ingrediënten voor geluk

Een eigen bedrijfje opzetten is een beetje als een kind krijgen. Je bereidt je voor, kijkt er maanden naar uit en droomt over hoe het zal zijn. Tegelijkertijd moet er ongelofelijk veel geregeld worden en dat moet tussen de bedrijven door; het "gewone" werk draait immers ook door. In de avonduren, in de weekenden, zelfs in mijn dromen was ik met het bedrijf bezig. En dan is het op een dag zo ver: in januari vierden we bij een vuurkorf, met glühwein en een paar goede collega's van het eerste uur, de officiële geboorte. Met een echt geboortekaartje stelden we iedereen uit onze omgeving trots op de hoogte van het heuglijke feit. En, net als na een echte geboorte, begon het werk toen pas echt. Een paar weken met zeven werkdagen, twaalf uur per dag, zorgen, triomfen maar ook diepe vermoeidheid.

Dit stukje gaat niet over hoe je een bedrijf opzet, maar over een paar inzichten die ik in deze hectische afgelopen maanden heb opgedaan over de ingrediënten van geluk. Het leek me aardig om die hier te delen.

Mensen die al wat langer meelezen herkennen inmiddels mijn eeuwige dilema: de wens om bewust te leven en helemaal terug te gaan naar de bare necesitties versus mijn ambitie om Groots en Meesleepend te leven en zoveel mogelijk dingen mee te maken. Het lijkt een eeuwige slinger van Foucault die maar niet kan kiezen tussen rust en sensatie. En in de afgelopen maanden is de slinger weer een stuk de sensatiekant op gevlogen. Met als resultaat dat ik veel interessante mensen heb ontmoet, ongelofelijk veel heb geleerd, enorme hersenkrakers heb mogen oplossen en in bijzondere situaties terecht ben gekomen die ik op voorhand nooit had kunnen voorspellen. Het was leven tot op mijn tandvlees; geen minuut van de dag onbenut laten en steeds op het scherpst van de snede opereren om alles onder controle te houden. Topsport.

Sinds kerst merk ik dat ik steeds vatbaarder wordt voor allerlei fysieke kwaaltjes. Rond kerst had ik ontstekingen aan mijn beide ogen (de jaarlijkse kerstfoto's zijn daarmee tot verboden materiaal verklaard), een hardnekkige koortslip wandelt langzaam maar gestaag mijn mond rond en ik ben moe. Erg moe. Nadat ik afgelopen weekend terug kwam uit New Orleans kwam de man met de hamer langs: ik ben geveld door een forse bronchitis en slaap al een paar dagen zo'n 18 uur per nacht. Duidelijker dan dat wordt het niet: er moet iets veranderen. En snel. Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan met een eigen bedrijfje dat zich nog in de start-up fase begint en veel aandacht nodig heeft om tot wasdom te komen.

Dit alles heeft me aan het denken gezet over mijn persoonlijke ingrediënten voor geluk. Ik wilde toch graag dat bedrijf starten? Ik geloof er toch heilig in dat we daarmee iets organiseren waar men op zit te wachten? Hoe kan het dan dat ik op dit moment niet de voldoening voel die ik zou moeten voelen? Met andere woorden: als dit het niet is, wat zijn dan wel de ingrediënten voor mijn geluk? Ik ben al een tijdje met dit thema bezig en uiteindelijk begint een mooi en (voor mij persoonlijk) compleet lijstje te ontstaan met lessen over geluk.

Les 1: Het grote geluk zit in het kleine. Aandacht is nodig om het kleine te herkennen.

Geluk is niet iets dat zich met een zwaailamp en een hoop kabaal bij je aandient. Dagelijkse geluksmomenten doen zich voor in een grappig gesprek tijdens het eten, een knuffel voor het slapen gaan, de manier waarop de zon tussen de sneeuwvlokken door schijnt. Als ik in de hoogste versnelling leef dan gaan deze dingen allemaal ongemerkt aan me voorbij. Alleen als ik vertraag en met aandacht leef kan ik dagelijks volop geluksmomenten oogsten.

Les 2: Work like you don't need the money. Love like you've never been hurt. Dance like no-one's watching.
Deze zinnen trof ik vorige week in de VS in een tijdschrift. Behoeft geen toelichting.

Les 3: Flow kan alleen ontstaan als de boog niet steeds gespannen is.

Ik ben dol op flow, die mentale staat waarbij je helemaal geabsorbeerd wordt door waar je mee bezig bent en nergens anders oog voor hebt. Flow kun je niet afdwingen, maar je kunt wel de condities optimaliseren waaronder flow kan ontstaan. Nieuwsgierigheid, volhardendheid en intrinsieke motivatie zijn daarbij essentieel. Maar als je de boog steeds gespannen houdt wordt flow juist verbetenheid en leidt het tot spanning of verveling.

Les 4: Creativiteit is zuurstof voor geluk.

Huppel door het gras op je blote voeten, speel tikkertje, creëer iets nieuws van bestaande dingen. Mensen zijn gemaakt om te spelen en te scheppen. Daardoor land je rechtstreeks vanuit je hoofd in je hart.

Les 5: Oprecht contact is waar het om gaat

Ik maak er een gewoonte van om onderweg mensen vriendelijk aan te kijken. Vaak leidt dat tot een glimlach of een groet of soms zelfs een mooi gesprek. Ik zou zonder deze gewoonte veel minder bijzondere mensen ontmoet hebben in mijn leven. Maar juist ook met mijn naasten is het belangrijk om er écht te zijn en écht te luisteren. Niet met een half oog naar de tv of naar de smartphone kijkend. Relaties verdiepen zich door niet alleen te reageren op wat er gezegd wordt, maar door het hele plaatje te zien.

Les 6: Zonder zingeving mis je een dimensie.

Toegegeven, een groot deel van je leven leid je voor jezelf: je werkt, ontmoet mensen en leert dingen om jezelf te onplooien. Maar pas sinds ik mij bewust ben van mijn rol binnen het grotere geheel en de verantwoordelijkheid die dat met zich mee brengt voor het totaal leef ik vollediger. Het maakt mijn leven in alle opzichten rijker. Overigens is dit één van de eerste dingen die sneuvelt bij drukte, dus daar zit nog een duidelijk aandachtspunt.

Les 7: Wees nieuwsgierig en leer iets nieuws

Ieder jaar neem ik mezelf voor iets nieuws te leren wat niet erg voor de hand ligt. Eerder dit jaar heb ik een cursus logica gedaan, maar - hoe interessant het ook was - ik bleef daarmee teveel in mijn hoofd hangen. En daarom begin ik volgende week aan een cursus diervriendelijk bijenhouden. Niet met de ambitie om zelf te gaan imkeren, maar wel om er meer over te leren.

Les 8: Prestaties geven vooral je ego een geluksgevoel

Het duurde even voor deze les in de volle omvang tot me door drong en het was best een bittere pil om te slikken. Ik ben weleens geneigd om succes en geluk met elkaar te verwarren. Succes lijkt te definiëren als een optelsom van prestaties. Prestatie + prestatie + prestatie = succes. Maar als ik het tot de kern terugbreng heeft succes niks met geluk te maken. Succes is niet veel meer dan een scorelijstje van mijn ego. Bij behaalde prestaties kan mijn ego tevreden constateren dat het succesvol is. Maar dat verandert niets aan mijn basis geluksgevoel. Sterker nog; sommige successen laten me achter met een leeg gevoel van "was dit het nou" en dragen niet in mijn diepste kern bij aan gevoelens van geluk. Kortom: het najagen van successen is voor mij niet de weg naar geluk.

Les 9: Leer van dieren. Zij snappen het.

Zoals bekend heb ik een kat en twee kippen en alledrie beheersen ze de kunst van het geluk tot in de finesses. Sok, de kat, weet feilloos de lekkerste plekjes te vinden om te gaan liggen en kan dan uitbundig knorrend gelukkig liggen zijn. Djente en Nugget, de kippen, zijn de hele dag druk aan het scharrelen en aan het tutten, maken daar kleine geluidjes bij en nemen als hoogtepunt van de dag een lekker bad in de plantenbak. Als de zon onder gaat schuiven de dames zij aan zij op de stok om bij te komen van de drukke dag. Een eenvoudig, productief maar in alle opzichten bevredigend leven. Waarom maken wij mensen het toch zo ingewikkeld voor ons zelf?

Les 10: Laat je inspireren door anderen, maar leer je eigen lessen

Dit zijn alleen mijn ervaringen en mijn lessen. Iedereen heeft zijn persoonlijke handleiding en routekaart naar geluksmomenten. Ik kan het aanraden om er eens de tijd voor te nemen om het voor jezelf in kaart te brengen. En als je daar toch mee bezig bent: laat eens weten wat jouw klokje laat tikken?