21 februari 2013

wat mag je dan nog wel?

"Wat mag je dan eigenlijk nog wel eten?" is een vraag die ik vaak krijg als ik zeg dat ik vegetarisch eet en verder zo plantaardig mogelijk. Ik vind dat altijd wel een grappige vraag, omdat het helemaal niet voelt alsof ik veel niet "mag". Dat neemt niet weg dat ik snap dat het een andere manier van denken is die niet aansluit bij de traditionele ideeën over hoe een menu er uit hoort te zien.

Zelf ben ik ook opgegroeid met vlees-aardappelen-groenten en het vereist inderdaad een andere manier van denken om niet te vervallen in vleesvervanger-aardappelen-groenten. Vleesvervangers zijn vaak geen aantrekkelijk alternatief voor echt vlees en zijn volgens mij niet het meest geëigende middel om omnivoren te verleiden om een dagje minder vlees te eten.

Achter de schermen ben ik al een tijdje bezig met het schrijven van een boekje met de titel "Wat mag je dan nog wel? Vegetariërs. Een gebruiksaanwijzing voor omnivoren". Dat kost nog best een hoop tijd en dat is waar het me momenteel regelmatig aan ontbreekt. Het boekje is dus meer een lange termijn project. Maar een paar snelle tips om je menu wat meer plantaardig te maken is natuurlijk een kleine moeite.

Er zijn niet-plantaardige producten die regelmatig terugkomen in gerechten en baksels en die best een beetje experimenteren kosten om de goede smaakverhouding te krijgen. Veel hangt natuurlijk samen met je persoonlijke voorkeur en ik moedig iedereen dan ook aan om vooral zelf aan de slag te gaan. Hieronder een overzichtje van mijn persoonlijke plantaardige alternatieven.

Karnemelk
Twee eetlepels citroensap of appelazijn op een kopje sojamelk. Even laten staan.

Room
Sojaroom of (in zoetere gerechen) kokosmelk

Ei
Als bindmiddel in zoete baksels:
  • een halve geprakte banaan staat gelijk aan 1 ei
  • drie eetlepels appelmoes is ongeveer 1 ei
In pannekoek (of in andere gerechten die wat meer luchtigheid vragen):
  • bakpoeder
In meer hartige gerechten:
  • 1 tot 2,5 eetlepel gemalen lijnzaad met 3 eetlepels water staat gelijk aan 1 ei
  • 50 gram tofu is ongeveer 1 ei
Alternatief voor scrambled egg:
  • Goed uitgeperste tofu met een snufje zwart zout (Kala Namak bij de toko)
Gelatine

Agar Agar, op basis van zeewier, verkrijgbaar bij de Toko. Let op: je hebt ongeveer 3 keer zoveel nodig als de gevraagde hoeveelheid gelatine in een recept; indien in combintatie met citroen onveeer 4 keer zoveel.

Geraspte kaas

Edelgist vlokken (bij de natuurwinkel te krijgen)


Ik ben erg benieuwd naar jullie favoriete plantaardige alternatieven. Mocht je een vraag hebben over een product dat hier niet bij staat dan hoor ik het graag; wellicht kan ik op weg helpen.

17 februari 2013

lentetje spelen

Vandaag had ik voor het eerst sinds maanden het gevoel dat het binnenkort toch echt weer lente wordt. Hier in de buurt van de kust was het weliswaar fris, maar er scheen wel een hoopgevend zonnetje. Een prachtige dag om de schade in de tuin op de nemen. De laatste sneeuw is nog maar net gesmolten en eerlijk gezegd is het een beetje een puinhoop van los blad, opgehoopte slierten reuzengras en veel muur dat op wonderbaarlijke wijze de winter altijd overleeft.

Djente en Nugget hebben hun eerste winterseizoen prima doorstaan. Voor een tropische kippensoort moet ik zeggen dat het echte bikkels zijn: zonder bijverwarming hebben ze de winter gewoon buiten doorgebracht. Nu staat het hok erg luw tegen een muur en heb ik nauwlettend in de gaten gehouden of er geen vorstschade ontstond aan hun kammen, maar ze bleken goed koubestendig. Alleen buiten lopen in de sneeuw vonden ze wat minder, dus bleven ze gezusterlijk voor de open deur van het hok naar buiten staren op de dagen dat er sneeuw lag.

Maar vandaag speelden we alvast lentetje en heb ik voor het eerst dit jaar de kippentractor weer in werking gezet. Vorig jaar heb ik in de zomer een inklapbare buitenren gekocht die eigenlijk bedoeld is voor konijnen en dergelijke. Maar daar hebben Djente en Nugget geen weet van (en ik kijk wel uit om ze dat te vertellen), dus op mooie dagen zetten we de ren op in de tuin en kunnen ze naar hartenlust scharrelen. Dat is niet alleen voor mijn Tokkies een lekker uitstapje, maar ze zijn ook nog eens erg efficiënt in het wieden van onkruid en het bemesten van de grond. In zo'n rommelige tuin die sinds oktober vorig jaar aan zijn lot overgelaten is, is er voor de dames genoeg te scharrelen. En zodra dit stukje tuin "schoon" is, schuiven we de tractor gewoon weer een stukje op.

Maar ook voor mij was er genoeg te doen. De tijd was aangebroken om de herfstframboos tot de grond weg te snoeien. Ook de zijtakken van de druif moeten eigenlijk nodig gebeuren, maar het gaat komende week vriezen dus dat durf ik nog niet zo goed aan. Het kippenhok kon, nu de dames zich er even niet mee bemoeiden, een grote beurt krijgen met een azijnoplossing en anti-bloedluis behandeling. En als we toch bezig zijn kan ik meteen wat dode slierten uit mijn hoge reuzengras halen. Ik wacht nog even met de dode stengels afknippen en verwijderen, want ze beschermen mijn huis tegen inkijk. Best prettig nu het nog steeds vrij vroeg donker is.

Tijdens het rommelen in de tuin is het duidelijk dat de lente in aankomst is. Een bosje sneeuwklokjes bleek enthousiast te bloeien in een vanuit het huis onzichtbaar hoekje van de tuin en de rabarber komt alweer bovengronds. Ook de knoppen op bomen en struiken beginnen weer duidelijk zichtbaar te worden.

Het stukje groen dat ik Mijn Tuin noem is hooguit 30 vierkante meter, maar op dagen als dit voel ik me tussen mijn kippen en mijn planten een heuse stadsboerin. En dat is een heerlijk gevoel, kan ik jullie verzekeren.


Nugget poseert



Werk aan de winkel voor de dames


 
sneeuwklokjes!


De rabarber komt weer bovengronds


In mijn aardappelbakken heb ik groenbemesters (winterrogge) geplant. De kippen zijn er gek op.

03 februari 2013

muizenissen

Ieder jaar als het kouder wordt begin ik consequent de vogels in mijn tuin bij te voederen. Ik vind het heerlijk om vanaf mijn werkplek aan de keukentafel te zien dat roodborstjes, kool- en pimpelmezen, vinkjes, mussen en merels de weg naar mijn tuin weten te vinden. In een buurt waar bijna elke tuin bestaat uit betonnen tegels is mijn - oké, ietwat chaotische - tuin voor vogels een soort paradijs.

Vorig seizoen heb ik in de uitverkoop een enorme voorraad vogelsnacks aangeschaft. Het was in het voorjaar zo scherp afgepijsd dat het dit keer aantrekkelijker was om netjes, ballen, schalen en zaden aan te schaffen dan om deze zelf te maken. Het werd kouder en kouder en als een ware Sneeuwwitje constateerde ik tevreden dat de lokale tuinvogels massaal op de lekkernijen af kwamen. Maar niet alleen de vogels. In de garage begon het steeds duidelijker te worden dat zich nog ander gedierte tegoed deed aan de voorraad. De sporen van nachtelijke bacchanalen werden steeds duidelijker en twee weken terug betrapte ik één van de feestvierders: een muis schoot voor mijn voeten weg toen ik de garage in stapte.

Al snel bleek dat ik het ze ook wel erg makkelijk gemaakt had: al het vogelvoer, het kippenvoer, de voorraad kattenvoer, maar helaas ook mijn pootaardappelen en alle groentezaden voor het komend tuinseizoen waren aangevreten. Sporen van tempexballetjes maakten duidelijk dat het muizenvolk zich een weg door de isolering boven het plafond aan het graven was en toen ik mijn snowboots wilde aantrekken bleek dat de voering daarvan volledig leeggetrokken was, waarschijnlijk als nest materiaal.

Tja, eigen schuld, dikke bult. Alles wat nog te redden was heb ik twee weken terug in goed gesloten plastic kratten gedaan, maar al het poot- en zaaigoed kon ik afschrijven. De keutels en restanten van de vele feestmalen heb ik grondig opgeruimd en ik heb goede hoop dat in onze rommelige garage weinig eetbaars meer ligt voor de muizenfamilie. De activiteit in de garage lijkt echter maar niet minder te worden en ik ben bang dat ik met zwaarder geschut moet komen om te voorkomen dat mijn grijze vrienden de boel definitief over nemen. Je begint de muizen zelfs te ruiken. Als onervaren en ongewenst muizenhuisvester wil ik daarom hier de vraag neerleggen: is er een diervriendelijke manier om mijn ongenode gasten te laten verhuizen? Iemand een gouden tip?

Verder heb ik sinds een paar weken een biologisch groentenpakket via Bio aan huis omdat er dit seizoen wel erg weinig oogst (zeg maar gerust: niets) van mijn huis-tuin-en-keukentuin komt. Bio aan huis bezorgt in een indrukwekkend gebied rondom Rotterdam en tot nu toe is de variatie van het aanbod prima. Je hoeft er niet voor thuis te blijven; het wordt keurig voor de deur gezet en toen het vroor hadden ze de kwetsbare groenten heel zorgzaam verpakt in het dekentje dat ik had klaar gelegd. Op dit moment liggen de oerbietjes lekker te roosteren in de oven, de raapstelen zijn gisteren door de orecchiette con cime di rapa gegaan en ik ben aan het experimenteren met het zelf fermenteren van witte kool tot kruidenzuurkool. Bij gebrek aan Keulse pot heb ik het in de aardenwerken slowcooker gedaan en toegedekt met peperkorrels, laurier, kerrieblad en mosterdzaad. Het is even afwachten of het gaat lukken, maar bij gebleken succes post ik het op mijn foodblog.

mijn huismerel wijst me er subtiel op dat het etenstijd is