samenwerking

Een paar weken geleden schreef ik hier al een keer over hoe ik probeer om te gaan met goed en kwaad. Ik zou graag melden dat de discussie die toen speelde helemaal achter de rug is, maar ik zit er nog steeds midden in. Maar geen zorgen: dit wordt geen zurig of tobberig stukje. Ik realiseer me namelijk steeds vaker en steeds concreter dat deze situatie me een paar waardevolle inzichten oplevert waar ik op allerlei manieren mijn voordeel mee doe. Eén van die inzichten is dat samenwerken veel effectiever is dan concurrentie of competitie.

Ik ben opgegroeid met het idee dat competitie gezond is. Niet zo zeer vanuit mijn opvoeding, maar om me heen was er wel degelijk sprake van onderlinge vergelijking: op school wisten we feilloos wie het slimst, het mooist, het populairst, het sportiefst was. Nu zat het al nooit in mijn aard om deze gelukkigen naar de troon te steken, maar ik had wel een sluimerend gevoel dat ik die ambitie eigenlijk wel zou moeten hebben wilde ik "iets bereiken". Wat dat "iets" was had ik niet nader gedefinieerd, maar het belang van "iets bereiken" in je leven werd wel duidelijk gemaakt door boeken, televisie, ouders en leeftijdsgenoten. Tijdens mijn studie werd duidelijk dat "iets" snel dichterbij kwam als je je aansloot bij bepaalde studentenverenigingen, maar de competitieve sfeer weerhield me daarvan. De ontgroeningsrituelen kwamen afschrikwekkend over en ik concludeerde dat ik gewoon niet competitief genoeg was om "iets" te bereiken.

Dat gevoel werd nog eens aangewakkerd toen ik eenmaal begon met werken. De high potentials lieten geen kans onbenut om te laten zien wat ze in huis hadden. Sommigen gingen zo ver dat zij en passant mogelijke concurrenten meteen een hak zetten om zo van twee kanten de eigen positie te verbeteren. Not my cup of tea; ik ben meer van het harmoniemodel en wil niet constant op mijn hoede hoeven zijn of er niemand op mijn positie loert.

Mijn gebrek aan vechtlust heb ik een tijd aangezien voor een gebrek aan ambitie. Wonder boven wonder belandde ik toch in interessante banen, alleen was ik nooit degene die gevraagd werd, in tegenstelling tot collega's die zich meer in de kijker wisten te spelen. En toen begon ik voor mezelf en was het opeens helemaal aan mij om te laten zien wie ik ben en wat ik kan. Dat voelt voor mij al snel als arrogantie en ik heb dus ook best wat moeten overwinnen om hier stappen in te zetten. Na een tijd ZZP'en (zoals dat tegenwoordig zo hip heet) ontdekte ik een paar dingen: een opdrachtgever is niet hetzelfde als een collega. En: ik mis collega's. Niet voldoende om weer een vaste dienstbetrekking aan te gaan, maar wel het delen van ervaringen, het samen continu blijven sleutelen aan verbetering en het meedenken over ingewikkelde problemen. Daar val je een opdrachtgever niet mee lastig; die betaalt om door jou te worden ontzorgd.

Zo ontstond ons bedrijfje: een netwerk voor ZZP'ers die actief zijn op ons werkterrein, die daar hetzelfde over denken en ook geloven dat één plus één drie is. Feitelijk zijn we elkaars concurrenten, maar we draaien het om en leren met en van elkaar en ontwikkelen samen mooie nieuwe dingen. Geld verdienen is niet de drijfveer, maar inspiratie, collegialiteit en plezier. Een concept dat lastig uit te leggen is aan partijen die winst als primaire doelstelling hebben.

De discussie waar we tegen wil en dank in verwikkeld zijn gaat over competitie en heeft een tijdje alle energie uit ons idealistische idee getrokken. Maar nu er wat tijd overheen gaat en we ondanks het lopende conflict met veel plezier blijven samen werken en dingen ontwikkelen, gebeurt er iets bijzonders. We krijgen van bedrijven, die ons als concurrentie zouden kunnen zien, gratis vergaderruimte aangeboden omdat ze ons initiatief charmant vinden. Andere bedrijven melden zich spontaan om te vragen hoe we met hen zouden kunnen samenwerken. En ik spreek regelmatig met "concullega's" die vragen of ons netwerk niet een keer iets wil komen vertellen. Samenwerken vanuit een gezamenlijke interesse, zonder achterliggende commerciële doelstelling, wordt niet als bedreigend gezien.

Samenwerking, als tegenhanger van concurrentie of competitie, is waardevol. Het wakkert inspiratie en creativiteit aan waardoor je samen mooie dingen kan maken. En ja, het maakt je kwetsbaarder, maar dat levert tegelijkertijd mooie en oprechte verbinding op met de mensen die gepassioneerd bezig zijn met hetzelfde thema. In die zin kan het bedrijfsleven een voorbeeld nemen aan de blogcommunity, waar we dit al jaren weten.