk toch met jou mee.

    Concreet: zijn vonden het niet eerlijk toen iemand (in ons geval) een mp3speler in de schoen kreeg (i.p.v. nintendo) want: '...zo zou de Sint niet genoeg geld over hebben om voor iedereen wat te halen...' dat vond ik zo lief...
    Groetjes,

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Ik (wij) herkennen ons ook in deels in deze levenswijze. We hebben (helaas) geen kinderen kunnen krijgen. We werken beide fulltime en verdienen beide goed. We leggen leven in een mooi oud huis in een oude vestingstad wat we in 1990 gekocht hebben. Huis heeft een hoge overwaarde en daarnaast houden we maandelijks bijna 2 modale maandsalarissen over. Ook wij geven niets om materialisme. We menen dat het jezelf opleggen van beperkingen (zoals bv niet elke week uit eten maar 1 maal per maand) je veel meer doet genieten. Daarnaast geeft het ons een fantastisch vrij gevoel financieel onafhankelijk te zijn waardoor je kunt kiezen voor het werk wat ECHT bij je past (los van het inkomen). Zo ben ik nu sinds 2 jr Directeur van een school voor Zeer Moelijk Lerende kinderen. Ik verdien vele malen minder, maar geniet enorm. Ik heb helemaal geen opleiding op dit gebied en geen ervaring maar heb , denk ik, mede deze baan kunnen bemachtigen doordat ik kon beargumenteren dat ik deze baan wilde omdat daar mijn hart lag. Geld was dus geen beweegreden mede omdat we feitelijk niet meer hoeven te werken.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Ik ben nog duidelijk bezig om een balans te vinden in het consuminderen maar ben ook pas een maand of 3 bezig. Ik begin wel steeds meer zicht te krijgen op mijn uitgaven.
    Net als jij zouden wij graag ergens wonen met een grote tuin en dan inderdaad kippen....
    Succes, het gaat jullie vast lukken.

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Wat een mooi stukje met een prachtige titel: financiële evolutie! Zo leest het ook echt. En wat mij opvalt is dat je partner en jij steeds behoorlijk op één lijn lijken te zitten! Dat komt goed uit, want stel dat de een naar 'rechts' wil en de ander juist naar 'links'.

    Ook herkenbaar dat je iets leest, wat op dat moment nog niet echt 'binnen' komt, maar een paar jaar later plotseling echt raakt.

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Ik wil even zeggen dat ik nog maar kort op de hoogte ben van het bestaan van dit blog en dat ik er mateloos van geniet!
    Zo mooi om zo door jou schrijven zelf ook stil te staan en bewust te worden van zaken die er toe doen in het leven.
    Dank je wel daarvoor, dat je dit deelt met de wereld.

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Wat een mooie reacties weer! Ik vind het elke keer een kadootje als zoveel mensen meedenken en reageren hoe zij er tegenaan kijken. Dat scherpt mij ook weer in mijn gedachten en brengt me op nieuwe ideeën. Bedankt daarvoor!

    @Wendy: het is lastig om anderen hier in te laten delen; dat herken ik. Het wordt al snel bekeringsdrang en als mensen er zelf niet klaar voor zijn komt het toch niet over.

    @Izerina en Spaarmoeder: ik denk dat het ook niet erg is om af en toe uit de band te springen of jezelf te verwennen met minder verantwoorde aanschaffen. Het is eigenlijk niet anders dan met eten: na een uitspatting een balansdag inpassen om niet uit je broek (of uit je portemonnee) te groeien :-)

    @Kees: wat een prachtige manier om invulling te geven aan je leven. Ik kan me voorstellen dat het niet kunnen vervullen van een kinderwens er behoorlijk in hakt. Ik vind het heel mooi hoe je je op deze manier een waardevolle invulling geeft aan het "eenvoudige leven".

    BeantwoordenVerwijderen
  16. Waarom kun je geen kippen houden?? Ik heb 4 kippen en 1 haan en ik woon in een rijtjeshuis in een stad... Ze lopen zodra ik thuis ben lekker in de tuin en anders zitten ze in het hok.
    Marieke
    msvantessel@hotmail.com

    BeantwoordenVerwijderen
  17. @Marieke: voornaamste reden is dat we een voortuin aan een straat hebben, waardoor het voor kippen gewoon niet veilig is. Hadden we een postzegeltje aan de achterkant gehad, dan waren er al lang een paar kippen geweest (mits ze voldoende scharrelruimte hadden gehad, uiteraard)

    BeantwoordenVerwijderen